Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
.05:8"$+"
PRACOWNIKÓW
"OOB,PTUS[FXB
Mądre rozliczanie pracowników jest trudne. Potrzeba
do tego nie tylko zmysłu obserwacji i intuicji, ale również
wiedzy. Co miesiąc płacimy pracownikowi za jego czas
i wykonane zadania pewną kwotę pieniędzy – co jednak
zrobić, aby uhonorować najlepszych? Jak chwalić? Jak
motywować? Jak podsumować dokonania pracownika,
aby chciał robić lepiej i więcej?
J
1BNJǗUBKBCZTUXPS[ZǎXö SNJFKBTOFJEP
LBEOJFPQJTBOFǴDJFȈLJLBSJFSZ(EZQSB
DPXOJLXJFKBLnjNVTJQS[FKǴǎESPHǗEP
BXBOTVJKBLJFLPNQFUFODKFNVTJQPTJnjǴǎ
BCZPUS[ZNBǎXZȈT[FTUBOPXJTLPCǗE[JF
[NPUZXPXBOZEPE[JBBOJBQS[F[SFBMOnj
XJ[KǗXBTOFHPSP[XPKV[BXPEPXFHP
3ØXOJFȈQPED[BTPDFOPLSFTPXZDICǗ
E[JFNØHXTQØMOJF[NFOFEȈFSFNPNØ
XJǎTXPKFQPTUǗQZPSB[[BTUBOPXJǎTJǗ
OBEMVLBNJLPNQFUFODZKOZNJBCZ[BKnjǎ
PLSFǴMPOFTUBOPXJTLP
1BNJǗUBKȈFBXBOTOJF[BXT[FNVTJ
CZǎEPCSZNSP[XJnj[BOJFNEMBXZCJUOF
HPQSBDPXOJLB$[BTFN[EFDZEPXBOJF
MFQJFKQP[PTUBXJǎHPOBEPUZDID[BTQJB
TUPXBOZNTUBOPXJTLVJQPEOJFǴǎQFOTKǗ
OJȈQPEOPTJǎKnjQPQS[F[BXBOT/JFDIDJB
OZBXBOTNPȈFEPQSPXBE[JǎEPVUSB
UZUBLJFHPDFOOFHPQSBDPXOJLBKBLJEP
[NOJFKT[FOJBQS[ZDIPEØXö SNZKFǴMJUP
XBǴOJFØXQSBDPXOJLKFHFOFSPXB
;OBOBNJKFTUIJTUPSJBTQS[FEBXDZLUØ
SZQPUSBö Tö OBMJ[PXBǎQSBLUZD[OJFLBȈEnj
QPXJFS[POnjNVUSBOTBLDKǗ;BKNPXBTJǗ
LMJFOUBNJLMVD[PXZNJEMBö SNZCZQS[F[
OJDICBSE[PDIXBMPOZ.JBCBSE[PEVȈP
DJQS[FTUBMJCZǎUBL[BEPXPMFOJOJFLUØS[Z
PEFT[MJ"XBOTPXBOZQSBDPXOJLSØXOJFȈ
PET[FEQPQFXOZND[BTJF[ö SNZ
,SZUFSJBBXBOTVNPȈFT[PLSFǴMJǎXUB
CFMJXTLBMJQVOLUPXFK[BnjD[OJL%MB
EBOFKǴDJFȈLJLBSJFSZSP[QJTVKFT[LPNQF
UFODKF,BȈEB[LPNQFUFODKJQPXJOOBCZǎ
Koncentruj się na mocnych punktach
– stosuj wzmocnienia pozytywne.
Na piśmie wręczaj nie tylko nagany,
ale również pochwały
XJFE[ZOBUFNBUTBNFHPTQS[FEBXBOJB
KBLJPHSPNOnjJMPǴǎXE[JǗLV;SBDKJTXPJDI
ǴXJFUOZDIPTJnjHOJǗǎ[PTUBPOBXBOTPXB
OZOBLJFSPXOJLBE[JBVLMVD[PXZDILMJFO
UØX/JF[BKNPXBTJǗKVȈUFMFGPOBNJD[Z
TQPULBOJBNJ[MVEȇNJBSBQPSUBNJMJD[F
OJFNDZGFSFL[BS[njE[BOJFNMVEȇNJ,MJFO
SØXOJFȈPQJTBOBPLSFǴMPOZNJ[BDIPXB
OJBNJXFEVHLUØSZDICǗE[JFQVOLUPXB
OB*NXZȈT[FTUBOPXJTLPUZNCBSE[JFK
QPXJOOZCZǎSP[XJOJǗUFLPNQFUFODKF
QPETUBXPXFPSB[UZNXJǗDFKEPEBULP
XZDIVNJFKǗUOPǴDJQPXJOJFOQPTJBEBǎ
QSBDPXOJL8QPOJȈT[ZNQS[ZLBE[JF[B
#64*/&44$0"$)*/(
ROZLICZANIE
30;-*$;"/*&13"$08/*,»8
LBȈEnjLPNQFUFODKǗNPȈOBEPTUBǎPEvw
EPvwQVOLUØX
ȈFOJFQPTJBEBPOEBOFKVNJFKǗUOPǴDJ
t vwP[OBD[BNJFSOZQP[JPNPQBOPXB
OJBLPNQFUFODKJoQSBDPXOJLNBQPE
TUBXZEPPQBOPXBOJBEBOFKLPNQF
UFODKJ;EBKFTPCJFTQSBXǗ[VNJFKǗUOP
ǴDJLUØSFQPXJOJFOQPTJnjǴǎ[BD[njTJǗ
KVȈVD[ZǎXESBȈBǎQFXOF[BDIPXBOJB
MFD[KFTUOBTBNZNQPD[njULVESPHJEP
PQBOPXBOJBEBOFKLPNQFUFODKJ
t vwP[OBD[BEPTUBUFD[OZQP[JPNPQB
OPXBOJBLPNQFUFODKJoUBLBPDFOB
P[OBD[BȈFQSBDPXOJLNBEPTUBUFD[OJF
t vw P[OBD[B OJFEPTUBUFD[OZ QP[JPN
PQBOPXBOJBLPNQFUFODKJoKFȈFMJEBFǴ
QSBDPXOJLPXJUBLnjPDFOǗP[OBD[BUP
*OGPSNBDKB[XSPUOBoPDFOBPLSFTPXB
+FTUUBLJE[JFǩXSPLVLUØSFHPCPJTJǗLBȈEZQSBDPXOJL%[JFǩXLUØSZN
QPETVNPXBOF[PTUBKnjKFHPDBPSPD[OFTVLDFTZJQPSBȈLJ5PUBLJFXZEBS[F
OJFLUØSFNPȈF[CMJȈZǎEPBXBOTVQPEXZȈLJBMFNPȈFSØXOJFȈ[BQS[FQB
ǴDJǎNBS[FOJBPLPMFKOZNT[D[FCMVLBSJFSZJ[BLPǩD[ZǎTJǗȈØUnjLBSULnj1SB
DPXOJL[BTUBOBXJBTJǗXUFEZD[ZEPTUS[FȈPOF[PTUBOnjKFHPTUBSBOJBXZOJ
LJD[ZUFȈSBD[FKCǗEZJö MJȈBOLJXZQJUFKLBXZ0DFOBPLSFTPXBOBXFUKFǴMJ
OFHBUZXOBNPȈFQS[ZOJFǴǎQP[ZUZXOFSF[VMUBUZ.PȈFNPUZXPXBǎNPȈF
EBXBǎ FOFSHJǗ EP E[JBBOJB NPȈF VD[Zǎ8BSUP KFEOBL [OBǎ LJMLB [BTBE
E[JǗLJLUØSZNUBLJGFFECBDLCǗE[JFKBLOBKCBSE[JFKFGFLUZXOZ
3FMBDKBvQSBDPXOJLQS[FPȈPOZwNBPHSPNOZXQZXOBTQPTØCGVOLDKP
OPXBOJBDBFKö SNZ8XJFMVQS[FETJǗCJPSTUXBDIXQSPXBE[BOJFTZTUF
NVPDFOZPLSFTPXFKTQSPXBE[BTJǗEPDPSPD[OFKLSZUZLJ5PCnjE0DF
OBPLSFTPXBQPXJOOBCZǎJOGPSNBDKnj[XSPUOnjEMBQSBDPXOJLBPUZNKBL
QSBDVKF KBLJF CǗEZ QPQFOJB BMF SØXOJFȈ KBL NPȈF TXPKF E[JBBOJB
VTQSBXOJǎBUBLȈFPUZNDPSPCJEPCS[F.PUZXVKnjDQSBDPXOJLBQS[F[
GFFECBDLQPXJOJFOFǴ[XSØDJǎVXBHǗOBLJMLBFMFNFOUØXVE[JFMBOJB
UBLJFKJOGPSNBDKJ[XSPUOFK1S[FBOBMJ[VKNZUBLJGFFECBDLOBQS[ZLBE[JF
+BOLBNFOFEȈFSBEVȈFKö SNZTQS[FEBȈPXFK+BOFLPECZPTUBUOJPSP[
NPXǗOB[BTBE[JFGFFECBDLV[FTXPJNQSBDPXOJLJFN,BNJMFN
LPOVKFEVȈPQSZXBUOZDISP[NØXUFMFGPOJD[OZDITQSBXEȇUP;BTUB
OØXTJǗSØXOJFȈD[ZXQZXBUPOBPCOJȈFOJFKFHPQSBDZPSB[D[ZOB
SBȈBö SNǗOBEPEBULPXFLPT[UZ.PȈFTJǗPLB[BǎȈFQSZXBUOFSP[NP
XZOJFUZMLPOJFQS[FT[LBE[BKnjBMFQP[XBMBKnjMFQJFKTLVQJǎTJǗOBQSB
DZ4njPTPCZLUØSFEPCS[FTJǗD[VKnjSPCJnjDEXJFS[FD[ZOBSB[JXZLPOV
KnjKFCBSE[PFGFLUZXOJF1BNJǗUBKKFEOBLȈFUBLJDIPTØCKFTUOJFXJFMF
%P+BOLBEPUBSBXJBEPNPǴǎȈF,BNJMXD[BTJFQSBDZD[ǗTUPSP[NB
XJBQS[F[UFMFGPO[FTXPKnjE[JFXD[ZOnjƍXJFSLBKnjKBLEXBHPnjCLJ/B
QFXOPOJDOJFSPCJQS[FDJFȈDBZD[BTSP[NBXJBPQSZXBUOZDITQSBXBDI
/BQFXOPUZMFLPT[UVKFUPKFHPE[XPOJFOJFȈFOJFCǗE[JFOPXZDILPNQV
UFSØX.FOFEȈFSTQSBXE[JJOGPSNBDKF0LB[BPTJǗȈFNJNPSP[NØX
,BNJM XZXJnj[VKF TJǗ [ QPXJFS[POZDI NV [BEBǩ B SP[NBXJB QS[F[
TXØKQSZXBUOZUFMFGPOXJǗDOJFOBSBȈBö SNZOBLPT[UZ+BOFLQPVD[Z
,BNJMBȈFCZSP[NBXJBEZTLSFUOJFKKFǴMJNVTJUPSPCJǎ4LVQJTJǗKFE
OBLOBGBLUBDI/JFQPXJFMBQMPUFLPOBSBȈBOJVö SNZOBLPT[UZD[ZP
OJFXZLPOZXBOJVPCPXJnj[LØX
t 0QJTVKOBOJFPTUSFKTLBMJvNOJFKwvCBSE[JFKwVOJLBKPTUSFHPQPE[JBVOB
vUBLwvOJFw1SBDPXOJLTZT[njDȈFȇMFTJǗ[BDIPXVKFȈFOJFXPMOPUBLSP
CJǎCǗE[JFD[VTJǗKBLTLBSDPOFE[JFDLP+FȈFMJQPED[BTKFEOFKSP[NPXZ
VȈZKFT[XJFMPLSPUOJFTPXBvOJFwNPȈFT[NJFǎQFXOPǴǎȈFPOP[BQBEOJF
QSBDPXOJLPXJXQBNJǗǎOBKNPDOJFK;BNJBTUUFHPNØXUBLKBL+BOFL
.ØHCZǴXZLPOZXBǎXJǗDFKPCPXJnj[LØXXLSØUT[ZND[BTJFHEZCZǴQS[Z
DIPE[JEPQSBDZOBD[BT#ZCZNCBSE[P[BEPXPMPOZHEZCZǴXD[BTJFQSB
DZNOJFKTXPCPEOJFSP[NBXJB[LMJFOUBNJ.BNXSBȈFOJFȈFPEOPTJCZǴ
MFQT[FXZOJLJXTQS[FEBȈZHEZCZǴQS[ZXJnj[ZXBXJǗLT[njXBHǗEPEPCPSV
UFDIOJLTQS[FEBȈZ4UBSBKTJǗSØXJFȈGPSNVPXBǎ[EBOJBXGPSNJFQP[Z
UZXOFKJNØXPUZNDPTQSBXJȈFCǗE[JFT[[BEPXPMPOZ[QSBDPXOJLB
