Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
Komunikacja interpersonalna
Charakterystyka procesu komunikacji interpersonalnej
-istota i definicja komunikacji
-model procesu komunikacji
-etapy występujące podczas komunikowania się
-cechy komunikowania
-rodzaje przekazów
Jak osiągnąć sukces?- strategia działania
1.Wyznaczenie konkretnego celu na podstawie stworzonej wizji
2. Określenie terminu realizacji
3.Podanie przewidywanych korzyści
4.Okreslenie wyzwań (przeszkód), jakie mogą się pojawić po drodze
5. Wyznaczenie ludzi i organizacji
6. Określenie wiedzy i umiejętności niezbędnej do wykonania zadania.
Definicja komunikacji:
Komunikowanie jest procesem porozumiewania się jednostek, grup lub instytucji. To podejmowana w określonym kontekście wymiana werbalnych, wokalnych i niewerbalnych sygnałów w celu osiągnięcia lepszego poziomu współdziałania.
Cel: wymiana myśli, dzielenie się wiedzą, informacjami i ideami
Komunikacja jednokierunkowa polega na przesyłaniu informacji od jednej osoby do drugiej bez sprzężenia zwrotnego.
W komunikacji dwustronnej pojawia się sprzężenie zwrotne, które jest możliwe dzięki zadawaniu pytań, parafrazowaniu oraz odpowiadaniu na pytania.
Model procesu komunikowania się:
· Nadawca --> kod, słowa, informacja --> odbiorca
· <-- sprzężenie zwrotne
Kontekst:
- aspekt psychologiczny – wyrażający sposób wzajemnego postrzegania się uczestników rozmowy
- aspekt fizyczny – warunki
- aspekt historyczny – odwołanie się do przeszłości
- aspekt czasowy – wskazujący ścisły związek pomiędzy przebiegiem procesu komunikacji
Kanały komunikacyjne:
- środki prezentacyjne: głos, twarz, wzrok, mimika, ciało.
- środki reprezentacyjne: teksty, obrazy rysunki, fotografie.
- środki techniczne – mechaniczne –umożliwiające przekaz informacji (radio, prasa, telewizja, telefon, płyty)
Etapy występujące w procesie komunikacji:
1. Intencja nadawcy
2. Wiadomość
3. Kodowanie
4. Sygnał
5. Przekazywanie informacji
6. Odbiór
7. Odkodowanie wiadomości przez nadawcę.
Zaspokojenie własnych potrzeb, i potrzeb odbiorcy.
Zapoznanie innych z własnymi odczuciami
Kodowanie – zbiór zachowań i przyporządkowanych wyrażeń – najczęściej używanym kodem jest język ludzki. Przełożenie wiadomości na sygnał, polega na doborze, kodu jakim nadawca wyraża treść wiadomości.
Cechy komunikowania się:
- proces społeczny – odnosi się do dwóch jednostek i przebiega w danym środowisku
- przebiega w odpowiednim kontekście.
- proces kreatywny – polega na budowaniu nowych pojęć
- ma charakter dynamiczny
- proces ciągły – trwa od narodzenia do śmierci
- ma charakter symboliczny
- ma charakter interakcyjny, może wyrażać różne stosunki np.: dominacje, podporządkowanie
- komunikowanie się jest celowe i świadome
- jest nieuchronne
- proces złożony i
- jest nieodwracalne – nie można cofnąc
Funkcje komunikacji:
- emotywna – koncentracja wypowiedzi na autorze
- fatyczna – skierowana na kanał – utrzymanie kontaktu
- metajęzykowa – odnosi się do kodu
- - koncentracja wypowiedzi na odbiorcy
- referencyjna – zajmuje się treścia
Sposoby komunikowania się
- bezpośredni – fizycznie się widzimy
- pośredni – brak fizycznego kontaktu
- za pomocą środków masowego przekazu
Rodzaje przekazywania:
Przekazy
Ustny
Pisemny
Werbalny
Słowa mówione
Słowa pisane
Niewerbalny
Ton głosu, postawa
Gesty, ruchy, wygląd
Poziomy w procesie komunikowania się:
- komunikacja interpersonalna
- komunikacja w małych grupach
- Komunikacja publiczna
- komunikacja w organizacji
- komunikacja międzykulturowa
- komunikacja masowa
Formy komunikowania:
-forma ustna
* bezpośredni kontakt
*komunikacja niewerbalna
*natychmiastowa odpowiedź
-forma pisemna
* komunikacja na odległość
-możliwość starannego przygotowania
-spis przechowywany jako dokument
- komunikacja w sferze zawodowej
Poziomy w procesie komunikowania się:
- komunikowanie interpersonalne
- komunikowanie w małych grupach
- wystąpienia publiczne
- komunikowanie w organizacji
- komunikowanie masowe (medialne)
- komunikowanie międzykulturowe
Typy komunikowania się
1. Informacja: dzielenie się ideami, myślami, wiedzą. Wyjaśnienie Instruktaż
2. Perswazja: formowanie postaw. Wzmocnienie postaw. Zmiana zachowań i postaw.
Ad. 1. komunikowanie informacyjne:
-kreowanie wzajemnego porozumienia między uczestnikami procesu
-intencja nadawcy nie jest wpływanie na zachowanie czy postawy odbiorcy
-odbiorca oczekuje uzyskania pewnej wiedzy, która jest mu przekazywana w ramach procesu komunikowania .
