Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
18. Recykling nawierzchni drogowych – rodzaje i podział, maszyny,
materiały wykorzystywane i uzyskane w recyklingu.
18.1
Definicja.
Recykling nawierzchni jest powtórnym użyciem materiałów odzyskanych ze starych
nawierzchni po ich odpowiednim przetworzeniu.
Według ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz.U. z 2001 r. Nr 62, poz 628):
„pod pojęciem recyklingu rozumie się taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu
substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania
substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu…"
Uważa się, że warstwy asfaltowe przy zastosowaniu recyklingu mają nie gorsze
właściwości od warstw z całkowicie nowych materiałów. Oszczędności w kosztach przy
recyklingu są rzędu 10 - 40% i zależą od ilości odzyskanego materiału użytego do produkcji.
Najbardziej opłacalny jest recykling w otaczarkach na gorąco, w którym wykorzystuje się w
pełni stary asfalt i kruszywa. W Polsce pod względem recyklingu na gorąco w otaczarkach
sytuacja jest bardzo zła – brak tego typu recyklingu. W Polsce dobrze rozwija się recykling
głęboki na zimno – MCE. MCE nadaje się bardzo dobrze do renowacji prawie całkowicie
zniszczonych nawierzchni, ale nie jest alternatywą dla recyklingu na gorąco w otaczarkach.
18.2 Rodzaje i podział.
Podział recyklingu:
•
frezowanie na zimno;
•
recykling powierzchniowy na gorąco:
- wyrównanie na gorąco,
- remixing,
- repaving;
•
recykling w otaczarkach na gorąco:
- recykling w otaczarkach cyklicznych i bębnowych,
- metody specjalne: „heat dispersion system”, „drum in drum system”, „tandem drum
system”, „indirect heat system”, technologie specjalne („renofalt”, „renowator” i inne)
•
recykling na zimno:
- na miejscu
- w centralnej wytwórni.
18.3 Recykling na zimno.
Technologia recyklingu na zimno polega na wymieszaniu destruktu (odzyskanego materiału
ze starej nawierzchni poprzez frezowanie) ze środkiem stabilizującym lub ich kombinacją w
odpowiednich proporcjach. Mieszanie składników może odbywać się w urządzeniach
stacjonarnych (in-plant) lub na miejscu (in-place) za pomocą specjalistycznego sprzętu
(recyklera).
Wyróżnia się następujące środki stabilizujące:
1)
Mechaniczne w postaci klinowania i zazębiania się ziaren z dodaniem oryginalnych
kruszyw łamanych, odzyskanego materiału z nawierzchni („destruktu”),
przekruszonego gruzu betonowego,
2)
Chemiczne w postaci:
- cementu portlandzkiego (suchego lub zawiesiny cementowo-wodnej „slurry”),
-
wapna hydratyzowanego lub palonego,
-
popiołów lotnych,
-
chlorków wapnia, chlorków magnezu lub innych produktów chemicznych,
3)
Bitumiczne w postaci:
- emulsji asfaltowych,
- środków recyklujących,
- asfaltu spienionego,
4)
Kombinacja dwóch lub więcej powyższych środków (MCE czyli Mieszanka mineralno-
cementowo-emulsyjna).
Recykling na zimno na miejscu (In-place)
Etapy technologiczne:
1. FREZOWANIE WSTĘPNE - rozdrabnianie starej nawierzchni,
2. DODANIE GRANULATU - dodanie przewidzianej receptą laboratoryjną mieszanki
doziarniającej,
3.PROFILOWANIE – rozprowadzenie materiału (mieszanki doziarniającej i rozdrobnionej
starej nawierzchni),
4. DOZOWNIE emulsji asfaltowej, cementu i wody,
5. MIESZANIE - kilkustopniowe mieszanie materiałów wsadowych w recyklerze,
6. ROZKŁADANIE - rozłożenie gotowej mieszanki przy użyciu stołu wyposażonego w pełną
automatykę (grubość, spadki poprzeczne, wstępne zagęszczenie)
7. ZAGĘSZCZENIE końcowe walcami wibracyjnymi.
Schemat działania recyklera:
Typowy zespół maszyn przy recyklingu na zimno na miejscu:
Recykling na zimno w mieszarce stacjonarnej (In-plant)
Mieszarka stacjonarna:
Na początku procesu technologicznego stare warstwy nawierzchni zostają sfrezowane, a
destrukt asfaltowy zostaje zebrany i dowożony do mieszarki stacjonarnej. Tam dopiero
następuje mieszanie z dodatkiem emulsji asfaltowej, cementu i kruszywa doziarniającego. Po
wymieszaniu następuje załadunek na samochód, transport do miejsca, z którego destrukt
został pobrany i rozłożenie warstwy MCE.
W przypadku tej metody wykonawca musi się liczyć z istotną zmianą niwelety. Ze względu na
to, że nie jest to proces wykonywany bezpośrednio na drodze, warstwy starej nawierzchni,
na której będzie układana później mieszanka MCE, trzeba wybrać odpowiednią głębokość. W
przeciwieństwie do sposobu wytwarzania na miejscu, masa jest lepiej rozkładana, jednak
recykling w mieszarce stacjonarnej odbywa się wolniej.