; SP[NPXZ PLSFTPXFK QSBDPXOJL NB XZKǴǎ [NPUZXPXBOZ EP EBMT[FK
QSBDZǴXJBEPNTXPJDICǗEØXJNPDOZDITUSPO/BQFXOPOJFKBLQS[Z
TPXJPXZ[CJUZQJFT
t %[JFMTJǗQPNZTBNJKBLVTQSBXOJǎE[JBBOJBQSBDPXOJLBBMFOJFOBS[V
DBKKFEOFKTVT[OFKESPHJ+BOFLOBLSFǴMB,BNJMPXJNPȈMJXPǴDJE[JBB
OJB[LUØSZDICZCZ[BEPXPMPOZMFD[OJFOBS[VDBLPOLSFUOZDIE[JB
Bǩ,BNJMTBNNBNPȈMJXPǴǎXZQSØCPXBOJBSØȈOZDINFUPEQSBDZBCZ
[OBMFȇǎTBNPE[JFMOJFUBLnjLUØSBCǗE[JFOBKCBSE[JFKEPOJFHPQBTPXB
B+FǴMJQPEBT[KFEFOLPOLSFUOZQS[ZLBESP[XJnj[BOJBQSBDPXOJLHP[B
TUPTVKFNBKnjDXSBȈFOJFȈFUFHPXBǴOJFPD[FLVKFT[OBXFUKFǴMJE[JBB
KnjDXUBLJTQPTØCCǗE[JFD[VTJǗȇMFJOJFQS[ZOJFTJFUP[XJǗLT[FOJBKFHP
XZEBKOPǴDJXQSBDZ
t /JFQS[ZUBD[BKEVȈnjJMPǴDJnjJOGPSNBDKJTLVQTJǗOBOBKXBȈOJFKT[ZDI+F
ǴMJQPXJFT[[CZUXJFMFQSBDPXOJLOJF[BQBNJǗUBOJDBMCPDPHPST[B
TLVQJTJǗOBOFHBUZXBDI.ØXLPOLSFUOJFJPUZNDPKFTUOBKXBȈOJFK
T[F+FȈFMJDIDFT[BCZGFFECBDLCZQFOJFKT[ZNPȈFT[EBǎQSBDPXOJ
LPXJUBLnjPDFOǗXGPSNJFQJTFNOFKBCZNØHTJǗ[OJnjTQPLPKOJF[B
QP[OBǎJQØȇOJFKEPOJFKXSØDJǎ1BNJǗUBKKFEOBLPUZNKBLJNKǗ[ZLJFN
QJT[FT[4UBSBKTJǗBCZQPDIXBZS[FD[ZXJǴDJFCZZQPDIXBBNJBLSZ
UZLBVD[ZBBOJFXQǗE[BBXQPD[VDJFXJOZJEFQSFTKǗ
t 1BNJǗUBKȈFGFFECBDLKFTUEMBQSBDPXOJLBOJFEMB$JFCJF,BNJMEPTUB
PE+BOLBEPǴǎEVȈnjJMPǴǎJOGPSNBDKJOBUFNBUTXPJDIQPTUǗQØXBUBL
ȈFQPQFOJBOZDIQS[F[TJFCJFCǗEØX*OGPSNBDKFEPUZD[ZZ[BDIPXBǩ
,BNJMBOJFPED[Vǎ+BOLB.FOFEȈFS[BDIPXBTJǗQSPGFTKPOBMOJFJTXP
KFPTPCJTUFTZNQBUJFBOUZQBUJFVQPEPCBOJBPETVOnjOBD[BTSP[NPXZ
OBCPD[OZUPS/BXFUKFǴMJ+BOFLOJFQS[FQBEB[B,BNJMFNCPUFOOPTJ
E[JXOnjGSZ[VSǗJ[BXT[FEPEBKFKBLJǴBXBOHBSEPXZFMFNFOUEPHBSOJUV
SVXUSBLDJFPDFOZPLSFTPXFKOJFEBQPTPCJFUFHPQP[OBǎ,MJFODJMV
CJnj,BNJMB[BKFHPXZSB[JTUPǴǎJEVȈnjXJFE[ǗPQSPEVLUBDIö SNZ
t %[JFMTJǗJOGPSNBDKnj[XSPUOnjXPEQPXJFEOJNNJFKTDVJXPEQPXJFEOJN
D[BTJF;SBDKJUFHPȈF,BNJMOJFKFTUOBKMFQT[ZNQSBDPXOJLJFNVTZT[BPE
+BOLBLJMLBTØXLSZUZLVKnjDZDIKFHP[BDIPXBOJFQSPQPOVKnjDZDI[NJBOZX
TQPTPCJFQSBDZJOBTUBXJFOJVEPOJFK+BOFLXZCSBOBUBLnjSP[NPXǗE[JFǩ
XLUØSZN,BNJMNJBOJFXJFMFQSBDZ3P[NPXBPECZBTJǗXOJFXJFMLJFKTBMJ
LPOGFSFODZKOFKLUØSBCZBOJFKBLPOFVUSBMOZNHSVOUFNEMBSP[NPXZ3P[
NPXBSØXOJFȈOJFCZB[BQPXJBEBOBXD[FǴOJFKBCZ,BNJMOJFTUSFTPXB
TJǗQS[FEHPE[JOnjvw8T[ZTDZQSBDPXOJDZXJFE[njȈFUBLJFPDFOZPECZXB
KnjTJǗXQPPXJFSPLVTnjXJǗDHPUPXJOBUBLJFSP[NPXZ$[BTUSXBOJBGFFE
CBDLVSØXOJFȈOJFCZ[CZUEVHJ1P[XPMJPUP,BNJMPXJ[BDIPXBǎJTUPUOF
JOGPSNBDKFXQBNJǗDJJOBTQPLPKOJFKFQPUFNQS[FNZǴMFǎ
t ;BXT[FNØXP[BDIPXBOJVOJFPPTPCJF;BDIPXBOJBNPȈOB[NJF
OJǎ+FǴMJDIPE[JPPTPCPXPǴǎTnjE[ǗȈFD[PXJFLQSǗE[FKPEFKE[JF[
ö SNZOJȈ[FDIDF[NJFOJǎEMBOJFKTXPKnjPTPCPXPǴǎ,BNJMVTZT[B
VXBHJEPUZD[njDF[CZUMVȇOFHPTUZMVSP[NPXZ[LMJFOUBNJ/JFQS[F
TUS[FHBSØXOJFȈQSPDFEVSTQS[FEBȈPXZDIPQSBDPXBOZDITQFDKBMOJF
OBQPUS[FCZUFKö SNZ;EBS[BPNVTJǗTQØȇOJBǎEPQSBDZ+BOFLOJF
NØXJKFEOBLȈF,BNJMKFTUMFOJXZD[ZUFȈOJFQPLPSOZ6ȈZXBTGPS
NVPXBǩXTUZMV;EBS[B$JTJǗTQØȇOJBǎEPQSBDZD[ZUFȈ8JE[ǗȈFOJF
QS[ZXJnj[VKFT[[CZUEVȈFKXBHJEPQSPDFEVSLUØSF$JǗPCPXJnj[VKnj0E
XPZXBTJǗEPLPOLSFUOZDI[BDIPXBǩ(EZQPXJFT[QSBDPXOJLPXJ
ȈFKFTUNBPLPNQFUFOUOZPOOJFCǗE[JFXJFE[JBEPD[FHPPEOJFǴǎ
UnjVXBHǗJOBKQSBXEPQPEPCOJFKPECJFS[FKnjKBLPBUBLOBTXPKnjPTP
CǗBOJFOBVNJFKǗUOPǴDJ+FEZOZNFGFLUFNKBLJXUFEZPTJnjHOJFT[
CǗE[JF[PǴǎJȈBM4LVQJBKTJǗXJǗDOBLPOLSFUBDI
t ,PODFOUSVKTJǗOBGBLUBDI.ØXPUZNDPXJFT[D[FHPKFTUFǴQF
XJFO+FȈFMJLUPǴQPXJFE[JB$JȈF5XØKQSBDPXOJLXD[BTJFQSBDZXZ
1BNJǗUBK ȈF PDFOJBOJF PLSFTPXF QSBDPXOJLØX EBKF LPS[ZǴDJ SØXOJFȈ
5PCJF %[JǗLJ OJFNV NPȈFT[ NJFǎ XJǗLT[nj LPOUSPMǗ OBE QSBDPXOJLBNJ
;OBT[JDITBCFJNPDOFTUSPOZXJFT[OBDP[XSBDBǎVXBHǗ.PȈFT[SØX
OJFȈQSPXBE[JǎEPLVNFOUBDKǗQPTUǗQØXQSBDPXOJLBLUØSBCǗE[JFQPE
TUBXnjEPBXBOTVMVC[XPMOJFOJBKFǴMJOJFCǗE[JFȈBEOZDIQPTUǗQØXB
XZOJLJQSBDPXOJLBCǗEnjTJǗQPHBST[Bǎ
#64*/&44$0"$)*/(
.05:8"$+"
SP[XJOJǗUnjEBOnjLPNQFUFODKǗ/JD[ZN
TJǗOJFXZSØȈOJBOJFQPQFOJBUFȈSBȈnj
DZDICǗEØX
t vwP[OBD[BEPCSZQP[JPNPQBOPXBOJB
LPNQFUFODKJoKFȈFMJEBFǴQSBDPXOJLP
XJUBLnjPDFOǗP[OBD[BUPȈFQPTJBEBPO
EPCS[FSP[XJOJǗUnjEBOnjLPNQFUFODKǗ
8KFHP[BDIPXBOJVQPKBXJBTJǗXJǗL
T[PǴǎ[PQJTBOZDIXUBCFMJ[BDIPXBǩ
t vwP[OBD[BCBSE[PEPCSZQP[JPNPQB
OPXBOJBLPNQFUFODKJoKFTUUPOBKXZȈ
T[BPDFOB1SBDPXOJLQPTJBEBXQFOJ
XZLT[UBDPOnjLPNQFUFODKǗ
4LBMFNPHnjCZǎSØȈOF.PȈOBQVOLUPXBǎ
KFPESØXOJFȈPEvwEPvw1BNJǗUBKȈF
X PD[BDI LPMFHØX $IXBMJǎ NPȈFNZ
TPXOJFJNBJMPXP8D[UFSZPD[ZMVCOB
GPSVNUBLȈFNBJMNPȈFCZǎXZTBOZEP
QFXOFKHSVQZPTØCBCZXT[ZTDZEPXJF
E[JFMJTJǗPTVLDFTBDIEBOFHPQSBDPXOJ
LB5BLBQPDIXBBOJFXZXPVKFTZUVBDKJ
USVEOZDIBTQSBXJBȈFUBXBǴOJFKFEOPTU
LBKFTUEPDFOJPOBQS[F[DBZ[FTQØ$IXB
MJǎOBMFȈZ[BLPOLSFUOFE[JBBOJBBOJF[B
UPȈFv+BOFLE[JTJBKDJǗȈLPQSBDPXBw5B
LBQPDIXBBKFTUNPUZXBUPSFNOJFUZMLP
EMBPTPCZLUØSBTJǗXZSØȈOJBBMFSØXOJFȈ
EMBSFT[UZ[FTQPVLUØSBCǗE[JFEnjȈZǎEP
[EPCZDJB5XPKFHPV[OBOJB
.PȈFT[ XQSPXBE[Jǎ X TXPKFK GJSNJF
SZUVBLUØSZNCǗE[JFDPUZHPEOJPXZNB
JTQSBXJȈFUFOCnjEQSBXEPQPEPCOJF
OJF[PTUBOJFQPQFOJPOZQS[F[ȈBEOFHP
[D[POLØX[FTQPVXQS[ZT[PǴDJ
5BLBBOBMJ[BVD[ZUXØSD[FHPLSFBUZX
OFHPNZǴMFOJBQPOJFXBȈQPED[BTCVS[Z
NØ[HØXNPȈFNZ[OBMFȇǎUBLJFSP[XJnj[B
OJFOBLUØSFOJFXQBEMJCZǴNZTBNJLUØSF
NPȈFPLB[BǎTJǗCBSE[PFGFLUZXOF
1PSBȈLBQSBDPXOJLBQP[XBMB$JSØX
OJFȈPESØȈOJǎUZDITJMOZDIPETBCZDI
%MBTBCFHPQSBDPXOJLBQPULOJǗDJFCǗ
E[JFQPXPEFNEPVȈBMBOJBTJǗOBETPCnj
VDJFD[LJD[ZPCBSD[BOJBXJOnjJOOZDI4JMOZ
QSBDPXOJLXZDJnjHOJF[OJFHPMFLDKǗJQP
USBLUVKFKBLPXBSUPǴǎEPEBOnjEMBTXPKF
HPEPǴXJBED[FOJB
1PSBȈLBQPLB[VKF$JTBCFTUSPOZQSB
DPXOJLØX1P[XBMBUPQMBOPXBǎ$JQSP
HSBNZT[LPMFǩUBLBCZV[VQFOJBǎMVLJ
LPNQFUFODZKOFLPOLSFUOZDIPTØC
1BNJǗUBKȈFQSBDPXOJLLUØSZCPJTJǗ
QPSBȈFLOJHEZOJFPEXBȈZTJǗOBOPXZ
LSPL/JFCǗE[JFLSFBUZXOZ#ǗE[JFQPEnj
ȈBQPXZ[OBD[POZDIǴDJFȈLBDICPKnjDTJǗ
KBLJFKLPMXJFL[NJBOZ
Ucz jak unikać niepodanych zachowań,
nie jak unikać Ciebie, jako szefa tyrana
JNXZȈT[ZQP[JPNPQBOPXBOJBEBOFK
LPNQFUFODKJUZNXZȈT[FTUBOPXJTLPQSB
