Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
Kompleksowe, ujednolicone
i k k t d jś i kł d
i konsekwentne podejście zakładu
ubezpieczeń do przestępczości
ubezpieczeniowej jako warunek
skutecznego przeciwdziałania temu
zjawisku
dr hab. Jerzy Handschke, prof. nadzw. UEP
Kierownik Katedry Ubezpieczeń
Szczecin EXPO, 12 marca 2010
„Przestępstwo
stanowi
poważne
zagrożenie
dla
wszystkich sektorów rynku finansowego.
Wbranży ubezpieczeniowej, zarówno ubezpieczyciele,
jak
i
ubezpieczający
ponoszą koszty
występowania
przestępczości.”
/
/za: Guidance Paper on preventing, detecting and remedying fraud in insurance,
International Association of Insurance Supervisors, October 2006
/
Gid
P
ti
dt ti
d
di
f
di
i
Przestępstwo ubezpieczeniowe jako zagrożenie i ryzyko:
dla pojedynczego ubezpieczyciela,
dla branży ubezpieczeniowej,
dla rynku ubezpieczeniowego (a w tym kontekście szczególnie
dla uczciwych klientów).
Przeciwdziałanie przestępczości ubezpieczeniowej to:
zadanie dla pojedynczego ubezpieczyciela,
zadanie dla branży ubezpieczeniowej.
Przeciwdziałanie przestępczości ubezpieczeniowej
tworzy obszar do kooperacji a nie konkurencji
tworzy obszar do kooperacji, a nie konkurencji
pomiędzy ubezpieczycielami.
Przeciwdziałanie przestępczości ubezpieczeniowej powinno
zostać osadzone w ramach zarządzania ryzykiem.
kategorie celów
struktura organizacyjna
ubezpieczyciela/ branży
komponenty procesu zarządzania ryzykiem
Źródło:
Zarządzanie ryzykiem korporacyjnym – zintegrowana struktura ramowa,
COSO 2004
Wymiary i cechy zarządzania ryzykiem przestępczości
ubezpieczeniowej
BRANŻA
ORGANIZACJA
PION/DZIAŁ
PRACOWNIK
UJEDNOLICONE
UJEDNOLICONE
P
O
D
E
J
Ś
C
I
KOMPLEKSOWE
ZINTEGROWANE
I
E
KONSEKWENTNE
BRANŻA
ORGANIZACJA
PION/DZIAŁ
PRACOWNIK
JEDNOLITOŚĆ
Wypracowanie i konsekwentne stosowanie definicji przestępstwa
ubezpieczeniowego:
warunek komunikowalności w ramach organizacji (pomiędzy
pionami, z pracownikami), w ramach branży oraz pomiędzy
branżą a jej otoczeniem (np. z policją, prokuraturami, sądami),
warunek porównywalności danych, tworzenia i zasilania baz
danych,
warunek wypracowania procedur wewnętrznych i branżowych
Kilka przykładów definicji (z historii szczecińskich konferencji):
Przykłady wypowiedzi w kontekście (ryzyka)
przestępczości ubezpieczeniowej
Kontrowersje
„Ryzyko przestępczości ubezpieczeniowej można
utożsamiać z ryzykiem operacyjnym powstania
zbyt szerokie podejście;
obejmuje praktycznie
nadużyć w organizacji.”
wszystkie przestępstwa
popełniane na szkodę
ubezpieczyciela, także
pozaubezpieczeniowe
„Identyfikacja ryzyka przestępczości
ubezpieczeniowej w poszczególnych działach
zakładu ubezpieczeń: administracja – wybór
niewłaściwego kontrahenta w zamian za uzyskanie
przez pracowników korzyści finansowych (...)”
„Przestępstwo ubezpieczeniowe jest określane jako
żądanie bezpodstawnego odszkodowania albo
otrzymanie takiego odszkodowania drogą
tylko ub. majątkowe?,
tylko na drodze
oszustwa (art. 286 KK),
otrzymanie takiego odszkodowania drogą
oszustwa.”
oszustwa (art. 286 KK),
a co z art. 298 KK?
Kilka przykładów definicji (z historii szczecińskich konferencji):
Przykłady wypowiedzi w kontekście (ryzyka)
przestępczości ubezpieczeniowej
Kontrowersje
„Przestępczość ubezpieczeniowa rozumiana jest jako
ogół przestępstw związanych z instytucją ubezpieczenia
i działalnością zakładów ubezpieczeń.”