- przekazywana informacja posiada cechy rzetelnej, neutralnej i obiektywnej
Metody komunikowania informacyjnego:
1. Narracja – opis wydarzenia, historii z zachowaniem kolejności występowania, epizodów i wątku od początku do końca.
2. Opis – dotyczy danej osoby, grupy ludzi, przedmiotu, urządzenia itp.
3. Demonstracja- przekazowi werbalnemu towarzyszy równoczesne wykonywanie czynności ilustrującej ten komunikat
4. Definiowanie- wyjaśnienie pewnych pojęć, ich klasyfikacja i rozróżnienie, wskazywanie na użycie i funkcje.
Ad.2 komunikowanie perswazyjne
-Operuje perswazja jako techniką wpływania na odbiorcę
-Nakłania zachęca i tłumaczy określone zjawiska oraz angażuje w nie odbiorców procesu komunikowania
-Próbuje ukształtować nowe postawy lub zmodyfikować już istniejące i sprowokować do działania
Perswazja – wpływa na odbiorcę, nakłania, zachęca i tłumaczy argumenty. Próbuje kształtować nowe postawy, lub zmienić istniejące.
Rodzaje perswazji:
1. Perswazja przekonująca- obie strony dążą do wzajemnego porozumienia
2. Perswazja nakłaniająca- intencja nadawcy jest przyciągnięcie odbiorcy do idei. Postaw i zachowań, które wyznaje osoba perswadująca
3. Perswazja pobudzająca- narzucanie odbiorcy określonego wzoru zachowań
Zasady komunikowania perswazyjnego:
- Sprecyzowanie celów, określenie efektów
- Stosowanie właściwej i logicznej argumentacji(np. dowodów)
- Rozpoznanie istniejących postaw i wzorów zachowań odbiorców
- Posługiwanie się językiem motywującym do działania
- Budowanie i rozwijanie wiarygodności
- Prezentacja komunikatu w przekonujący sposób
- Obalenie przeciwnych argumentów
Komunikowanie perswazyjne
-Silna potrzeba poznania, wysoka motywacja, zdolność do przetworzenia komunikatu oraz brak bodźców zakłócających spowodują przetworzenie informacji w trybie centralnym.
-Jeśli dodatkowo przekaz perswazyjny poparty jest silnymi argumentami dojdzie do trwałej, odpornej na upływ czasu i kontrataki zmiany postawy
- Jeśli u odbiorcy występuje niska motywacja i niewielkie możliwości przetworzenia przekazu dojdzie do powierzchniowego przetworzenia, skoncentrowanego na drugorzędnych czynnikach zmiana postawy będzie nietrwała i podatna na kontrataki.
Prawa perswazji:
-prawo rewanżu
-prawo kontrastu
- prawo sympatii
-prawo potwierdzenia oczekiwań
- prawo pozytywnych skojarzeń
- prawo konsekwencji
- prawo limitu
- prawo konformizmu
- prawo władzy
Komunikacja werbalna
Komunikacja werbalna to przekazywanie komunikatów za pomocą wyrazów.
Dużą role odgrywają tu takie czynniki, jak:
- akcent ( badania dowiodły ze jest ważniejszy niż treść wiadomości)
- stopień płynności mowy (świadczy o kompetencji i odpowiedzialności)
- zawartość (treść) wypowiedzi
Funkcje komunikacji werbalnej
- funkcja deskryptora- umożliwia nazywanie i opisywanie postrzeganego środowiska materialnego i społecznego oraz abstrakcyjne wyobrażenie spostrzeżeń, wyobrażeń, myśli, poglądów
- funkcja ekspresyjna- zapewnia możliwość spontanicznego wyrażenia nastrojów, przeżyć, uczuć oraz ekspresji osobowości
-funkcja impresywna- umożliwia świadome, uporządkowane przekazywanie i odbieranie różnych informacji..
- funkcja socjotechniczna- powoduje optymalizację porozumienia i współdziałania dzięki stosowaniu swoistych technik wywierania wpływu na inne osoby.
- funkcja socjalizacyjna- zapewnia uczenie się różnych ról społecznych, wdrażanie w swiat wartości, norm akceptowanych społecznie.