DPXOJLNPȈF[BKnjǎ/BMFȈZVOJLBǎPTUSFK
TLBMJvUBLoOJFwQPOJFXBȈDJǗȈLPOBOJFK
PDFOJǎLPNQFUFODKF1POJȈT[ZQS[ZLBE
PQJTVKFQJǗǎLPNQFUFODKJ[QS[ZLBEP
XFKǴDJFȈLJLBSJFSZTQS[FEBXDZXEVȈZN
TLMFQJFPE[JFȈPXZN
1SBDPXOJLXJFE[njDKBLNVTJNJFǎSP[
XJOJǗUFEBOFLPNQFUFODKFPSB[JMFD[B
TVNVTJQS[FQSBDPXBǎOBEBOZNTUBOP
XJTLVBCZTUBSBǎTJǗPBXBOTCǗE[JFCBS
E[JFK[NPUZXPXBOZEPQSBDZ
JMXZSØȈOJBKnjDZOBKMFQT[FHPQSBDPXOJLB
5FDIOJLBUBǴXJFUOJFTQSBXE[BBTJǗXKFE
OFK[ö SNXLUØSFKXLBȈEZQJnjUFLXPLPMJ
DBDIQPVEOJBQSBDPXOJDZEPTUBXBMJNBJMB
[ XZT[D[FHØMOJPOZNJ OB[XJTLBNJ QSB
DPXOJLØXLUØS[ZXPLSFǴMPOZNUZHPEOJV
CZMJOBKMFQTJTö OBMJ[PXBMJMVLSBUZXOZLPO
USBLU EVȈP TQS[FEBMJ D[Z UFȈ SP[XJnj[BMJ
QPXBȈOZQSPCMFN[PQSPHSBNPXBOJFN
[LUØSZNOJLUXD[FǴOJFKOJFNØHTPCJFQP
SBE[Jǎ5BLJNBJMQP[ZUZXOJFOBTUSBKBQS[FE
XFFLFOEFNPSB[QP[XBMBQPD[VǎȈFXZTJ
FLXLBEBOZXQSBDǗKFTU[BVXBȈPOZ
J
+BLJLJFEZLBSBǎ 1S[FEFXT[ZTULJNXUF
EZHEZQP[ZUZXOFTQPTPCZNPUZXBDKJ
[BXJPEZMVCHEZQSBDPXOJLOBSVT[Z
SFHVMBNJOö SNZ/BPHØ[BD[ZOBTJǗPE
VQPNOJFOJBQPQS[F[OBHBOǗBȈEP[XPM
OJFOJB8BSUPVTUBMJǎXö SNJFKBTOnjQPMJ
UZLǗUZQVvUISFFTUSJLFTBOEZPVSFPVUw
6QPNOJFOJBXBSUPSØXOJFȈEBXBǎOB
QJǴNJF
+FEOB[F[OBOZDINJEVȈZDIö SNNJǗ
E[ZOBSPEPXZDIOJFQSPXBE[JUBLJFKQP
MJUZLJ+BDFLQSBDPXBXUFKö SNJFQPOBE
MBU%XBSB[ZBXBOTPXB#ZOBQSBX
EǗEPCSZNJTVNJFOOZNQSBDPXOJLJFN
%PUFHPQPǴXJǗDBTXØKQSZXBUOZD[BT
OBQPESØȈFTVȈCPXFy+FHPXTQØQSB
DB[Unjö SNnj[BLPǩD[ZBTJǗOBHMFJCF[
VQS[FE[FOJB,JFSPXOJLE[JBVISXSǗD[Z
NVXZQPXJFE[FOJFEBKnjDKBLȈFDVEPXOZ
XZCØS"MCP1BOQPEQJTVKFUPBMCPQJT[F
UFSB[XBTOF
U
1PXJFE[FOJFLJMLVTØXV[OBOJBXTUSPOǗ
QSBDPXOJLBLUØSZEPCS[FTJǗTQJTBKFTU
OBKUBǩT[njNFUPEnjNPUZXPXBOJB5S[FCB
UZMLPQBNJǗUBǎBCZUBLJFQPDIXBZEP
TUPTPXBǎEPQSFGFSFODKJPTPCZLUØSBOB
OJF[BTVȈZBBCZCZBUPS[FD[ZXJǴDJFOB
HSPEBBOJFLSǗQVKnjDZTQFLUBLMOBGPSVN
DBFHPE[JBV/JFLBȈEZMVCJCZǎEPDFOJB
OZQVCMJD[OJF/JFLUØS[ZTJǗXTUZE[njOJF
LUØS[ZD[FSXJFOJnj*OOJXSǗD[QS[FDJXOJF
VTLS[ZEMBJDIHEZXJE[njMFLLnj[B[ESPǴǎ
P,
#ǗEZQPQFOJBOFQS[F[QSBDPXOJLØX
OJFQPXJOOZCZǎPLB[KnjEPMJOD[PXBOJB
BEPXTQØMOFHP[FTQPPXFHPQS[FNZ
ǴMFOJBQS[ZD[ZOJLPOTFLXFODKJUBLJDI
CǗEØXBCZNPȈOB[OJDICZPXZDJnj
HOnjǎXOJPTLJJVOJLOnjǎCǗEØXXQS[Z
T[PǴDJ
/JFMJOD[VKTXPKFHPQSBDPXOJLB6TJnjEȇ
[DBZN[FTQPFNJ[SØCDJFCVS[ǗNØ
[HØX$PNPȈOB[SPCJǎBCZVOJLOnjǎUSVE
OZDITZUVBDKJ "DPNPȈOB[SPCJǎHEZUBLB
TZUVBDKB KVȈ TJǗ E[JFKF5BLB SP[NPXB
CǗE[JFQPVD[BKnjDBEMBDBFHP[FTQPV
#64*/&44$0"$)*/(
30;-*$;"/*&13"$08/*,»8
+BDFLOBQJTBTXPKF1S[F[NJFTJnjDE[J
XJTJǗEMBD[FHPHP[XPMOJPOP%MBD[F
HP[SPCJPOPUPCF[VQS[FE[FOJB0LB[BP
TJǗȈFPECZPOKFEOnjSP[NPXǗ[FXTQP
NOJBOZNLJFSPXOJLJFNISOBUFNBUXZ
EBKOPǴDJXQSBDZ3P[NPXBUBKFEOBLOJF
TVHFSPXBBXȈBEFOTQPTØCȈF+BDFLTJǗ
OJFTQSBXE[B/JLUXö SNJFOJFEBNVUB
LJFHPLPNVOJLBUV5BSP[NPXBNJBBCZǎ
DIZCBPTUS[FȈFOJFNy$IZCBy
UBD[ǗTUPQPTZBBXTUSPOǗQSBDPXOJ
LØX[HSZȇMJXFVXBHJJ[BXT[F[OBKEPXB
BXXZLPOBOFKQSBDZCǗEZ[njD[DJPOLǗ
XDJǗDJFOJFXUZNNJFKTDVCS[ZELJDIB
SBLUFSQJTNBD[ZUFȈPEEBOJFKFKTLPN
QMFUPXBOFKEPLVNFOUBDKJ[CZUXD[FǴOJF
1PED[BTPCTFSXBDKJJQS[FQSPXBE[BKnjD
OJF[BMFȈOFXZXJBEZ[KFKQSBDPXOJLBNJ
EPXJFE[JBBNTJǗȈFOJHEZOJFVTZT[F
MJPEOJFKȈBEOFKQPDIXBZDIPǎCZOJF
KBLPDPǴDPTJǗOBMFȈZBOJFKBLPOBHSPEǗ
[BXZOJLJXQSBDZ/JFXTQPNOǗPQP[Bö
OBOTPXZDITQPTPCBDINPUZXPXBOJBCP
UZDIXPHØMFOJFCZP
;FOBTUBXJFOJFQSBDPXOJLØXEPLMJFO
UØXXUZNE[JBMFCZPTQPXPEPXBOFGBUBM
OZNTUZMFN[BS[njE[BOJB1BOJ%PSPUZPSB[
XZXPBOZNQS[F[OJFHPUPUBMOZNCSB
LJFNNPUZXBDKJ;SBDKJGBLUVȈFö SNBUB
EBKFOJFXJFMLJFT[BOTFSP[XPKVJBXBOTV
QSBDPXOJDZXFHFUVKnjXOJFKD[FLBKnjDOB
[OBMF[JFOJFJOOFKQSBDZQS[FEFXT[ZTULJN
NOJFKTUSFTVKnjDFKCPXJBEPNPȈFDPE[JFO
OF[PǴMJXFVXBHJJQSFUFOTKFOJFTQS[ZKBKnj
XZTPLJFNVQP[JPNPXJNPUZXBDKJ
1BOJ%PSPUBXZTBOB[PTUBBOBXBST[
UBUZ[LPNVOJLBDKJNPUZXBDKJJ[BS[njE[B
OJBTPCnjXD[BTJF1P[BUZN[BMFDJBNKFK
LJMLBTQPULBǩDPBDIJOHPXZDILUØSFNJB
ZOBDFMVVUSXBMFOJFXJFE[Z[EPCZUFKOB
XBST[UBUBDIPSB[TLPOGSPOUPXBOJFOPXP
OBCZUZDIVNJFKǗUOPǴDJ[S[FD[ZXJTUPǴDJnj
UFKXBǴOJFö SNZ
&GFLUZLPOUSPMPXBBNEXVLSPUOJFNJF
TJnjDQPXBST[UBUBDIPSB[QØSPLVQØȇOJFK
0LB[BPTJǗȈF1BOJ%PSPUBXPHØMFOJF
[EBXBBTPCJFTQSBXZ[FTXPKFHP[BDIP
XBOJB1P[BOPXZNJVNJFKǗUOPǴDJBNJLUØ
SF[OBD[njDPQPEOJPTZLPNGPSUQSBDZDBF
HPE[JBV[EFDZEPXBOJFQPQSBXJTJǗTUP
Dziel się pomysłami jak usprawnić
działania pracownika, ale nie narzucaj
jedynej słusznej drogi
4UBSBKTJǗVOJLBǎXTXPKFKö SNJFOJF
EPNØXJFǩ1SBDPXOJL[XPMOJPOZXUB
LJTQPTØCCǗE[JFNJBEPö SNZȈBM1SBX
EPQPEPCOJFQPTLBSȈZTJǗ[OBKPNZNKBL
[PTUBQPUSBLUPXBOZJOFHBUZXOFEMBö S
NZXJBEPNPǴDJT[ZCLPTJǗSP[OJPTnj1B
NJǗUBKSØXOJFȈT[D[FHØMOJFLJFEZQSBDV
KFT[XXnjTLJFKCSBOȈZȈF5XØKCZZQSB
DPXOJLNPȈF[PTUBǎ[BUSVEOJPOZXö SNJF
[LUØSnjCǗE[JFT[DIDJBLJFEZǴSPCJǎJOUFSF
TZ5BLBTZUVBDKBOJFCǗE[JFEMBȈBEOFK[F
TUSPOQS[ZKFNOBBKFǴMJVSB[CZFHPQSB
DPXOJLBPEȈZKFNPȈFT[TUSBDJǎXBȈOFHP
LPOUSBIFOUB
XJFNKBLTJǗOBQSBDPXBMJ1SBDPXOJDZ
CZMJDBLPXJDJFQP[CBXJFOJNPUZXBDKJ
1PQFXOZND[BTJFXTQØQSBDZ[1BOJnj
%PSPUnjSFHVMBSOJFTQØȇOJBMJTJǗEPQSBDZ
TUBSBMJTJǗXZDIPE[JǎXD[FǴOJFKTZNVMV
KnjDDIPSPCZJXJ[ZUZVMFLBS[Z1SBDBD[Ǘ
TUPOJFCZBXZLPOBOBEPLBEOJFBOJOB
D[BT1S[ZD[ZOnjUBLJFHPTUBOVS[FD[ZCZ
GBLUȈFOJF[BMFȈOJFPETUBSBǩQPQSBXOP
ǴDJJEPLBEOPǴDJXZLPOBOZDI[BEBǩQSB
DPXOJDZ[BXT[FCZMJLSZUZLPXBOJ+FǴMJ
JUBLCǗEnjTZT[FǎOFHBUZXOFPQJOJFJ[P
ǴMJXFVXBHJUPQPDPTJǗTUBSBǎKFǴMJTUB
SBOJBUFOJF[PTUBOnjEPDFOJPOF 8ö SNJF
UFKQBOPXBSØXOJFȈBCTVSEBMOZTZTUFN
P D,
1JFSXT[B[PTØC1BOJ%PSPUBNFOFEȈFS
BVUPSZUBSOZ QPQSBXOB X LPOUBLUBDI
[QS[FPȈPOZNJOJF[CZUQS[ZKFNOBQS[Z
LPOUBLDJFCF[QPǴSFEOJN[QPEXBEOZNJ
0TPCBLPNQFUFOUOB[OBKnjDBTJǗEPTLP
OBMFOBTXPKFKQSBDZ1BOJ%PSPUBD[ǗTUP
TQØȇOJBBTJǗEPQSBDZKBLSØXOJFȈD[ǗTUP
[EBS[BPKFKTJǗXZDIPE[JǎXD[BTJFQSB
DZ[BBUXJBǎQSZXBUOFTQSBXZOBUPNJBTU
PEQSBDPXOJLØXXZNBHBBCF[X[HMǗE
OFKQVOLUVBMOPǴDJJHBOJB[BLBȈEFTQØȇ
OJFOJF0TPCZKFKQPEMFHBKnjDFCZZ[OFS
XJDPXBOFJ[FTUSFTPXBOF/JF[BMFȈOJFPE
EPLBEOFHPJT[ZCLJFHPXZLPOZXBOJB
