Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
Nietzsche- nie jest nazistą.
Nietzsche żył w 1844-1900. tworzył do 1889 r. później zachorował, był nieświadomy tego co się wokół niego dzieje.
Najważniejsze dzieło Nietzschego „tako rzecze Zaratustra”
„chory jest pasożytem społeczeństwa”.
„wyzysk jest cechą zepsutego ale doskonałego społeczeństwa”
Ontologia- jak świat jest postrzegany:
Podstawowe pojęcie to wola mocy. Na pytanie co jest? Czym jest byt? Nietsche mówi że wola mocy. Wszyscy jesteśmy wolą mocy. Wola mocy to wiecznie przezwyciężająca się, dynamiczna siła, energia. Podstawą całej rzeczywistości jest wola mocy. Naszą podstawą jest wola mocy, siła energia która ze sobą walczy. Pokonywanie swoich słabości. Wolność to jest coś co się nieustannie zdobywa poprzez pokonywanie swoich słabości. Nawiązanie do heraklita z Efezu- dwa razy do tej samej rzeki nie wejdziemy, życie jest nieustannym procesem, coś zmiennego. Nietzsche opisując rzeczywistość mówi „nic nie jest, wszystko się staje”. Wszystko nieustannie ulega zmianom. Jeśli w ten sposób postrzegamy rzeczywistość bardzo trudno jest opisać rzeczywistość. Łatwo jest opisać jak coś jest natomiast jak to się ciągle zmienia to trudno to opisać. Nietzsche w specyficzny sposób mówi o rzeczywistości aby uwzględnić ciągłą zmianę. Nietzsche posługuje się językiem literackim. Mamy wiele aforyzmów, język biblijny. Czytając Nietzschego musimy interpretować dzieło. jego celem nie było tworzenie religii ani dogmaty. Chciał skłonić czytelnika do własnej refleksji. Trzeba interpretować, umieć czytać, tworzenia twórczości. Twórczość dla Nietzschego była najwyższą wartością. Nadczłowiek to jest twórca, ktoś kto nieustannie tworzy i siebie przezwycięża. Nie przyjmuje bo ktoś tak powiedział tylko tworzy coś własnego. Prawdy obiektywnej wg niego nie ma, jego poglądy nie są jako prawda obiektywna ale zachęcenie do twórczego myślenia. Jest to filozofia interpretacji, zmusza do myślenia. Każdy może trochę inaczej rozumieć jego dzieła. Nietzsche odwołuje się bardziej do uczuciowości niż do rozumu, uważa że rozum jest tylko jednym z popędów, jest przeciwny racjonalistom. Nietzsche jeśli chodzi o poglądy epistemologiczne stworzył stanowisko określane mianem perspektywizmu- na każde zjawisko możemy spojrzeć z rożnych stron, perspektyw bo rzeczywistość jest zmienna. Sprzeczności nie należy się bać, rzeczywistość można postrzegać wielowymiarowo.
Fanatyczny nacjonalizm połączony z rasizmem i antysemityzmem.
Koncepcja dyktatury wodza. Wola wodza jest prawem.
Gloryfikacja państwa. Wojna ma zapewnić czystemu rasowo narodowi potrzebną przestrzeń życiową.
Nietzsche o nacjonalizmie.
Nietzsche posługuje się pojęciem naród i rasa. Wg niego narodowość to są wspólne, uśrednione cechy pewnej zbiorowości czyli nikt nie rodzi się polakiem, Niemcem ale staje się poprzez przyjęcie określonych wzorców kulturowych i systemu wartości. Nie są to kategorie biologiczne, nie jest to krew. Narodowość i rasa traktowana w kategoriach aksjologicznych i kulturowych. Nietzsche mówi że jak ludzie żyją razem, w określonych warunkach, grupa wykształca określone cechy, systemu wartości, zachowań. Nigdy człowieka nie postrzega przez pryzmat narodowości, ale oprócz tego człowiek jest kimś więcej. Nacjonaliści to prostacy . jeżeli ktoś nie widzi więcej w sobie niż uśrednione cechy zbiorowości to jest prostakiem. Nie można przelać człowieka w tak wąską formę. Nietzsche nacjonalizm odrzuca. Opisuje różne nacje. Najbardziej krytycznie odwołuje się do Niemców. Pisząc o różnych nacjach w negatywnym i pozytywnym aspekcie. Nie chodzi o postrzeganie człowieka przez pryzmat tych cech ale o uśrednione cechy danej zbiorowości. Nietzsche czuł się Polakiem. Nie chodziło o kwestię krwi. Jest polakiem ponieważ wszystkiemu się przeciwstawiał, liberum veto. Był kosmopolitą. Przedstawiał ideę zjednoczonej europy. Filozofię cechuje kosmopolityzm.
