14324-katecheza, Bałagan - czas posprzątać i poukładać

Katecheza

W zakresie katechizacji Kościół zawsze czynił bardzo dużo, bo ona przyczynia się do dobra całej wspólnoty. Pobudką katechizacji są słowa samego Jezusa Chrystusa, który polecił apostołom zadanie głoszenia Słowa Bożego innym ludziom. Po czym katechezą określono te wysiłki, które podejmowane są do przekazania wszystkim ludziom tego, co głosił Jezus Chrystus. Mają one pomagać wzroście oraz umocnieniu wiary. Chrześcijaństwo i jego początki związane są generalnie z nauczaniem apostołów. Po jakimś czasie zadanie to również przejęli katecheci przekazując również naukę Jezusa. Katecheci skupieni są tylko i wyłącznie na słowach Jezusa Chrystusa, gdyż nie uwzględniają ani nie przedstawiają swoich poglądów.

Nauczanie poprzez katechezę w szkole jest ważnym czynnikiem dla młodzieży, która przygotowuje się do przyjęcia sakramentów świętych. Jej celem oprócz wyżej wymienionego również jest podtrzymywanie oraz pielęgnowanie wiary. Poprzez katechezę dąży się do doskonałości, ona w swej metodzie pozwala na szukanie dróg, które pomagają wypełnić zadania. Te katechezy, które, są prowadzone zbiorowo stają się także przyczyną prowadzenia oraz powstawania grup zrzeszających młodzież. Powstają grupy modlitewne pragnące poznać życie oraz nauki, które pozostawił Jezus. Katechezy, które mają charakter zbiorowy przynoszą dobre korzyści dla osób katechizowanych, jak również dla Kościoła.

Aby udoskonalić samą katechezę wprowadzono podręczniki, które pomagają w nauczaniu jej. Autorzy tych podręczników mają zadanie dobrania właściwego języka, który dobrze komunikuje oraz przekazuje młodzieży uczęszczającej do szkoły wiedzę. Dobre książki do katechezy nie mogą zmieniać oraz przekształcać tych nauk, które głoszone są przez kościół.

Katecheza może osiągnąć swój wyznaczony cel, jeżeli będzie posługiwała się odpowiednim materiałem dydaktycznym oraz metodycznym, który powinien być dostosowany względem wieku i dojrzałości chrześcijańskiej. Wybranie i stosowanie odpowiednich form przekazu staje się przyczyną pełniejszego głoszenia nauk Jezusa. To stanowi zasadnicze zadanie katechetów. Katecheci, którzy posługują się w nauczaniu trudnym językiem często przyczyniają się do tego, że ich uczniowie nie rozumiejąc uczą się na pamięć fundamentalnych prawd. Taka metoda nie przyniesie dobrego efektu. Ważne jest, aby podjąć takie działania, które pozwolą, aby cały przekaz nauki Jezusa Chrystusa był zrozumiały, dlatego katecheza oprócz pamięci wymaga przemyślenia oraz przyswojenia różnorodnych kwestii.

  Katecheza dla osób świeckich jest bardzo ważna w tych środowiskach, gdzie młodzież nie ma żadnych wzorców. Bardzo często zdarza się, że trudy oraz starania związane są z nawróceniami i uwierzeniem słowom Jezusa.

Człowiek, który katechizuje musi cały czas pracować nad sobą, który walczy ze swoimi słabościami. Duch Święty jest tym, który umacnia w życiu wewnętrznym katechetę. Katecheza stała się obecnie bardzo trudna do przeprowadzania. Wiąże się ona niewątpliwie z wielkim wyrzeczeniem oraz dobraniem ciekawych i interesujących metod jej nauczania. Sam katecheta musi przejawiać się powołaniem oraz umiejętnościami pedagogicznymi, aby mógł poradzić sobie w trudnych sytuacjach problemowych.

Katecheza według Katechizmu Kościoła Katolickiego jest jedna z form posługi Słowa Bożego, która zmierza do tego, aby człowieka była wiara żywa, czynna i dojrzała.

Katecheza to forma, która prowadzi wspólnotę przez wiernych do dojrzałości w wierze. Jest odkrywaniem w osobie Jezusa Chrystusa całego Bożego planu, który się w niej wypełnia. Dąży do zrozumienia czynów i znaków Jezusa, bo zawiera element Jego Tajemnicy. Jest to cel kerygmatyczno – dziejoznawczy katechezy, Bóg objawia się w historii poprzez osobę i czyny Jezusa Chrystusa. Ostatecznym celem katechezy ma ona nie tylko doprowadzić do spotkania z Jezusem Chrystusem, ale zjednoczenia i głębokiej zażyłości, bo tylko On może prowadzić do miłości Ojca i uczestnictwa w życiu Trójcy.

KKK Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży oraz dorosłych. Obejmuje ona przede wszystkim wyjaśnienie nauki chrześcijańskiej, podawana na ogół w sposób systematyczny i całościowy w celu wprowadzenia wierzących w pełnię życia chrześcijańskiego.”