QPMFDFǩOJFCZZDIXBMPOF1BOJ%PSP
Jeśli zwalniasz, rób to z klasą. Pamiętaj,
że los może Cię kiedyś zetknąć z byłym
pracownikiem
QSFNJPXBOJB/BEBOZE[JBQS[ZQBEB
BQFXOBQVMBQJFOJǗE[ZLUØSBXUFPSJJ
NJBBCZǎSP[E[JFMBOBXǴSØEQSBDPXOJ
LØXXFEVH[BTVH8QSBLUZDFQSFNJB
CZBTUBBJ[BMFȈOBPEJMPǴDJTUBȈVQSBDZ
Xö SNJFD[ZPTPCJTUZDITZNQBUJJ1BOJ%P
SPUZ/BKXJǗLT[njEPTUBXBZPTPCZ[OJnj[B
QS[ZKBȇOJPOFTJnjS[FD[ZOBKEVȈFKQSBDV
KnjDFXö SNJF/JF[BMFȈOJFPEVSMPQØX
[XPMOJFǩMFLBSTLJDIJMPǴDJPCPXJnj[LØX
JXZLPOBOFKQSBDZQSFNJBCZBTUBB.JB
PUPDBLPXJDJFEFNPUZXVKnjDZXQZXOB
QSBDPXOJLØXQPOJFXBȈUSBLUPXBMJKnjPOJ
TVOFLQSBDPXOJLØXEPLMJFOUØXö SNZ1B
OJ%PSPUB[BD[ǗBTUPTPXBǎTZTUFNZNPUZ
XBDKJQP[Bö OBOTPXFKBUnjö OBOTPXnj[B
D[ǗBE[JFMJǎXFEVH[BTVHDPQPD[njULP
XPTQPULBPTJǗ[PQPSFNJ[PǴDJnjOJFLUØ
SZDIBMFQPEXØDINJFTJnjDBDIQS[ZOJPTP
PD[FLJXBOFSF[VMUBUZ
Z, ,
;CZT[FLKFTUQS[FDJXJFǩTUXFN1BOJ%P
SPUZ1SBDVKFXJOOZNPEE[JBMFUFKTBNFK
#64*/&44$0"$)*/(
.05:8"$+"
ö SNZ1S[ZQJFSXT[ZNLPOUBLDJF;CZT[FL
XZXBSOBNOJF[EFDZEPXBOJFQP[ZUZX
OFXSBȈFOJF#ZDJFQZNJZJS[FD[PXZ
8ZEBXBTJǗNJFǎPEQPXJFEOJFLPN
QFUFODKFEPCVEPXBOJBEPCSZDISFMBDKJ
[QSBDPXOJLBNJ;VE[FOJFy
1PLJMLVEOJBDIPCTFSXBDKJJSP[NØX
[QSBDPXOJLBNJPLB[BPTJǗȈFNFOFEȈFS
QP[XBMBTPCJFXDIPE[JǎOBHPXǗLBȈ
EFKQPEMFHBKnjDFKNVPTPCJF1S[ZOBKN
OJFKSB[XUZHPEOJVLBȈEZQSBDPXOJL
NVTJBTJǗ[XPMOJǎHPE[JOǗXD[FǴOJFK
[QSBDZ[QPXPEVXJ[ZUZVMFLBS[B/JF
LUØS[ZQS[ZDIPE[JMJEPQSBDZ[E[JFǎNJ
*OJFCZZUPKFEOPSB[PXFTZUVBDKF#SBL
NPUZXBDKJJOFHBUZXOFOBTUBXJFOJFQSB
DPXOJLØXCZZTQPXPEPXBOFJDIXB
TOZNMFOJTUXFNJCSBLJFNMJEFSB1SB
DPXOJDZXJFE[JFMJȈFOJF[BMFȈOJFPEUF
HPKBLCBSE[PCǗEnjVOJLBǎTXPJDIPCP
XJnj[LØXOJFTQPULBJDI[BUPȈBEOBLBSB
;CZT[FLQJTBD[BTFNEPXZȈT[FHPLJF
SPXOJDUXBQJTNBPQJTVKnjDFOFHBUZXOnj
TZUVBDKǗ8PEQPXJFE[JLB[BOPNVDP
VXBȈBN[BTVT[OFSP[XJnj[BǎUFOQSP
CMFNXFXBTOZN[BLSFTJF
;NPJDISP[NØX[F;CZT[LJFNXZOJ
LBPȈFKFTUPOQS[FNǗD[POZJCSBLNV
BTFSUZXOPǴDJ/JFQPUSBö SØXOJFȈQMB
OPXBǎTXPKFHPD[BTVBQPMFDFOJBTVȈ
CPXFXZEBXBDIBPUZD[OJF/JFPLSF
ǴMBKBTOPUFSNJOØXMVCUFȈLB[BXZ
LPOZXBǎ[BEBOJBvOBUZDINJBTUw/B[SF
BMJ[PXBOJF[BEBOJBQSBDPXOJDZNJFMJ
OJFPHSBOJD[POZD[BTBMCPOJFNJFMJHP
XDBMF
1PXBST[UBUBDI[BTFSUZXOPǴDJJQMB
OPXBOJBD[BTVTZUVBDKBXö SNJF[OBD[
OJF TJǗ QPQSBXJB +BLP DPBDI QSBDP
XBBN[F;CZT[LJFNǎXJD[njD[EPCZUF
VNJFKǗUOPǴDJQPED[BTTZNVMPXBOZDITZ
UVBDKJ1PEXØDINJFTJnjDBDIOBVLJJǎXJ
D[FOJBE[JB[BD[njE[JBBǎTQSBXOJFK;CZ
T[FLKBTOPSP[E[JFMB[BEBOJBJOJFEPQVT[
D[BEPTZUVBDKJDJnjHFHPPQVT[D[BOJBHP
E[JOXQSBDZ3ØXOJFȈUZHPEOJPXZVSMPQ
NJBTJǗ[BKNPXBǎUZMLPJXZnjD[OJFTXP
JNJQS[ZKFNOPǴDJBNJCZQPUS[FCOZQP
OJFXBȈESBNBUZD[OJFOJTLJQP[JPNFOFS
HJJ;CZT[LBCZXJEPD[OZOBQJFSXT[ZS[VU
PLBDPOJFXQZXBPQP[ZUZXOJFOBQSB
DPXOJLØX
-*5&3"563"
.BSFL4LBB1TZDIPMPHJB[NJBOZ
3[FD[EMBXǴDJFLOJǗUZDI0OF1SFTT
&SJD$IFTUFS.PE[JXQSBDZ+BL[BECBǎ
PQSBDPXOJLØX[QPLPMFOJB:0OF1SFTT
.JDIBFM"SNTUSPOH;BS[njE[BOJFMVEȇNJ
3FCJT
1BXF4NØLB$PBDIJOH0OF1SFTT
#SJBO5SBDZ;KFE[UǗȈBCǗ.5#J[OFT-UE
A,
0TUBUOJQS[ZLBE[UFKö SNZKFTUQP[ZUZX
OZ"OJBNPKBJNJFOOJD[LBNBCBSE[P
XZTPLPSP[XJOJǗUFLPNQFUFODKFNFOF
EȈFSTLJF+FKPHSPNOBXJFE[BNBQS[F
PȈFOJFOBS[FD[ZXJTUFE[JBBOJB,P
NVOJLVKFTJǗ[QSBDPXOJLBNJOJF[XZ
LMFTQSBXOJFTFOTPXOJFQMBOVKFD[BT
0SHBOJ[VKF [FCSBOJB SB[ X NJFTJnjDV
HE[JFPNBXJBQMBOE[JBBOJBOBOBKCMJȈ
T[ZDIEOJ
"OJBBCZ[NPUZXPXBǎTXPJDIQSB
DPXOJLØXTUPTVKFQVOLUPXZTZTUFNNP
UZXBDZKOZ0QSBDPXBBSFHVMBNJOXLUØ
SZN[BXBSUFTnjSØȈOFHPSPE[BKVE[JBBOJB
QSBDPXOJLØXBJNQS[Z[OBOFTnjXBSUPǴDJ
QVOLUPXF1VOLUZ[MJD[BTJǗQS[F[DBZSPL
BOBTUǗQOJFQPELPOJFDSPLVQSBDPXOJDZ
EPTUBKnjLBUBMPH[LUØSFHP[BQVOLUZNP
HnjTPCJFXZCSBǎOBHSPEZ1JFOJnjE[FOB
UFOBHSPEZQS[F[OBD[POFTnj[QS[Z[OB
XBOZDILJFEZǴXT[ZTULJNǴXJnjUFD[OZDI
OBHSØE/BKMFQT[FQSF[FOUZNPHnjXZ
CSBǎTPCJFPTPCZLUØSFV[CJFSBZOBKXJǗ
DFKQVOLUØXXJǗDCZZQS[F[DBZSPLOBK
CBSE[JFKTVNJFOOFJQSBDPXJUF
'JSNǗEPTUBSD[BKnjDnjOBHSPEZ"OJBXZ
CJFSBXTQØMOJF[QSBDPXOJLBNJBCZLBȈ
EZNØH[OBMFȇǎDPǴEMBTJFCJF/BPHØ
LPS[ZTUB[VTVHBHFODKJSFLMBNPXFKLUØ
SBQS[ZHPUPXVKFSØȈOFHPSPE[BKVQS[Z
EBUOFHBEȈFUZ
P
1BNJǗUBKȈFVNJFKǗUOFSP[MJD[BOJFQSB
DPXOJLØXUPE[JBBOJFLUØSFNPȈFQS[Z
OJFǴǎPHSPNOF[ZTLJEMBö SNZOJFUZMLP
GJOBOTPXF+FȈFMJVEB$JTJǗX[CVE[Jǎ
JVUS[ZNBǎXFXTQØQSBDPXOJLBDIXZ
TPLJQP[JPNNPUZXBDKJCǗE[JFT[NØH
DPE[JFOOJFPCTFSXPXBǎ[BEPXPMPOZDI
OBBEPXBOZDIFOFSHJnjMVE[J#ǗE[JFT[
MJEFSFNFGFLUZXOJFE[JBBKnjDFHPPEOP
T[njDFHPTVLDFTZ[FTQPV#ZDJFTQSBXJF
EMJXZNMJEFSFNOJFKFTUQSPTUF8ZNB
HB[BBOHBȈPXBOJBJTQSBXOFHP[NZTV
PCTFSXBDKJKFEOBLKFTUOJF[CǗEOFBCZ
VD[DJXJFSP[MJD[BǎQSBDPXOJLØX[JDI
TVLDFTØXJQPSBȈFL
0"6503;&
"OOB,PTUS[FXB
USFOFSDPBDILSZNJOPMPH"CTPMXFOU
LB 1SPö MBLUZLJ 4QPFD[OFK J 3FTPDKBMJ[BDKJ PSB[ 4UVEJVN 5F
SBQJJJ5SFOJOHV(SVQPXFHPOB6OJXFSTZUFDJF8BST[BXTLJN
1PTJBEBEVȈFEPǴXJBED[FOJFXQSBDZ[MVEȇNJ[BSØXOPSP[
XPKPXFK KBL J LSZ[ZTPXFK JOUFSXFODZKOFK 4QFDKBMJ[VKF TJǗ
X EPTLPOBMFOJV VNJFKǗUOPǴDJ JOUFSQFSTPOBMOZDI 5XPS[Z
QSPHSBNZ T[LPMFOJPXF QPD[njXT[Z PE EJBHOP[Z QPUS[FC BȈ
EP XESBȈBOJB [EPCZUZDI VNJFKǗUOPǴDJ ;BKNVKF TJǗ SØXOJFȈ
UXPS[FOJFN QSPDFEVS PDISPOZ EBOZDI X EVȈZDI J ǴSFEOJDI
ö SNBDI 1SPXBE[J LPOTVMUBDKF JOEZXJEVBMOF PSB[ LPNQMFL
TPXFT[LPMFOJB[BSØXOPEMBö SNKBLJEMBPTØCQSZXBUOZDI
+FKVMVCJPOFE[JFE[JOZQSBDZUPUXØSD[FNZǴMFOJFPSB[NPUZ
XPXBOJFXCJ[OFTJFJXTQPSDJF1SZXBUOJFQBTKPOBULBSBKEØX
TBNPDIPEPXZDI
,POUBLU
"OOB,PTUS[FXB
5FM
.BJMBOLPTUS[FXB!PQM
#64*/&44$0"$)*/(
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl hannaeva.xlx.pl
PRACOWNIKÓW
"OOB,PTUS[FXB
Mądre rozliczanie pracowników jest trudne. Potrzeba
do tego nie tylko zmysłu obserwacji i intuicji, ale również
wiedzy. Co miesiąc płacimy pracownikowi za jego czas
i wykonane zadania pewną kwotę pieniędzy – co jednak
zrobić, aby uhonorować najlepszych? Jak chwalić? Jak
motywować? Jak podsumować dokonania pracownika,
aby chciał robić lepiej i więcej?