Nietzsche tworzy obraz nadczłowieka. Nadczłowiek to kosmopolita. Ponad rasą, narodowością. Człowiek równa się wartości według których postępuje. Nietzsche zajmuje się kwestią moralności czyli wartościami . odnosi się do wartości chrześcijańskie są to wartości dekadenckie które prowadza do upadku. Osłabiają życie bo chrześcijaństwo z tym życiem walczy, oczernia doczesność i grzesznego człowieka. Chrześcijaństwo tępi życie, instynkty. Nietzsche uważa że należy odciąć się od nauki kościoła. Chrześcijaństwo to religia słabych ludzi kórzy nie potrafią rodzić sobie z instynktami dlatego je tępią i przez to osłabiają życie. Odwołuje się do koncepcji resentymentu- odwrócenia wartości, ludzie słabi nie są w stanie wygrać z mocnymi, aby usprawiedliwiać tą swoją słabość odwracają to jako swoją mocną stronę. Słabość jest cnotą. Nie dąży się do potęgowania mocy ale do jej tłumienia. Na odwróceniu wartości opiera się chrześcijaństwo. Nietzsche odrzuca nihilizm, nie chce osłabiać życia. Podstawą jest wola życia. Chce przezwyciężyć nihilizm, odrzucić chrześcijaństwo, chce stworzyć nowy katalog wartości który będzie wzmacniał życie. Nie jest amoralistą. Nie odrzuca moralności. Trzeba przewartościować wartości. Mamy człowieka z wartościami chrześcijańskimi. Trzeba przewartościować wartości. Zacząć tworzyć nowe. Biologicznie nadczłowiek to ten sam organizm. Jeżeli odrzucamy te stare wartości i tworzymy nowe to to jest nadczłowiek. Religia to moralność niewolników, bóg tworzy zasady a ty słuchasz. Nietzsche postuluje moralność panów- pan tworzy i słucha, ty tworzysz i ty słuchasz. Nigdy nie będzie całego społeczeństwa stworzonego z nadludzi. Nadczłowiek to wyjątek. Biologicznie ta sama osoba ale psychicznie odrzucenie i tworzenie nowych wartości. Nadczłowiek to człowiek który niczego nie żałuje. Trzeba być pewnym swoich decyzji. Postępować według własnej woli albo wcale. Nie ma miejsca na żałowanie, skruchę, pójście do spowiedzi. Nadczłowiek sam decyduje jak rzeczywistość wygląda.
Nietzsche mówi że w pierwszych etapach naszego życia jesteśmy wielbłądami ponieważ musimy gromadzić wiedzę, jak najwięcej się dowiedzieć. Jeszcze nie ma miejsca na samodzielną wiedzę. Następnie między 30 a 40 rokiem życia garb zaczyna ciążyć więc konieczny jest bunt, oczyszczenie się ze zbędnych poglądów. Symbolem drugiego okresu jest lew który ma siłę aby się oczyścić. Jak już zrewidujemy wszystko czego się nauczyliśmy zaczynamy tworzyć. Symbolem nadczłowieka, trzeciego etapu jest bawiące się dziecko bo nie jest skażone przez cywilizację, nie ma etykiety wpojonej, dziecko postępuje naturalnie, zgodnie z instynktami, korzysta z życia, wymyśla świat, tworzy rzeczywistość. Nigdy nie będzie społeczeństwa stworzonego z samych nadludzi. Każdy z nas charakteryzuje się innym stopniem natężenia woli mocy. Społeczeństwo będzie kastowe. Ludzie nie są równi z natury bo każdy reprezentuje inną wolę mocy. Ale indywidualnie od każdego zależy co sobą reprezentuje. Naturalne społeczeństwo jest hierarchiczne. Stosunek „nienawiść do mierności jest niegodna filozofa. Stawia nawet pod znakiem zapytania jego prawo do filozofii. Właśnie dlatego że jest wyjątkiem, musi on strzec reguł, musi dodawać odwagi wszystkiemu co mierne.” Nadludzie nie nienawidzą ludzi. W społeczeństwie wszyscy są potrzebni. Jedni drugich potrzebują. Każdy w społeczeństwie różne funkcje spełnia. Filozofia Nietzschego to wiedza radosna. Filozofia życia i radości. Symbolem jego filozofii jest bóg wina i zabawy Dionizos. W ten sposób przeciwstawia się chrześcijaństwu. Radość życia przeciwko zaprzeczaniu doczesności. Jeśli ktoś jest radosny, zadowolony z życia to się uśmiecha. Niemiły i złośliwy jest ten któremu coś się nie powodzi. Nadczłowiek jest radosny.