Zbyt szerokie
podejście –patrz
komentarz powyżej
i działalnością zakładów ubezpieczeń.
komentarz powyżej
„Przestępstwo ubezpieczeniowe zachodzi wtedy, gdy
klienci celowo oszukują firmę ubezpieczeniową w celu
uzyskania pieniędzy lub innych korzyści, do których nie
są uprawnieni.”
tylko klienci, a co z
pracownikami,
pośrednikami, etc.?
cytaty definicji zostały celowo podane z pominięciem nazwisk
autorów; celem ich przywołania nie jest krytyka, lecz egzemplifikacja
braku jednolitości (jednomyślności) w rozumieniu terminu nawet na
braku jednolitości (jednomyślności) w rozumieniu terminu, nawet na
forum, które jest dedykowane problemowi przestępczości
ubezpieczeniowej
BRANŻA
ORGANIZACJA
PION/DZIAŁ
PRACOWNIK
JEDNOLITOŚĆ
(w definiowaniu)
rekomendowane kryteriumdefiniowania to
wykorzystanie
stosunku ubezpieczeniowego
do uzyskania korzyści majątkowej
kosztem ubezpieczyciela
Przestępstwa na szkodę ubezpieczyciela
Przestępstwa
ubezpieczeniowe
Przestępstwa
pozaubezpieczeniowe
precyzyjny zbiór przestępstw = jasno zakreślony obszar dla
precyzyjny zbiór przestępstw = jasno zakreślony obszar dla
wspólnego działania ubezpieczycieli,
szansa na stworzenie ”manual’a” czynów przestępnych
BRANŻA
ORGANIZACJA
PION/DZIAŁ
PRACOWNIK
JEDNOLITOŚĆ
(w definiowaniu)
Pod pojęciem przestępstw ubezpieczeniowych należyrozumieć
jedynie przestępstwa, które mającnaceluuzyskaniekorzyści
ń ó ś
majątkowej kosztem zakładu ubezpieczeń, w szczególności
nienależnego odszkodowania bądźświadczenia ubezpieczeniowego,
łączą się z wykorzystaniem stosunku ubezpieczeniowego.
W konsekwencji za przestępczość ubezpieczeniową,jakozjawisko
społeczne, należyuznać ogół przestępstw mających na celu
uzyskanie korzyści majątkowej kosztem zakładu ubezpieczeń,
w szczególności nienależnego odszkodowania bądźświadczenia
ubezpieczeniowego, które jednocześnie łączą się zwykorzystaniem
stosunku ubezpieczeniowego
stosunku ubezpieczeniowego.
/ J. Talarek, Zarządzanie ryzykiem przestępczości ubezpieczeniowej w zakładzie ubezpieczeń,
Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 2006, maszynopis pracy doktorskiej, s. 55
/
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl hannaeva.xlx.pl
i k k t d jś i kł d
i konsekwentne podejście zakładu
ubezpieczeń do przestępczości
ubezpieczeniowej jako warunek
skutecznego przeciwdziałania temu
zjawisku
dr hab. Jerzy Handschke, prof. nadzw. UEP
Kierownik Katedry Ubezpieczeń
Szczecin EXPO, 12 marca 2010
„Przestępstwo
stanowi
poważne
zagrożenie
dla
wszystkich sektorów rynku finansowego.
Wbranży ubezpieczeniowej, zarówno ubezpieczyciele,
jak
i
ubezpieczający
ponoszą koszty
występowania
przestępczości.”
/
/za: Guidance Paper on preventing, detecting and remedying fraud in insurance,
International Association of Insurance Supervisors, October 2006
/
Gid
P
ti
dt ti
d
di
f
di
i
Przestępstwo ubezpieczeniowe jako zagrożenie i ryzyko:
dla pojedynczego ubezpieczyciela,
dla branży ubezpieczeniowej,
dla rynku ubezpieczeniowego (a w tym kontekście szczególnie
dla uczciwych klientów).
Przeciwdziałanie przestępczości ubezpieczeniowej to:
zadanie dla pojedynczego ubezpieczyciela,
zadanie dla branży ubezpieczeniowej.
Przeciwdziałanie przestępczości ubezpieczeniowej
tworzy obszar do kooperacji a nie konkurencji
tworzy obszar do kooperacji, a nie konkurencji
pomiędzy ubezpieczycielami.
Przeciwdziałanie przestępczości ubezpieczeniowej powinno
zostać osadzone w ramach zarządzania ryzykiem.