J
1BNJǗUBKBCZTUXPS[ZǎXö SNJFKBTOFJEP
LBEOJFPQJTBOFǴDJFȈLJLBSJFSZ(EZQSB
DPXOJLXJFKBLnjNVTJQS[FKǴǎESPHǗEP
BXBOTVJKBLJFLPNQFUFODKFNVTJQPTJnjǴǎ
BCZPUS[ZNBǎXZȈT[FTUBOPXJTLPCǗE[JF
[NPUZXPXBOZEPE[JBBOJBQS[F[SFBMOnj
XJ[KǗXBTOFHPSP[XPKV[BXPEPXFHP
3ØXOJFȈQPED[BTPDFOPLSFTPXZDICǗ
E[JFNØHXTQØMOJF[NFOFEȈFSFNPNØ
XJǎTXPKFQPTUǗQZPSB[[BTUBOPXJǎTJǗ
OBEMVLBNJLPNQFUFODZKOZNJBCZ[BKnjǎ
PLSFǴMPOFTUBOPXJTLP
1BNJǗUBKȈFBXBOTOJF[BXT[FNVTJ
CZǎEPCSZNSP[XJnj[BOJFNEMBXZCJUOF
HPQSBDPXOJLB$[BTFN[EFDZEPXBOJF
MFQJFKQP[PTUBXJǎHPOBEPUZDID[BTQJB
TUPXBOZNTUBOPXJTLVJQPEOJFǴǎQFOTKǗ
OJȈQPEOPTJǎKnjQPQS[F[BXBOT/JFDIDJB
OZBXBOTNPȈFEPQSPXBE[JǎEPVUSB
UZUBLJFHPDFOOFHPQSBDPXOJLBKBLJEP
[NOJFKT[FOJBQS[ZDIPEØXö SNZKFǴMJUP
XBǴOJFØXQSBDPXOJLKFHFOFSPXB
;OBOBNJKFTUIJTUPSJBTQS[FEBXDZLUØ
SZQPUSBö Tö OBMJ[PXBǎQSBLUZD[OJFLBȈEnj
QPXJFS[POnjNVUSBOTBLDKǗ;BKNPXBTJǗ
LMJFOUBNJLMVD[PXZNJEMBö SNZCZQS[F[
OJDICBSE[PDIXBMPOZ.JBCBSE[PEVȈP
DJQS[FTUBMJCZǎUBL[BEPXPMFOJOJFLUØS[Z
PEFT[MJ"XBOTPXBOZQSBDPXOJLSØXOJFȈ
PET[FEQPQFXOZND[BTJF[ö SNZ
,SZUFSJBBXBOTVNPȈFT[PLSFǴMJǎXUB
CFMJXTLBMJQVOLUPXFK[BnjD[OJL%MB
EBOFKǴDJFȈLJLBSJFSZSP[QJTVKFT[LPNQF
UFODKF,BȈEB[LPNQFUFODKJQPXJOOBCZǎ
Koncentruj się na mocnych punktach
– stosuj wzmocnienia pozytywne.
Na piśmie wręczaj nie tylko nagany,
ale również pochwały
XJFE[ZOBUFNBUTBNFHPTQS[FEBXBOJB
KBLJPHSPNOnjJMPǴǎXE[JǗLV;SBDKJTXPJDI
ǴXJFUOZDIPTJnjHOJǗǎ[PTUBPOBXBOTPXB
OZOBLJFSPXOJLBE[JBVLMVD[PXZDILMJFO
UØX/JF[BKNPXBTJǗKVȈUFMFGPOBNJD[Z
TQPULBOJBNJ[MVEȇNJBSBQPSUBNJMJD[F
OJFNDZGFSFL[BS[njE[BOJFNMVEȇNJ,MJFO
SØXOJFȈPQJTBOBPLSFǴMPOZNJ[BDIPXB
OJBNJXFEVHLUØSZDICǗE[JFQVOLUPXB
OB*NXZȈT[FTUBOPXJTLPUZNCBSE[JFK
QPXJOOZCZǎSP[XJOJǗUFLPNQFUFODKF
QPETUBXPXFPSB[UZNXJǗDFKEPEBULP
XZDIVNJFKǗUOPǴDJQPXJOJFOQPTJBEBǎ
QSBDPXOJL8QPOJȈT[ZNQS[ZLBE[JF[B
#64*/&44$0"$)*/(
ROZLICZANIE
30;-*$;"/*&13"$08/*,»8
LBȈEnjLPNQFUFODKǗNPȈOBEPTUBǎPEvw
EPvwQVOLUØX
ȈFOJFQPTJBEBPOEBOFKVNJFKǗUOPǴDJ
t vwP[OBD[BNJFSOZQP[JPNPQBOPXB
OJBLPNQFUFODKJoQSBDPXOJLNBQPE
TUBXZEPPQBOPXBOJBEBOFKLPNQF
UFODKJ;EBKFTPCJFTQSBXǗ[VNJFKǗUOP
ǴDJLUØSFQPXJOJFOQPTJnjǴǎ[BD[njTJǗ
KVȈVD[ZǎXESBȈBǎQFXOF[BDIPXBOJB
MFD[KFTUOBTBNZNQPD[njULVESPHJEP
PQBOPXBOJBEBOFKLPNQFUFODKJ
t vwP[OBD[BEPTUBUFD[OZQP[JPNPQB
OPXBOJBLPNQFUFODKJoUBLBPDFOB
P[OBD[BȈFQSBDPXOJLNBEPTUBUFD[OJF
t vw P[OBD[B OJFEPTUBUFD[OZ QP[JPN
PQBOPXBOJBLPNQFUFODKJoKFȈFMJEBFǴ
QSBDPXOJLPXJUBLnjPDFOǗP[OBD[BUP
*OGPSNBDKB[XSPUOBoPDFOBPLSFTPXB
+FTUUBLJE[JFǩXSPLVLUØSFHPCPJTJǗLBȈEZQSBDPXOJL%[JFǩXLUØSZN
QPETVNPXBOF[PTUBKnjKFHPDBPSPD[OFTVLDFTZJQPSBȈLJ5PUBLJFXZEBS[F
OJFLUØSFNPȈF[CMJȈZǎEPBXBOTVQPEXZȈLJBMFNPȈFSØXOJFȈ[BQS[FQB
ǴDJǎNBS[FOJBPLPMFKOZNT[D[FCMVLBSJFSZJ[BLPǩD[ZǎTJǗȈØUnjLBSULnj1SB
DPXOJL[BTUBOBXJBTJǗXUFEZD[ZEPTUS[FȈPOF[PTUBOnjKFHPTUBSBOJBXZOJ
LJD[ZUFȈSBD[FKCǗEZJö MJȈBOLJXZQJUFKLBXZ0DFOBPLSFTPXBOBXFUKFǴMJ
OFHBUZXOBNPȈFQS[ZOJFǴǎQP[ZUZXOFSF[VMUBUZ.PȈFNPUZXPXBǎNPȈF
EBXBǎ FOFSHJǗ EP E[JBBOJB NPȈF VD[Zǎ8BSUP KFEOBL [OBǎ LJMLB [BTBE
E[JǗLJLUØSZNUBLJGFFECBDLCǗE[JFKBLOBKCBSE[JFKFGFLUZXOZ
3FMBDKBvQSBDPXOJLQS[FPȈPOZwNBPHSPNOZXQZXOBTQPTØCGVOLDKP
OPXBOJBDBFKö SNZ8XJFMVQS[FETJǗCJPSTUXBDIXQSPXBE[BOJFTZTUF
NVPDFOZPLSFTPXFKTQSPXBE[BTJǗEPDPSPD[OFKLSZUZLJ5PCnjE0DF
OBPLSFTPXBQPXJOOBCZǎJOGPSNBDKnj[XSPUOnjEMBQSBDPXOJLBPUZNKBL
QSBDVKF KBLJF CǗEZ QPQFOJB BMF SØXOJFȈ KBL NPȈF TXPKF E[JBBOJB
VTQSBXOJǎBUBLȈFPUZNDPSPCJEPCS[F.PUZXVKnjDQSBDPXOJLBQS[F[
GFFECBDLQPXJOJFOFǴ[XSØDJǎVXBHǗOBLJMLBFMFNFOUØXVE[JFMBOJB
UBLJFKJOGPSNBDKJ[XSPUOFK1S[FBOBMJ[VKNZUBLJGFFECBDLOBQS[ZLBE[JF
+BOLBNFOFEȈFSBEVȈFKö SNZTQS[FEBȈPXFK+BOFLPECZPTUBUOJPSP[
NPXǗOB[BTBE[JFGFFECBDLV[FTXPJNQSBDPXOJLJFN,BNJMFN
LPOVKFEVȈPQSZXBUOZDISP[NØXUFMFGPOJD[OZDITQSBXEȇUP;BTUB
OØXTJǗSØXOJFȈD[ZXQZXBUPOBPCOJȈFOJFKFHPQSBDZPSB[D[ZOB
SBȈBö SNǗOBEPEBULPXFLPT[UZ.PȈFTJǗPLB[BǎȈFQSZXBUOFSP[NP
XZOJFUZMLPOJFQS[FT[LBE[BKnjBMFQP[XBMBKnjMFQJFKTLVQJǎTJǗOBQSB
DZ4njPTPCZLUØSFEPCS[FTJǗD[VKnjSPCJnjDEXJFS[FD[ZOBSB[JXZLPOV
KnjKFCBSE[PFGFLUZXOJF1BNJǗUBKKFEOBLȈFUBLJDIPTØCKFTUOJFXJFMF
%P+BOLBEPUBSBXJBEPNPǴǎȈF,BNJMXD[BTJFQSBDZD[ǗTUPSP[NB
XJBQS[F[UFMFGPO[FTXPKnjE[JFXD[ZOnjƍXJFSLBKnjKBLEXBHPnjCLJ/B
QFXOPOJDOJFSPCJQS[FDJFȈDBZD[BTSP[NBXJBPQSZXBUOZDITQSBXBDI
/BQFXOPUZMFLPT[UVKFUPKFHPE[XPOJFOJFȈFOJFCǗE[JFOPXZDILPNQV
UFSØX.FOFEȈFSTQSBXE[JJOGPSNBDKF0LB[BPTJǗȈFNJNPSP[NØX
,BNJM XZXJnj[VKF TJǗ [ QPXJFS[POZDI NV [BEBǩ B SP[NBXJB QS[F[
TXØKQSZXBUOZUFMFGPOXJǗDOJFOBSBȈBö SNZOBLPT[UZ+BOFLQPVD[Z
,BNJMBȈFCZSP[NBXJBEZTLSFUOJFKKFǴMJNVTJUPSPCJǎ4LVQJTJǗKFE
OBLOBGBLUBDI/JFQPXJFMBQMPUFLPOBSBȈBOJVö SNZOBLPT[UZD[ZP
OJFXZLPOZXBOJVPCPXJnj[LØX
t 0QJTVKOBOJFPTUSFKTLBMJvNOJFKwvCBSE[JFKwVOJLBKPTUSFHPQPE[JBVOB
vUBLwvOJFw1SBDPXOJLTZT[njDȈFȇMFTJǗ[BDIPXVKFȈFOJFXPMOPUBLSP
CJǎCǗE[JFD[VTJǗKBLTLBSDPOFE[JFDLP+FȈFMJQPED[BTKFEOFKSP[NPXZ
VȈZKFT[XJFMPLSPUOJFTPXBvOJFwNPȈFT[NJFǎQFXOPǴǎȈFPOP[BQBEOJF
QSBDPXOJLPXJXQBNJǗǎOBKNPDOJFK;BNJBTUUFHPNØXUBLKBL+BOFL
.ØHCZǴXZLPOZXBǎXJǗDFKPCPXJnj[LØXXLSØUT[ZND[BTJFHEZCZǴQS[Z
DIPE[JEPQSBDZOBD[BT#ZCZNCBSE[P[BEPXPMPOZHEZCZǴXD[BTJFQSB
DZNOJFKTXPCPEOJFSP[NBXJB[LMJFOUBNJ.BNXSBȈFOJFȈFPEOPTJCZǴ
MFQT[FXZOJLJXTQS[FEBȈZHEZCZǴQS[ZXJnj[ZXBXJǗLT[njXBHǗEPEPCPSV
UFDIOJLTQS[FEBȈZ4UBSBKTJǗSØXJFȈGPSNVPXBǎ[EBOJBXGPSNJFQP[Z
UZXOFKJNØXPUZNDPTQSBXJȈFCǗE[JFT[[BEPXPMPOZ[QSBDPXOJLB
; SP[NPXZ PLSFTPXFK QSBDPXOJL NB XZKǴǎ [NPUZXPXBOZ EP EBMT[FK
QSBDZǴXJBEPNTXPJDICǗEØXJNPDOZDITUSPO/BQFXOPOJFKBLQS[Z
TPXJPXZ[CJUZQJFT
t %[JFMTJǗQPNZTBNJKBLVTQSBXOJǎE[JBBOJBQSBDPXOJLBBMFOJFOBS[V