Etapy technologiczne:
1. FREZOWANIE STAREJ NAWIERZCHNI,
2. TRANSPORT SFREZOWANEGO MATERIAŁU DO MIESZARKI STACJONARNEJ,
3,4.MIESZANIE I DOZOWANIE WSZYTSKICH SKŁADNIKÓW W MIESZARCE STACJONARNEJ,
5. ZAŁADUNEK ITRANSPORT DO MIEJSCA WBUDOWANIA,
6. WBUDOWANIE,
7. ZAGĘSZCZENIE.
Zalety i wady recyklingu na zimno:
ZALETY:
-
CZYNNIKI EKOLOGICZNE. Materiał istniejącej nawierzchni jest w całości ponownie
wykorzystany. Ilość materiału, który musi być przywieziony z kamieniołomów ograniczona
jest do minimum dzięki czemu znacznie redukuje się nakłady na transport materiału.,
- JAKOŚC WARSTWY PODDANEJ RECYKLINGOWI. Przy zastosowaniu mieszalników otrzymuje
się dobrze zmiksowany materiał z wodą i środkami wiążącymi,
- MINIMALNE OBCIĄŻENIE PODBUDOWY. Struktura nawierzchni obciążona jest w
minimalnym stopniu. Z reguły recykling na zimno odbywa się w zaledwie jednym przejeździe.
Jeśli stosowany jest recyklera na gąsienicach, tylne gąsienice przejeżdżają tylko raz po
odsłoniętej podbudowie. Recykler na kołach rozdziela materiał za maszyną, unikając
jakiegokolwiek kontaktu pomiędzy kołami a odsłoniętą strukturą nawierzchni,
- KRÓTSZY CZAS BUDOWY. Recyklery są w stanie uzyskać wysoką wydajność dzienną. Z kolei
krótszy czas skraca koszty a ponadto wpływ na zatrzymany ruch drogowy jest mniejszy,
- BEZPIECZEŃSTWO,
-EKONOMICZNOŚĆ.
WADY:
- Niejednorodność podbudowy recyklowanej wynikającą z niejednorodności starych warstw,
na których wykonywany jest recykling,
- Wyłączenie z ruchu odcinków z warstwą MCE na okres 7 dni od wykonania,
- Ograniczenia frakcyjne, to jest konieczność dobrego rozpoznania podłoża starych
nawierzchni, gdyż maksymalny wymiar ziaren kruszywa w istniejącej podbudowie nie
powinien przekraczać 80 mm (większe mogą uszkodzić bęben recyklujący).
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl hannaeva.xlx.pl
materiały wykorzystywane i uzyskane w recyklingu.
18.1
Definicja.
Recykling nawierzchni jest powtórnym użyciem materiałów odzyskanych ze starych
nawierzchni po ich odpowiednim przetworzeniu.
Według ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz.U. z 2001 r. Nr 62, poz 628):
„pod pojęciem recyklingu rozumie się taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu
substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania
substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu…"
Uważa się, że warstwy asfaltowe przy zastosowaniu recyklingu mają nie gorsze
właściwości od warstw z całkowicie nowych materiałów. Oszczędności w kosztach przy
recyklingu są rzędu 10 - 40% i zależą od ilości odzyskanego materiału użytego do produkcji.
Najbardziej opłacalny jest recykling w otaczarkach na gorąco, w którym wykorzystuje się w
pełni stary asfalt i kruszywa. W Polsce pod względem recyklingu na gorąco w otaczarkach
sytuacja jest bardzo zła – brak tego typu recyklingu. W Polsce dobrze rozwija się recykling
głęboki na zimno – MCE. MCE nadaje się bardzo dobrze do renowacji prawie całkowicie
zniszczonych nawierzchni, ale nie jest alternatywą dla recyklingu na gorąco w otaczarkach.
18.2 Rodzaje i podział.
Podział recyklingu:
•
frezowanie na zimno;
•
recykling powierzchniowy na gorąco:
- wyrównanie na gorąco,
- remixing,
- repaving;
•
recykling w otaczarkach na gorąco:
- recykling w otaczarkach cyklicznych i bębnowych,
- metody specjalne: „heat dispersion system”, „drum in drum system”, „tandem drum
system”, „indirect heat system”, technologie specjalne („renofalt”, „renowator” i inne)
•
recykling na zimno:
- na miejscu
- w centralnej wytwórni.
18.3 Recykling na zimno.
Technologia recyklingu na zimno polega na wymieszaniu destruktu (odzyskanego materiału
ze starej nawierzchni poprzez frezowanie) ze środkiem stabilizującym lub ich kombinacją w
odpowiednich proporcjach. Mieszanie składników może odbywać się w urządzeniach
stacjonarnych (in-plant) lub na miejscu (in-place) za pomocą specjalistycznego sprzętu
(recyklera).