Formy komunikowania werbalnego
-forma ustana pozwala na ukierunkowanie, sugerowanie i natychmiastową reakcje uczestniczących stron (sprzężenie zwrotne)
- bariery formy ustnej komunikowania werbalnego
*polaryzacja- czyli tendencja do wyrażania skrajnych opinii
* etykietowanie, czyli widzenie problemów przez ich nazywanie , Anie analizowanie
*mieszanie faktów i wniosków
*przesadna pewność siebie
*statyczna ocena, czyli brak umiejętności weryfikowania opinii dotyczących zmieniających się elementów rzeczywistości
*klasyfikowanie i generalizowanie, czyli przypisywanie ludziom i zdarzeniom tych samych cech
Znaczenie zachowań:
- gotowość do słuchania
* osoby przesuwają ciało do przodu, trą ręce
- przyjazne nastawienie
* często się uśmiechają
* rozpinają marynarkę
* utrzymują kontakt wzrokowy
* nie krzyżują rąk
-refleksja
* podtrzymywanie ręka podbródka
- chęć przerwania
*dotykanie ust palcem wskazującym
* unoszenie jedną dłoń o kilka centymetrów
*kładzenie dłoni na ramieniu osoby mówiącej
- obronne nastawienie
* krzyżowanie rak
*krzyżowanie nóg
Nastawienie nieprzyjazne:
Unikanie wymiany spojrzeń
- pochylanie , odwracanie głowy
- mimika uboga, zła
- mocno ściska dłonie
- pociera często nos głowę
- odsuwa się od rozmówcy
Nastawienie przyjazne
- patrzy w oczy rozmówcy
-kiwa głowa aprobująco
- uśmiecha się
-trzyma dłonie otwarte
- rzadko dotyka głowy
- zbliża się do rozmówcy
Komunikacja niewerbalna
- język ciała –wszelkie ruchy i gesty, które mogą być odczytane przez partnera jako sygnały zachęcające do kontaktu lub zniechęcające
-parajęzyk – sposób mówienia , ton głosu, tempo
- dotyk –poprzez kontakt fizyczny, uścisk ręki, poklepywanie po plecach
Dystans przestrzenny:
-strefa intymna -15-45 cm, bezpośredni kontakt fizyczny, obowiązuje w kontaktach prywatnych, umożliwia dotyk, mówienie szeptem.
-strefa osobista – 45-120 cm zwykłe odległość zachowywana w czasie konwersacji, umożliwia mówienie głosem ściszonym, gest do tzw. odległości wyciągniętych ramion
- strefa społeczna
-strefa publiczna – od 360 cm mówcy na zebraniu, na wiecu, ważne osobistości w wystąpieniach publicznych, często wymaga korzystania z urządzeń nagłaśniających
- dotyk przez uściśnięcie ręki
Artefakty – wszelki przedmioty, które informują innych i naszym statusie społecznym, wieku, zawodzie, stanie cywilnym itp.
Komunikacja niewerbalna:
-odległość w jakiej stoimy od kogoś
-sposób w jaki tworzymy otoczenie fizyczne, w którym pracujemy i mieszkamy
- ton głosu
- nasze otoczenie: dom, praca, samochód, rodzina, przyjaciele
-gesty
- sposób w jaki siedzimy, stoimy, chodzimy, kontaktujemy się wzrokowo
-płacz zmarszczenie brwi i uśmiechanie się, śmiech, błaznowanie
- nasz wygląd; twarz, włosy, siało, odzież i jej kolor, męskość , kobiecość
Funkcje komunikacji niewerbalnej
- powtarzanie tej samej informacji drogą słowna i pozawerbalną
- zastępowanie wypowiedzi słownej komunikatem pozajęzykowym
- regulowanie konwersacji, czasu wypowiedzi, przerw, kolejności itp.
- wzmacnianie sygnałów mówionych przez ekspresje mimiki, gestów, dotyku, wzroku
Zachowania niewerbalne pozytywne:
Pozycja otwarta- sygnalizuje brak wrogich nastawień, otwarcie się na osobę mówiącą bez jakiejkolwiek asekuracji
- nachylenie ciała w kierunku osoby mówiącej, ujawnia chęć wejścia w indywidualne relacje
- ręce szeroko rozwarte
Negatywne
Skrzyżowane ręce –mogą oznaczać obronę, psychologiczna barierę między rozmówcami, gest ten osłabia kontakt
- zaciśnięte dłonie- takie zachowanie może wskazywać na stan napięcia lub może być zinterpretowane jako oznaka agresji
- ruchy związane z własnym ciałem- bawienie się włosami, uchem, głaskanie szyi itp. Sygnały pobudzenia napięcia
-spięty wygląd- spięta osoba zdradza swój nastrój w ruchach wyrazie twarzy, tonie głosu
Rodzaje dokumentów:
- artykuł prasowy
- komiks
-wiersz
-reklama
...