DBKKFEOFKTVT[OFKESPHJ+BOFLOBLSFǴMB,BNJMPXJNPȈMJXPǴDJE[JBB
OJB[LUØSZDICZCZ[BEPXPMPOZMFD[OJFOBS[VDBLPOLSFUOZDIE[JB
Bǩ,BNJMTBNNBNPȈMJXPǴǎXZQSØCPXBOJBSØȈOZDINFUPEQSBDZBCZ
[OBMFȇǎTBNPE[JFMOJFUBLnjLUØSBCǗE[JFOBKCBSE[JFKEPOJFHPQBTPXB
B+FǴMJQPEBT[KFEFOLPOLSFUOZQS[ZLBESP[XJnj[BOJBQSBDPXOJLHP[B
TUPTVKFNBKnjDXSBȈFOJFȈFUFHPXBǴOJFPD[FLVKFT[OBXFUKFǴMJE[JBB
KnjDXUBLJTQPTØCCǗE[JFD[VTJǗȇMFJOJFQS[ZOJFTJFUP[XJǗLT[FOJBKFHP
XZEBKOPǴDJXQSBDZ
t /JFQS[ZUBD[BKEVȈnjJMPǴDJnjJOGPSNBDKJTLVQTJǗOBOBKXBȈOJFKT[ZDI+F
ǴMJQPXJFT[[CZUXJFMFQSBDPXOJLOJF[BQBNJǗUBOJDBMCPDPHPST[B
TLVQJTJǗOBOFHBUZXBDI.ØXLPOLSFUOJFJPUZNDPKFTUOBKXBȈOJFK
T[F+FȈFMJDIDFT[BCZGFFECBDLCZQFOJFKT[ZNPȈFT[EBǎQSBDPXOJ
LPXJUBLnjPDFOǗXGPSNJFQJTFNOFKBCZNØHTJǗ[OJnjTQPLPKOJF[B
QP[OBǎJQØȇOJFKEPOJFKXSØDJǎ1BNJǗUBKKFEOBLPUZNKBLJNKǗ[ZLJFN
QJT[FT[4UBSBKTJǗBCZQPDIXBZS[FD[ZXJǴDJFCZZQPDIXBBNJBLSZ
UZLBVD[ZBBOJFXQǗE[BBXQPD[VDJFXJOZJEFQSFTKǗ
t 1BNJǗUBKȈFGFFECBDLKFTUEMBQSBDPXOJLBOJFEMB$JFCJF,BNJMEPTUB
PE+BOLBEPǴǎEVȈnjJMPǴǎJOGPSNBDKJOBUFNBUTXPJDIQPTUǗQØXBUBL
ȈFQPQFOJBOZDIQS[F[TJFCJFCǗEØX*OGPSNBDKFEPUZD[ZZ[BDIPXBǩ
,BNJMBOJFPED[Vǎ+BOLB.FOFEȈFS[BDIPXBTJǗQSPGFTKPOBMOJFJTXP
KFPTPCJTUFTZNQBUJFBOUZQBUJFVQPEPCBOJBPETVOnjOBD[BTSP[NPXZ
OBCPD[OZUPS/BXFUKFǴMJ+BOFLOJFQS[FQBEB[B,BNJMFNCPUFOOPTJ
E[JXOnjGSZ[VSǗJ[BXT[FEPEBKFKBLJǴBXBOHBSEPXZFMFNFOUEPHBSOJUV
SVXUSBLDJFPDFOZPLSFTPXFKOJFEBQPTPCJFUFHPQP[OBǎ,MJFODJMV
CJnj,BNJMB[BKFHPXZSB[JTUPǴǎJEVȈnjXJFE[ǗPQSPEVLUBDIö SNZ
t %[JFMTJǗJOGPSNBDKnj[XSPUOnjXPEQPXJFEOJNNJFKTDVJXPEQPXJFEOJN
D[BTJF;SBDKJUFHPȈF,BNJMOJFKFTUOBKMFQT[ZNQSBDPXOJLJFNVTZT[BPE
+BOLBLJMLBTØXLSZUZLVKnjDZDIKFHP[BDIPXBOJFQSPQPOVKnjDZDI[NJBOZX
TQPTPCJFQSBDZJOBTUBXJFOJVEPOJFK+BOFLXZCSBOBUBLnjSP[NPXǗE[JFǩ
XLUØSZN,BNJMNJBOJFXJFMFQSBDZ3P[NPXBPECZBTJǗXOJFXJFMLJFKTBMJ
LPOGFSFODZKOFKLUØSBCZBOJFKBLPOFVUSBMOZNHSVOUFNEMBSP[NPXZ3P[
NPXBSØXOJFȈOJFCZB[BQPXJBEBOBXD[FǴOJFKBCZ,BNJMOJFTUSFTPXB
TJǗQS[FEHPE[JOnjvw8T[ZTDZQSBDPXOJDZXJFE[njȈFUBLJFPDFOZPECZXB
KnjTJǗXQPPXJFSPLVTnjXJǗDHPUPXJOBUBLJFSP[NPXZ$[BTUSXBOJBGFFE
CBDLVSØXOJFȈOJFCZ[CZUEVHJ1P[XPMJPUP,BNJMPXJ[BDIPXBǎJTUPUOF
JOGPSNBDKFXQBNJǗDJJOBTQPLPKOJFKFQPUFNQS[FNZǴMFǎ
t ;BXT[FNØXP[BDIPXBOJVOJFPPTPCJF;BDIPXBOJBNPȈOB[NJF
OJǎ+FǴMJDIPE[JPPTPCPXPǴǎTnjE[ǗȈFD[PXJFLQSǗE[FKPEFKE[JF[
ö SNZOJȈ[FDIDF[NJFOJǎEMBOJFKTXPKnjPTPCPXPǴǎ,BNJMVTZT[B
VXBHJEPUZD[njDF[CZUMVȇOFHPTUZMVSP[NPXZ[LMJFOUBNJ/JFQS[F
TUS[FHBSØXOJFȈQSPDFEVSTQS[FEBȈPXZDIPQSBDPXBOZDITQFDKBMOJF
OBQPUS[FCZUFKö SNZ;EBS[BPNVTJǗTQØȇOJBǎEPQSBDZ+BOFLOJF
NØXJKFEOBLȈF,BNJMKFTUMFOJXZD[ZUFȈOJFQPLPSOZ6ȈZXBTGPS
NVPXBǩXTUZMV;EBS[B$JTJǗTQØȇOJBǎEPQSBDZD[ZUFȈ8JE[ǗȈFOJF
QS[ZXJnj[VKFT[[CZUEVȈFKXBHJEPQSPDFEVSLUØSF$JǗPCPXJnj[VKnj0E
XPZXBTJǗEPLPOLSFUOZDI[BDIPXBǩ(EZQPXJFT[QSBDPXOJLPXJ
ȈFKFTUNBPLPNQFUFOUOZPOOJFCǗE[JFXJFE[JBEPD[FHPPEOJFǴǎ
UnjVXBHǗJOBKQSBXEPQPEPCOJFKPECJFS[FKnjKBLPBUBLOBTXPKnjPTP
CǗBOJFOBVNJFKǗUOPǴDJ+FEZOZNFGFLUFNKBLJXUFEZPTJnjHOJFT[
CǗE[JF[PǴǎJȈBM4LVQJBKTJǗXJǗDOBLPOLSFUBDI
t ,PODFOUSVKTJǗOBGBLUBDI.ØXPUZNDPXJFT[D[FHPKFTUFǴQF
XJFO+FȈFMJLUPǴQPXJFE[JB$JȈF5XØKQSBDPXOJLXD[BTJFQSBDZXZ
1BNJǗUBK ȈF PDFOJBOJF PLSFTPXF QSBDPXOJLØX EBKF LPS[ZǴDJ SØXOJFȈ
5PCJF %[JǗLJ OJFNV NPȈFT[ NJFǎ XJǗLT[nj LPOUSPMǗ OBE QSBDPXOJLBNJ
;OBT[JDITBCFJNPDOFTUSPOZXJFT[OBDP[XSBDBǎVXBHǗ.PȈFT[SØX
OJFȈQSPXBE[JǎEPLVNFOUBDKǗQPTUǗQØXQSBDPXOJLBLUØSBCǗE[JFQPE
TUBXnjEPBXBOTVMVC[XPMOJFOJBKFǴMJOJFCǗE[JFȈBEOZDIQPTUǗQØXB
XZOJLJQSBDPXOJLBCǗEnjTJǗQPHBST[Bǎ
#64*/&44$0"$)*/(
.05:8"$+"
SP[XJOJǗUnjEBOnjLPNQFUFODKǗ/JD[ZN
TJǗOJFXZSØȈOJBOJFQPQFOJBUFȈSBȈnj
DZDICǗEØX
t vwP[OBD[BEPCSZQP[JPNPQBOPXBOJB
LPNQFUFODKJoKFȈFMJEBFǴQSBDPXOJLP
XJUBLnjPDFOǗP[OBD[BUPȈFQPTJBEBPO
EPCS[FSP[XJOJǗUnjEBOnjLPNQFUFODKǗ
8KFHP[BDIPXBOJVQPKBXJBTJǗXJǗL
T[PǴǎ[PQJTBOZDIXUBCFMJ[BDIPXBǩ
t vwP[OBD[BCBSE[PEPCSZQP[JPNPQB
OPXBOJBLPNQFUFODKJoKFTUUPOBKXZȈ
T[BPDFOB1SBDPXOJLQPTJBEBXQFOJ
XZLT[UBDPOnjLPNQFUFODKǗ
4LBMFNPHnjCZǎSØȈOF.PȈOBQVOLUPXBǎ
KFPESØXOJFȈPEvwEPvw1BNJǗUBKȈF
X PD[BDI LPMFHØX $IXBMJǎ NPȈFNZ
TPXOJFJNBJMPXP8D[UFSZPD[ZMVCOB
GPSVNUBLȈFNBJMNPȈFCZǎXZTBOZEP
QFXOFKHSVQZPTØCBCZXT[ZTDZEPXJF
E[JFMJTJǗPTVLDFTBDIEBOFHPQSBDPXOJ
LB5BLBQPDIXBBOJFXZXPVKFTZUVBDKJ
USVEOZDIBTQSBXJBȈFUBXBǴOJFKFEOPTU
LBKFTUEPDFOJPOBQS[F[DBZ[FTQØ$IXB
MJǎOBMFȈZ[BLPOLSFUOFE[JBBOJBBOJF[B
UPȈFv+BOFLE[JTJBKDJǗȈLPQSBDPXBw5B
LBQPDIXBBKFTUNPUZXBUPSFNOJFUZMLP
EMBPTPCZLUØSBTJǗXZSØȈOJBBMFSØXOJFȈ
EMBSFT[UZ[FTQPVLUØSBCǗE[JFEnjȈZǎEP
[EPCZDJB5XPKFHPV[OBOJB
.PȈFT[ XQSPXBE[Jǎ X TXPKFK GJSNJF
SZUVBLUØSZNCǗE[JFDPUZHPEOJPXZNB
JTQSBXJȈFUFOCnjEQSBXEPQPEPCOJF
OJF[PTUBOJFQPQFOJPOZQS[F[ȈBEOFHP
[D[POLØX[FTQPVXQS[ZT[PǴDJ
5BLBBOBMJ[BVD[ZUXØSD[FHPLSFBUZX
OFHPNZǴMFOJBQPOJFXBȈQPED[BTCVS[Z
NØ[HØXNPȈFNZ[OBMFȇǎUBLJFSP[XJnj[B
OJFOBLUØSFOJFXQBEMJCZǴNZTBNJLUØSF
NPȈFPLB[BǎTJǗCBSE[PFGFLUZXOF
1PSBȈLBQSBDPXOJLBQP[XBMB$JSØX
OJFȈPESØȈOJǎUZDITJMOZDIPETBCZDI
%MBTBCFHPQSBDPXOJLBQPULOJǗDJFCǗ
E[JFQPXPEFNEPVȈBMBOJBTJǗOBETPCnj
VDJFD[LJD[ZPCBSD[BOJBXJOnjJOOZDI4JMOZ
QSBDPXOJLXZDJnjHOJF[OJFHPMFLDKǗJQP
USBLUVKFKBLPXBSUPǴǎEPEBOnjEMBTXPKF
HPEPǴXJBED[FOJB
1PSBȈLBQPLB[VKF$JTBCFTUSPOZQSB
DPXOJLØX1P[XBMBUPQMBOPXBǎ$JQSP
HSBNZT[LPMFǩUBLBCZV[VQFOJBǎMVLJ
LPNQFUFODZKOFLPOLSFUOZDIPTØC
1BNJǗUBKȈFQSBDPXOJLLUØSZCPJTJǗ
QPSBȈFLOJHEZOJFPEXBȈZTJǗOBOPXZ
LSPL/JFCǗE[JFLSFBUZXOZ#ǗE[JFQPEnj
ȈBQPXZ[OBD[POZDIǴDJFȈLBDICPKnjDTJǗ
KBLJFKLPMXJFL[NJBOZ
Ucz jak unikać niepodanych zachowań,
nie jak unikać Ciebie, jako szefa tyrana
JNXZȈT[ZQP[JPNPQBOPXBOJBEBOFK
LPNQFUFODKJUZNXZȈT[FTUBOPXJTLPQSB