Wyróżnia się następujące środki stabilizujące:
1)
Mechaniczne w postaci klinowania i zazębiania się ziaren z dodaniem oryginalnych
kruszyw łamanych, odzyskanego materiału z nawierzchni („destruktu”),
przekruszonego gruzu betonowego,
2)
Chemiczne w postaci:
- cementu portlandzkiego (suchego lub zawiesiny cementowo-wodnej „slurry”),
-
wapna hydratyzowanego lub palonego,
-
popiołów lotnych,
-
chlorków wapnia, chlorków magnezu lub innych produktów chemicznych,
3)
Bitumiczne w postaci:
- emulsji asfaltowych,
- środków recyklujących,
- asfaltu spienionego,
4)
Kombinacja dwóch lub więcej powyższych środków (MCE czyli Mieszanka mineralno-
cementowo-emulsyjna).
Recykling na zimno na miejscu (In-place)
Etapy technologiczne:
1. FREZOWANIE WSTĘPNE - rozdrabnianie starej nawierzchni,
2. DODANIE GRANULATU - dodanie przewidzianej receptą laboratoryjną mieszanki
doziarniającej,
3.PROFILOWANIE – rozprowadzenie materiału (mieszanki doziarniającej i rozdrobnionej
starej nawierzchni),
4. DOZOWNIE emulsji asfaltowej, cementu i wody,
5. MIESZANIE - kilkustopniowe mieszanie materiałów wsadowych w recyklerze,
6. ROZKŁADANIE - rozłożenie gotowej mieszanki przy użyciu stołu wyposażonego w pełną
automatykę (grubość, spadki poprzeczne, wstępne zagęszczenie)
7. ZAGĘSZCZENIE końcowe walcami wibracyjnymi.
Schemat działania recyklera:
Typowy zespół maszyn przy recyklingu na zimno na miejscu:
Recykling na zimno w mieszarce stacjonarnej (In-plant)
Mieszarka stacjonarna:
Na początku procesu technologicznego stare warstwy nawierzchni zostają sfrezowane, a
destrukt asfaltowy zostaje zebrany i dowożony do mieszarki stacjonarnej. Tam dopiero
następuje mieszanie z dodatkiem emulsji asfaltowej, cementu i kruszywa doziarniającego. Po
wymieszaniu następuje załadunek na samochód, transport do miejsca, z którego destrukt
został pobrany i rozłożenie warstwy MCE.
W przypadku tej metody wykonawca musi się liczyć z istotną zmianą niwelety. Ze względu na
to, że nie jest to proces wykonywany bezpośrednio na drodze, warstwy starej nawierzchni,
na której będzie układana później mieszanka MCE, trzeba wybrać odpowiednią głębokość. W
przeciwieństwie do sposobu wytwarzania na miejscu, masa jest lepiej rozkładana, jednak
recykling w mieszarce stacjonarnej odbywa się wolniej.
Etapy technologiczne:
1. FREZOWANIE STAREJ NAWIERZCHNI,
2. TRANSPORT SFREZOWANEGO MATERIAŁU DO MIESZARKI STACJONARNEJ,
3,4.MIESZANIE I DOZOWANIE WSZYTSKICH SKŁADNIKÓW W MIESZARCE STACJONARNEJ,
5. ZAŁADUNEK ITRANSPORT DO MIEJSCA WBUDOWANIA,
6. WBUDOWANIE,
7. ZAGĘSZCZENIE.
Zalety i wady recyklingu na zimno:
ZALETY:
-
CZYNNIKI EKOLOGICZNE. Materiał istniejącej nawierzchni jest w całości ponownie
wykorzystany. Ilość materiału, który musi być przywieziony z kamieniołomów ograniczona
jest do minimum dzięki czemu znacznie redukuje się nakłady na transport materiału.,
- JAKOŚC WARSTWY PODDANEJ RECYKLINGOWI. Przy zastosowaniu mieszalników otrzymuje
się dobrze zmiksowany materiał z wodą i środkami wiążącymi,
- MINIMALNE OBCIĄŻENIE PODBUDOWY. Struktura nawierzchni obciążona jest w
minimalnym stopniu. Z reguły recykling na zimno odbywa się w zaledwie jednym przejeździe.
Jeśli stosowany jest recyklera na gąsienicach, tylne gąsienice przejeżdżają tylko raz po
odsłoniętej podbudowie. Recykler na kołach rozdziela materiał za maszyną, unikając
jakiegokolwiek kontaktu pomiędzy kołami a odsłoniętą strukturą nawierzchni,
- KRÓTSZY CZAS BUDOWY. Recyklery są w stanie uzyskać wysoką wydajność dzienną. Z kolei
krótszy czas skraca koszty a ponadto wpływ na zatrzymany ruch drogowy jest mniejszy,
- BEZPIECZEŃSTWO,
-EKONOMICZNOŚĆ.
WADY:
- Niejednorodność podbudowy recyklowanej wynikającą z niejednorodności starych warstw,
na których wykonywany jest recykling,
- Wyłączenie z ruchu odcinków z warstwą MCE na okres 7 dni od wykonania,
- Ograniczenia frakcyjne, to jest konieczność dobrego rozpoznania podłoża starych
nawierzchni, gdyż maksymalny wymiar ziaren kruszywa w istniejącej podbudowie nie
powinien przekraczać 80 mm (większe mogą uszkodzić bęben recyklujący).