kategorie celów
struktura organizacyjna
ubezpieczyciela/ branży
komponenty procesu zarządzania ryzykiem
Źródło:
Zarządzanie ryzykiem korporacyjnym – zintegrowana struktura ramowa,
COSO 2004
Wymiary i cechy zarządzania ryzykiem przestępczości
ubezpieczeniowej
BRANŻA
ORGANIZACJA
PION/DZIAŁ
PRACOWNIK
UJEDNOLICONE
UJEDNOLICONE
P
O
D
E
J
Ś
C
I
KOMPLEKSOWE
ZINTEGROWANE
I
E
KONSEKWENTNE
BRANŻA
ORGANIZACJA
PION/DZIAŁ
PRACOWNIK
JEDNOLITOŚĆ
Wypracowanie i konsekwentne stosowanie definicji przestępstwa
ubezpieczeniowego:
warunek komunikowalności w ramach organizacji (pomiędzy
pionami, z pracownikami), w ramach branży oraz pomiędzy
branżą a jej otoczeniem (np. z policją, prokuraturami, sądami),
warunek porównywalności danych, tworzenia i zasilania baz
danych,
warunek wypracowania procedur wewnętrznych i branżowych
Kilka przykładów definicji (z historii szczecińskich konferencji):
Przykłady wypowiedzi w kontekście (ryzyka)
przestępczości ubezpieczeniowej
Kontrowersje
„Ryzyko przestępczości ubezpieczeniowej można
utożsamiać z ryzykiem operacyjnym powstania
zbyt szerokie podejście;
obejmuje praktycznie
nadużyć w organizacji.”
wszystkie przestępstwa
popełniane na szkodę
ubezpieczyciela, także
pozaubezpieczeniowe
„Identyfikacja ryzyka przestępczości
ubezpieczeniowej w poszczególnych działach
zakładu ubezpieczeń: administracja – wybór
niewłaściwego kontrahenta w zamian za uzyskanie
przez pracowników korzyści finansowych (...)”
„Przestępstwo ubezpieczeniowe jest określane jako
żądanie bezpodstawnego odszkodowania albo
otrzymanie takiego odszkodowania drogą
tylko ub. majątkowe?,
tylko na drodze
oszustwa (art. 286 KK),
otrzymanie takiego odszkodowania drogą
oszustwa.”
oszustwa (art. 286 KK),
a co z art. 298 KK?
Kilka przykładów definicji (z historii szczecińskich konferencji):
Przykłady wypowiedzi w kontekście (ryzyka)
przestępczości ubezpieczeniowej
Kontrowersje
„Przestępczość ubezpieczeniowa rozumiana jest jako
ogół przestępstw związanych z instytucją ubezpieczenia
i działalnością zakładów ubezpieczeń.”
Zbyt szerokie
podejście –patrz
komentarz powyżej
i działalnością zakładów ubezpieczeń.
komentarz powyżej
„Przestępstwo ubezpieczeniowe zachodzi wtedy, gdy
klienci celowo oszukują firmę ubezpieczeniową w celu
uzyskania pieniędzy lub innych korzyści, do których nie
są uprawnieni.”
tylko klienci, a co z
pracownikami,
pośrednikami, etc.?
cytaty definicji zostały celowo podane z pominięciem nazwisk
autorów; celem ich przywołania nie jest krytyka, lecz egzemplifikacja
braku jednolitości (jednomyślności) w rozumieniu terminu nawet na
braku jednolitości (jednomyślności) w rozumieniu terminu, nawet na
forum, które jest dedykowane problemowi przestępczości
ubezpieczeniowej
BRANŻA
ORGANIZACJA
PION/DZIAŁ
PRACOWNIK
JEDNOLITOŚĆ
(w definiowaniu)
rekomendowane kryteriumdefiniowania to
wykorzystanie
stosunku ubezpieczeniowego
do uzyskania korzyści majątkowej
kosztem ubezpieczyciela
Przestępstwa na szkodę ubezpieczyciela
Przestępstwa
ubezpieczeniowe
Przestępstwa
pozaubezpieczeniowe
precyzyjny zbiór przestępstw = jasno zakreślony obszar dla
precyzyjny zbiór przestępstw = jasno zakreślony obszar dla
wspólnego działania ubezpieczycieli,
szansa na stworzenie ”manual’a” czynów przestępnych
BRANŻA
ORGANIZACJA
PION/DZIAŁ
PRACOWNIK
JEDNOLITOŚĆ
(w definiowaniu)
Pod pojęciem przestępstw ubezpieczeniowych należyrozumieć
jedynie przestępstwa, które mającnaceluuzyskaniekorzyści
ń ó ś
majątkowej kosztem zakładu ubezpieczeń, w szczególności
nienależnego odszkodowania bądźświadczenia ubezpieczeniowego,
łączą się z wykorzystaniem stosunku ubezpieczeniowego.
W konsekwencji za przestępczość ubezpieczeniową,jakozjawisko
społeczne, należyuznać ogół przestępstw mających na celu
uzyskanie korzyści majątkowej kosztem zakładu ubezpieczeń,
w szczególności nienależnego odszkodowania bądźświadczenia
ubezpieczeniowego, które jednocześnie łączą się zwykorzystaniem
stosunku ubezpieczeniowego
stosunku ubezpieczeniowego.
/ J. Talarek, Zarządzanie ryzykiem przestępczości ubezpieczeniowej w zakładzie ubezpieczeń,
Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 2006, maszynopis pracy doktorskiej, s. 55
/