DPXOJLNPȈF[BKnjǎ/BMFȈZVOJLBǎPTUSFK
TLBMJvUBLoOJFwQPOJFXBȈDJǗȈLPOBOJFK
PDFOJǎLPNQFUFODKF1POJȈT[ZQS[ZLBE
PQJTVKFQJǗǎLPNQFUFODKJ[QS[ZLBEP
XFKǴDJFȈLJLBSJFSZTQS[FEBXDZXEVȈZN
TLMFQJFPE[JFȈPXZN
1SBDPXOJLXJFE[njDKBLNVTJNJFǎSP[
XJOJǗUFEBOFLPNQFUFODKFPSB[JMFD[B
TVNVTJQS[FQSBDPXBǎOBEBOZNTUBOP
XJTLVBCZTUBSBǎTJǗPBXBOTCǗE[JFCBS
E[JFK[NPUZXPXBOZEPQSBDZ
JMXZSØȈOJBKnjDZOBKMFQT[FHPQSBDPXOJLB
5FDIOJLBUBǴXJFUOJFTQSBXE[BBTJǗXKFE
OFK[ö SNXLUØSFKXLBȈEZQJnjUFLXPLPMJ
DBDIQPVEOJBQSBDPXOJDZEPTUBXBMJNBJMB
[ XZT[D[FHØMOJPOZNJ OB[XJTLBNJ QSB
DPXOJLØXLUØS[ZXPLSFǴMPOZNUZHPEOJV
CZMJOBKMFQTJTö OBMJ[PXBMJMVLSBUZXOZLPO
USBLU EVȈP TQS[FEBMJ D[Z UFȈ SP[XJnj[BMJ
QPXBȈOZQSPCMFN[PQSPHSBNPXBOJFN
[LUØSZNOJLUXD[FǴOJFKOJFNØHTPCJFQP
SBE[Jǎ5BLJNBJMQP[ZUZXOJFOBTUSBKBQS[FE
XFFLFOEFNPSB[QP[XBMBQPD[VǎȈFXZTJ
FLXLBEBOZXQSBDǗKFTU[BVXBȈPOZ
J
+BLJLJFEZLBSBǎ 1S[FEFXT[ZTULJNXUF
EZHEZQP[ZUZXOFTQPTPCZNPUZXBDKJ
[BXJPEZMVCHEZQSBDPXOJLOBSVT[Z
SFHVMBNJOö SNZ/BPHØ[BD[ZOBTJǗPE
VQPNOJFOJBQPQS[F[OBHBOǗBȈEP[XPM
OJFOJB8BSUPVTUBMJǎXö SNJFKBTOnjQPMJ
UZLǗUZQVvUISFFTUSJLFTBOEZPVSFPVUw
6QPNOJFOJBXBSUPSØXOJFȈEBXBǎOB
QJǴNJF
+FEOB[F[OBOZDINJEVȈZDIö SNNJǗ
E[ZOBSPEPXZDIOJFQSPXBE[JUBLJFKQP
MJUZLJ+BDFLQSBDPXBXUFKö SNJFQPOBE
MBU%XBSB[ZBXBOTPXB#ZOBQSBX
EǗEPCSZNJTVNJFOOZNQSBDPXOJLJFN
%PUFHPQPǴXJǗDBTXØKQSZXBUOZD[BT
OBQPESØȈFTVȈCPXFy+FHPXTQØQSB
DB[Unjö SNnj[BLPǩD[ZBTJǗOBHMFJCF[
VQS[FE[FOJB,JFSPXOJLE[JBVISXSǗD[Z
NVXZQPXJFE[FOJFEBKnjDKBLȈFDVEPXOZ
XZCØS"MCP1BOQPEQJTVKFUPBMCPQJT[F
UFSB[XBTOF
U
1PXJFE[FOJFLJMLVTØXV[OBOJBXTUSPOǗ
QSBDPXOJLBLUØSZEPCS[FTJǗTQJTBKFTU
OBKUBǩT[njNFUPEnjNPUZXPXBOJB5S[FCB
UZMLPQBNJǗUBǎBCZUBLJFQPDIXBZEP
TUPTPXBǎEPQSFGFSFODKJPTPCZLUØSBOB
OJF[BTVȈZBBCZCZBUPS[FD[ZXJǴDJFOB
HSPEBBOJFLSǗQVKnjDZTQFLUBLMOBGPSVN
DBFHPE[JBV/JFLBȈEZMVCJCZǎEPDFOJB
OZQVCMJD[OJF/JFLUØS[ZTJǗXTUZE[njOJF
LUØS[ZD[FSXJFOJnj*OOJXSǗD[QS[FDJXOJF
VTLS[ZEMBJDIHEZXJE[njMFLLnj[B[ESPǴǎ
P,
#ǗEZQPQFOJBOFQS[F[QSBDPXOJLØX
OJFQPXJOOZCZǎPLB[KnjEPMJOD[PXBOJB
BEPXTQØMOFHP[FTQPPXFHPQS[FNZ
ǴMFOJBQS[ZD[ZOJLPOTFLXFODKJUBLJDI
CǗEØXBCZNPȈOB[OJDICZPXZDJnj
HOnjǎXOJPTLJJVOJLOnjǎCǗEØXXQS[Z
T[PǴDJ
/JFMJOD[VKTXPKFHPQSBDPXOJLB6TJnjEȇ
[DBZN[FTQPFNJ[SØCDJFCVS[ǗNØ
[HØX$PNPȈOB[SPCJǎBCZVOJLOnjǎUSVE
OZDITZUVBDKJ "DPNPȈOB[SPCJǎHEZUBLB
TZUVBDKB KVȈ TJǗ E[JFKF5BLB SP[NPXB
CǗE[JFQPVD[BKnjDBEMBDBFHP[FTQPV
#64*/&44$0"$)*/(
30;-*$;"/*&13"$08/*,»8
+BDFLOBQJTBTXPKF1S[F[NJFTJnjDE[J
XJTJǗEMBD[FHPHP[XPMOJPOP%MBD[F
HP[SPCJPOPUPCF[VQS[FE[FOJB0LB[BP
TJǗȈFPECZPOKFEOnjSP[NPXǗ[FXTQP
NOJBOZNLJFSPXOJLJFNISOBUFNBUXZ
EBKOPǴDJXQSBDZ3P[NPXBUBKFEOBLOJF
TVHFSPXBBXȈBEFOTQPTØCȈF+BDFLTJǗ
OJFTQSBXE[B/JLUXö SNJFOJFEBNVUB
LJFHPLPNVOJLBUV5BSP[NPXBNJBBCZǎ
DIZCBPTUS[FȈFOJFNy$IZCBy
UBD[ǗTUPQPTZBBXTUSPOǗQSBDPXOJ
LØX[HSZȇMJXFVXBHJJ[BXT[F[OBKEPXB
BXXZLPOBOFKQSBDZCǗEZ[njD[DJPOLǗ
XDJǗDJFOJFXUZNNJFKTDVCS[ZELJDIB
SBLUFSQJTNBD[ZUFȈPEEBOJFKFKTLPN
QMFUPXBOFKEPLVNFOUBDKJ[CZUXD[FǴOJF
1PED[BTPCTFSXBDKJJQS[FQSPXBE[BKnjD
OJF[BMFȈOFXZXJBEZ[KFKQSBDPXOJLBNJ
EPXJFE[JBBNTJǗȈFOJHEZOJFVTZT[F
MJPEOJFKȈBEOFKQPDIXBZDIPǎCZOJF
KBLPDPǴDPTJǗOBMFȈZBOJFKBLPOBHSPEǗ
[BXZOJLJXQSBDZ/JFXTQPNOǗPQP[Bö
OBOTPXZDITQPTPCBDINPUZXPXBOJBCP
UZDIXPHØMFOJFCZP
;FOBTUBXJFOJFQSBDPXOJLØXEPLMJFO
UØXXUZNE[JBMFCZPTQPXPEPXBOFGBUBM
OZNTUZMFN[BS[njE[BOJB1BOJ%PSPUZPSB[
XZXPBOZNQS[F[OJFHPUPUBMOZNCSB
LJFNNPUZXBDKJ;SBDKJGBLUVȈFö SNBUB
EBKFOJFXJFMLJFT[BOTFSP[XPKVJBXBOTV
QSBDPXOJDZXFHFUVKnjXOJFKD[FLBKnjDOB
[OBMF[JFOJFJOOFKQSBDZQS[FEFXT[ZTULJN
NOJFKTUSFTVKnjDFKCPXJBEPNPȈFDPE[JFO
OF[PǴMJXFVXBHJJQSFUFOTKFOJFTQS[ZKBKnj
XZTPLJFNVQP[JPNPXJNPUZXBDKJ
1BOJ%PSPUBXZTBOB[PTUBBOBXBST[
UBUZ[LPNVOJLBDKJNPUZXBDKJJ[BS[njE[B
OJBTPCnjXD[BTJF1P[BUZN[BMFDJBNKFK
LJMLBTQPULBǩDPBDIJOHPXZDILUØSFNJB
ZOBDFMVVUSXBMFOJFXJFE[Z[EPCZUFKOB
XBST[UBUBDIPSB[TLPOGSPOUPXBOJFOPXP
OBCZUZDIVNJFKǗUOPǴDJ[S[FD[ZXJTUPǴDJnj
UFKXBǴOJFö SNZ
&GFLUZLPOUSPMPXBBNEXVLSPUOJFNJF
TJnjDQPXBST[UBUBDIPSB[QØSPLVQØȇOJFK
0LB[BPTJǗȈF1BOJ%PSPUBXPHØMFOJF
[EBXBBTPCJFTQSBXZ[FTXPKFHP[BDIP
XBOJB1P[BOPXZNJVNJFKǗUOPǴDJBNJLUØ
SF[OBD[njDPQPEOJPTZLPNGPSUQSBDZDBF
HPE[JBV[EFDZEPXBOJFQPQSBXJTJǗTUP
Dziel się pomysłami jak usprawnić
działania pracownika, ale nie narzucaj
jedynej słusznej drogi
4UBSBKTJǗVOJLBǎXTXPKFKö SNJFOJF
EPNØXJFǩ1SBDPXOJL[XPMOJPOZXUB
LJTQPTØCCǗE[JFNJBEPö SNZȈBM1SBX
EPQPEPCOJFQPTLBSȈZTJǗ[OBKPNZNKBL
[PTUBQPUSBLUPXBOZJOFHBUZXOFEMBö S
NZXJBEPNPǴDJT[ZCLPTJǗSP[OJPTnj1B
NJǗUBKSØXOJFȈT[D[FHØMOJFLJFEZQSBDV
KFT[XXnjTLJFKCSBOȈZȈF5XØKCZZQSB
DPXOJLNPȈF[PTUBǎ[BUSVEOJPOZXö SNJF
[LUØSnjCǗE[JFT[DIDJBLJFEZǴSPCJǎJOUFSF
TZ5BLBTZUVBDKBOJFCǗE[JFEMBȈBEOFK[F
TUSPOQS[ZKFNOBBKFǴMJVSB[CZFHPQSB
DPXOJLBPEȈZKFNPȈFT[TUSBDJǎXBȈOFHP
LPOUSBIFOUB
XJFNKBLTJǗOBQSBDPXBMJ1SBDPXOJDZ
CZMJDBLPXJDJFQP[CBXJFOJNPUZXBDKJ
1PQFXOZND[BTJFXTQØQSBDZ[1BOJnj
%PSPUnjSFHVMBSOJFTQØȇOJBMJTJǗEPQSBDZ
TUBSBMJTJǗXZDIPE[JǎXD[FǴOJFKTZNVMV
KnjDDIPSPCZJXJ[ZUZVMFLBS[Z1SBDBD[Ǘ
TUPOJFCZBXZLPOBOBEPLBEOJFBOJOB
D[BT1S[ZD[ZOnjUBLJFHPTUBOVS[FD[ZCZ
GBLUȈFOJF[BMFȈOJFPETUBSBǩQPQSBXOP
ǴDJJEPLBEOPǴDJXZLPOBOZDI[BEBǩQSB
DPXOJDZ[BXT[FCZMJLSZUZLPXBOJ+FǴMJ
JUBLCǗEnjTZT[FǎOFHBUZXOFPQJOJFJ[P
ǴMJXFVXBHJUPQPDPTJǗTUBSBǎKFǴMJTUB
SBOJBUFOJF[PTUBOnjEPDFOJPOF 8ö SNJF
UFKQBOPXBSØXOJFȈBCTVSEBMOZTZTUFN
P D,
1JFSXT[B[PTØC1BOJ%PSPUBNFOFEȈFS
BVUPSZUBSOZ QPQSBXOB X LPOUBLUBDI
[QS[FPȈPOZNJOJF[CZUQS[ZKFNOBQS[Z
LPOUBLDJFCF[QPǴSFEOJN[QPEXBEOZNJ
0TPCBLPNQFUFOUOB[OBKnjDBTJǗEPTLP
OBMFOBTXPKFKQSBDZ1BOJ%PSPUBD[ǗTUP
TQØȇOJBBTJǗEPQSBDZKBLSØXOJFȈD[ǗTUP
[EBS[BPKFKTJǗXZDIPE[JǎXD[BTJFQSB
DZ[BBUXJBǎQSZXBUOFTQSBXZOBUPNJBTU
PEQSBDPXOJLØXXZNBHBBCF[X[HMǗE
OFKQVOLUVBMOPǴDJJHBOJB[BLBȈEFTQØȇ
OJFOJF0TPCZKFKQPEMFHBKnjDFCZZ[OFS
XJDPXBOFJ[FTUSFTPXBOF/JF[BMFȈOJFPE
EPLBEOFHPJT[ZCLJFHPXZLPOZXBOJB
QPMFDFǩOJFCZZDIXBMPOF1BOJ%PSP
Jeśli zwalniasz, rób to z klasą. Pamiętaj,
że los może Cię kiedyś zetknąć z byłym
pracownikiem
QSFNJPXBOJB/BEBOZE[JBQS[ZQBEB
BQFXOBQVMBQJFOJǗE[ZLUØSBXUFPSJJ
NJBBCZǎSP[E[JFMBOBXǴSØEQSBDPXOJ
LØXXFEVH[BTVH8QSBLUZDFQSFNJB
CZBTUBBJ[BMFȈOBPEJMPǴDJTUBȈVQSBDZ
Xö SNJFD[ZPTPCJTUZDITZNQBUJJ1BOJ%P
SPUZ/BKXJǗLT[njEPTUBXBZPTPCZ[OJnj[B
QS[ZKBȇOJPOFTJnjS[FD[ZOBKEVȈFKQSBDV
KnjDFXö SNJF/JF[BMFȈOJFPEVSMPQØX
[XPMOJFǩMFLBSTLJDIJMPǴDJPCPXJnj[LØX
JXZLPOBOFKQSBDZQSFNJBCZBTUBB.JB
PUPDBLPXJDJFEFNPUZXVKnjDZXQZXOB
QSBDPXOJLØXQPOJFXBȈUSBLUPXBMJKnjPOJ
TVOFLQSBDPXOJLØXEPLMJFOUØXö SNZ1B
OJ%PSPUB[BD[ǗBTUPTPXBǎTZTUFNZNPUZ
XBDKJQP[Bö OBOTPXFKBUnjö OBOTPXnj[B
D[ǗBE[JFMJǎXFEVH[BTVHDPQPD[njULP
XPTQPULBPTJǗ[PQPSFNJ[PǴDJnjOJFLUØ
SZDIBMFQPEXØDINJFTJnjDBDIQS[ZOJPTP
PD[FLJXBOFSF[VMUBUZ
Z, ,
;CZT[FLKFTUQS[FDJXJFǩTUXFN1BOJ%P
SPUZ1SBDVKFXJOOZNPEE[JBMFUFKTBNFK
#64*/&44$0"$)*/(
.05:8"$+"
ö SNZ1S[ZQJFSXT[ZNLPOUBLDJF;CZT[FL
XZXBSOBNOJF[EFDZEPXBOJFQP[ZUZX
OFXSBȈFOJF#ZDJFQZNJZJS[FD[PXZ
8ZEBXBTJǗNJFǎPEQPXJFEOJFLPN
QFUFODKFEPCVEPXBOJBEPCSZDISFMBDKJ
[QSBDPXOJLBNJ;VE[FOJFy
1PLJMLVEOJBDIPCTFSXBDKJJSP[NØX
[QSBDPXOJLBNJPLB[BPTJǗȈFNFOFEȈFS
QP[XBMBTPCJFXDIPE[JǎOBHPXǗLBȈ
EFKQPEMFHBKnjDFKNVPTPCJF1S[ZOBKN
OJFKSB[XUZHPEOJVLBȈEZQSBDPXOJL
NVTJBTJǗ[XPMOJǎHPE[JOǗXD[FǴOJFK
[QSBDZ[QPXPEVXJ[ZUZVMFLBS[B/JF
LUØS[ZQS[ZDIPE[JMJEPQSBDZ[E[JFǎNJ
*OJFCZZUPKFEOPSB[PXFTZUVBDKF#SBL
NPUZXBDKJJOFHBUZXOFOBTUBXJFOJFQSB
DPXOJLØXCZZTQPXPEPXBOFJDIXB
TOZNMFOJTUXFNJCSBLJFNMJEFSB1SB
DPXOJDZXJFE[JFMJȈFOJF[BMFȈOJFPEUF
HPKBLCBSE[PCǗEnjVOJLBǎTXPJDIPCP
XJnj[LØXOJFTQPULBJDI[BUPȈBEOBLBSB
;CZT[FLQJTBD[BTFNEPXZȈT[FHPLJF
SPXOJDUXBQJTNBPQJTVKnjDFOFHBUZXOnj
TZUVBDKǗ8PEQPXJFE[JLB[BOPNVDP
VXBȈBN[BTVT[OFSP[XJnj[BǎUFOQSP
CMFNXFXBTOZN[BLSFTJF
;NPJDISP[NØX[F;CZT[LJFNXZOJ
LBPȈFKFTUPOQS[FNǗD[POZJCSBLNV
BTFSUZXOPǴDJ/JFQPUSBö SØXOJFȈQMB
OPXBǎTXPKFHPD[BTVBQPMFDFOJBTVȈ
CPXFXZEBXBDIBPUZD[OJF/JFPLSF
ǴMBKBTOPUFSNJOØXMVCUFȈLB[BXZ
LPOZXBǎ[BEBOJBvOBUZDINJBTUw/B[SF
BMJ[PXBOJF[BEBOJBQSBDPXOJDZNJFMJ
OJFPHSBOJD[POZD[BTBMCPOJFNJFMJHP
XDBMF
1PXBST[UBUBDI[BTFSUZXOPǴDJJQMB
OPXBOJBD[BTVTZUVBDKBXö SNJF[OBD[
OJF TJǗ QPQSBXJB +BLP DPBDI QSBDP
XBBN[F;CZT[LJFNǎXJD[njD[EPCZUF
VNJFKǗUOPǴDJQPED[BTTZNVMPXBOZDITZ
UVBDKJ1PEXØDINJFTJnjDBDIOBVLJJǎXJ
D[FOJBE[JB[BD[njE[JBBǎTQSBXOJFK;CZ
T[FLKBTOPSP[E[JFMB[BEBOJBJOJFEPQVT[
D[BEPTZUVBDKJDJnjHFHPPQVT[D[BOJBHP
E[JOXQSBDZ3ØXOJFȈUZHPEOJPXZVSMPQ
NJBTJǗ[BKNPXBǎUZMLPJXZnjD[OJFTXP
JNJQS[ZKFNOPǴDJBNJCZQPUS[FCOZQP
OJFXBȈESBNBUZD[OJFOJTLJQP[JPNFOFS
HJJ;CZT[LBCZXJEPD[OZOBQJFSXT[ZS[VU
PLBDPOJFXQZXBPQP[ZUZXOJFOBQSB
DPXOJLØX
-*5&3"563"
.BSFL4LBB1TZDIPMPHJB[NJBOZ
3[FD[EMBXǴDJFLOJǗUZDI0OF1SFTT
&SJD$IFTUFS.PE[JXQSBDZ+BL[BECBǎ
PQSBDPXOJLØX[QPLPMFOJB:0OF1SFTT
.JDIBFM"SNTUSPOH;BS[njE[BOJFMVEȇNJ
3FCJT
1BXF4NØLB$PBDIJOH0OF1SFTT
#SJBO5SBDZ;KFE[UǗȈBCǗ.5#J[OFT-UE
A,
0TUBUOJQS[ZLBE[UFKö SNZKFTUQP[ZUZX
OZ"OJBNPKBJNJFOOJD[LBNBCBSE[P
XZTPLPSP[XJOJǗUFLPNQFUFODKFNFOF
EȈFSTLJF+FKPHSPNOBXJFE[BNBQS[F
PȈFOJFOBS[FD[ZXJTUFE[JBBOJB,P
NVOJLVKFTJǗ[QSBDPXOJLBNJOJF[XZ
LMFTQSBXOJFTFOTPXOJFQMBOVKFD[BT
0SHBOJ[VKF [FCSBOJB SB[ X NJFTJnjDV
HE[JFPNBXJBQMBOE[JBBOJBOBOBKCMJȈ
T[ZDIEOJ
"OJBBCZ[NPUZXPXBǎTXPJDIQSB
DPXOJLØXTUPTVKFQVOLUPXZTZTUFNNP
UZXBDZKOZ0QSBDPXBBSFHVMBNJOXLUØ
SZN[BXBSUFTnjSØȈOFHPSPE[BKVE[JBBOJB
QSBDPXOJLØXBJNQS[Z[OBOFTnjXBSUPǴDJ
QVOLUPXF1VOLUZ[MJD[BTJǗQS[F[DBZSPL
BOBTUǗQOJFQPELPOJFDSPLVQSBDPXOJDZ
EPTUBKnjLBUBMPH[LUØSFHP[BQVOLUZNP
HnjTPCJFXZCSBǎOBHSPEZ1JFOJnjE[FOB
UFOBHSPEZQS[F[OBD[POFTnj[QS[Z[OB
XBOZDILJFEZǴXT[ZTULJNǴXJnjUFD[OZDI
OBHSØE/BKMFQT[FQSF[FOUZNPHnjXZ
CSBǎTPCJFPTPCZLUØSFV[CJFSBZOBKXJǗ
DFKQVOLUØXXJǗDCZZQS[F[DBZSPLOBK
CBSE[JFKTVNJFOOFJQSBDPXJUF
'JSNǗEPTUBSD[BKnjDnjOBHSPEZ"OJBXZ
CJFSBXTQØMOJF[QSBDPXOJLBNJBCZLBȈ
EZNØH[OBMFȇǎDPǴEMBTJFCJF/BPHØ
LPS[ZTUB[VTVHBHFODKJSFLMBNPXFKLUØ
SBQS[ZHPUPXVKFSØȈOFHPSPE[BKVQS[Z
EBUOFHBEȈFUZ
P
1BNJǗUBKȈFVNJFKǗUOFSP[MJD[BOJFQSB
DPXOJLØXUPE[JBBOJFLUØSFNPȈFQS[Z
OJFǴǎPHSPNOF[ZTLJEMBö SNZOJFUZMLP
GJOBOTPXF+FȈFMJVEB$JTJǗX[CVE[Jǎ
JVUS[ZNBǎXFXTQØQSBDPXOJLBDIXZ
TPLJQP[JPNNPUZXBDKJCǗE[JFT[NØH
DPE[JFOOJFPCTFSXPXBǎ[BEPXPMPOZDI
OBBEPXBOZDIFOFSHJnjMVE[J#ǗE[JFT[
MJEFSFNFGFLUZXOJFE[JBBKnjDFHPPEOP
T[njDFHPTVLDFTZ[FTQPV#ZDJFTQSBXJF
EMJXZNMJEFSFNOJFKFTUQSPTUF8ZNB
HB[BBOHBȈPXBOJBJTQSBXOFHP[NZTV
PCTFSXBDKJKFEOBLKFTUOJF[CǗEOFBCZ
VD[DJXJFSP[MJD[BǎQSBDPXOJLØX[JDI
TVLDFTØXJQPSBȈFL
0"6503;&
"OOB,PTUS[FXB
USFOFSDPBDILSZNJOPMPH"CTPMXFOU
LB 1SPö MBLUZLJ 4QPFD[OFK J 3FTPDKBMJ[BDKJ PSB[ 4UVEJVN 5F
SBQJJJ5SFOJOHV(SVQPXFHPOB6OJXFSTZUFDJF8BST[BXTLJN
1PTJBEBEVȈFEPǴXJBED[FOJFXQSBDZ[MVEȇNJ[BSØXOPSP[
XPKPXFK KBL J LSZ[ZTPXFK JOUFSXFODZKOFK 4QFDKBMJ[VKF TJǗ
X EPTLPOBMFOJV VNJFKǗUOPǴDJ JOUFSQFSTPOBMOZDI 5XPS[Z
QSPHSBNZ T[LPMFOJPXF QPD[njXT[Z PE EJBHOP[Z QPUS[FC BȈ
EP XESBȈBOJB [EPCZUZDI VNJFKǗUOPǴDJ ;BKNVKF TJǗ SØXOJFȈ
UXPS[FOJFN QSPDFEVS PDISPOZ EBOZDI X EVȈZDI J ǴSFEOJDI
ö SNBDI 1SPXBE[J LPOTVMUBDKF JOEZXJEVBMOF PSB[ LPNQMFL
TPXFT[LPMFOJB[BSØXOPEMBö SNKBLJEMBPTØCQSZXBUOZDI
+FKVMVCJPOFE[JFE[JOZQSBDZUPUXØSD[FNZǴMFOJFPSB[NPUZ
XPXBOJFXCJ[OFTJFJXTQPSDJF1SZXBUOJFQBTKPOBULBSBKEØX
TBNPDIPEPXZDI
,POUBLU
"OOB,PTUS[FXB
5FM
.BJMBOLPTUS[FXB!PQM
#64*/&44$0"$)*/(