Sześć komponentów podstawowej misji Kościoła:

●        pierwsze głoszenie Ewangelii, przepowiadanie misyjne w celu wzbudzenia wiary

●        poszukiwanie racji wiary

●        doświadczenie życia chrześcijańskiego

●        celebracja sakramentów i liturgia

●        umocnienie wspólnoty eklezjalnej

●        świadectwa apostolskie i misyjne

Tradycja katechizmów rozwija katechezę wokół czterech filarów:

●        credo ( wyznanie wiary)

●        sakramenty

●        życie wierzącego ( przykazania)

●        modlitwa wierzącego (Ojcze Nasz)

Katecheza wtajemniczająca jest organiczna oraz systematyczna formacją wiary. Elementy wiry są w niej połączone w sposób organiczny credo i liturgia jest równa moralności chrześcijańskiej.

Formy katechezy stałej:

●        studium i pogłębienie Pisma Świętego w Kościele i z Kościołem ( lectio divina)

●        chrześcijańskie odczytywanie wydarzeń jakiego domaga się misja wspólnoty

●        katecheza liturgiczna przygotowuje do sakramentu i sprzyja lepszemu rozumieniu i przeżywaniu liturgii

●        okazjonalna, związana z różnymi okazjami, np. sakramentu chrztu, namaszczenia chorych

●        inicjatywy informacji duchowej, np. rekolekcje

●        systematyczne pogłębiane orędzia chrześcijańskiego poprzez nauczanie teologiczne

Jan Paweł II o katechezie na Jasnej Górze

Katecheza to nie tylko nabywanie wiadomości religijnych, ale wprowadzenie do uczestnictwa w Tajemnicy Chrystusa. Poznając Jego i Ojca w Duchu Świętym stajemy się uczestnikami nowego życia, zwłaszcza przez chrzest święty i pogłębionego przez bierzmowanie i eucharystię.

Lekcja Religii jest jedna z form posługi Słowa Bożego. Celem jej jest uobecnianie Ewangelii w systematycznym przyswajaniu wiedzy w szkole. Dialog z kultur a nie jest tylko kolejnym przedmiotem. Jest on ważny ze względu na element dialogu interdyscyplinarnego, musi mieć punkt styczny z innymi przedmiotami, wszystko, co odnosi się do kształtowania osobowości ucznia, np.:

●        początek świata i sens historii

●        podstawowe wartości etyczne

●        funkcja religii w kulturze

●        przeznaczenie człowieka

●        religia z natura ( ekologia)

Kontekst szkolny nauczania religii jest on różny w zależności od systemu nauczania i różny w zależności od stopnia szkoły. Nie należy wymagać zbyt wiele od uczniów, gdyż w klasie z reguły są trzy typy osób mający inny stosunek do wiary:

●        niewierzący

●        poszukujący

●        wierzący

Literatura katechetyczna:

Emais, przebudował on pojecie katechezy funkcjonujące przez 200 lat. Według niego katechezę należy budować uwzględniając jej znaczenie:

●        węższe, elementarne wprowadzenie we wspólnotę chrześcijańskiej wiary

●        szersze, cała działalność Kościoła, która pomaga wspólnocie chrześcijańskiej i poszczególnym osobom w procesie coraz głębszego i lepszego odnajdywania samych siebie w tajemnicy wiary oraz wcielania jej w codzienne życie

●        najszersze, cała Bosko – ludzka egzystencja, służąca formułowaniu wiary konkretnego człowieka we wspólnocie ludu Bożego Nowego Przymierza, która urzeczywistnia zbawcze dzieł swojego Założyciela w dzisiejszym świecie.

Majewski katechezę opisuje jako zbawcze spotkanie Trójosiowego Boga z ludźmi w Kościele, w relacji do funkcji Kościoła, w misji profetycznej. Katecheza jest spotkaniem miłości miedzy Bogiem a ludźmi w Jezusie Chrystusie ( a konkretnie w Kościele), który najdoskonalej wyrażą zbawienie świata. Kościół pochodzi od Jezusa Chrystusa, a On przez nas działa w Kościele. Model profesora Majewskiego katechezy integralnej opiera się na dokumentach Kościoła i na polskim doświadczeniu duszpasterskim. Łączy wartości poszczególnych kierunków w organiczną i nierozerwalną całość. Nawiązuje ona do Objawienia Bożego oraz doświadczenia. Rozwija następujące zasady: pedagogiczną – interakcji, komunikacji; psychologiczną- dyferencji, indyferencji; dydaktyczną – koncentracji. Ma wiele źródeł, istotne dla nie jest to, że Kościół oraz świat stykają się w punkcie wiary jest podstawowym źródłem. Posiada wiele podmiotów: Bóg Trójjedyny, kościół osobowy i grupy duszpasterstw oraz świeckich. Wiary tej katechezy to: biblijny, liturgiczny, moralny ekumeniczny, eschatologiczny, egzystencjalny. Doprowadza do samookreślenia, samo afirmacji i samorealizacji człowieka.

Bittner uważał, że w katechezie spotykał się stale z pytaniami i odpowiedziami, ich nie można odrzucić. Szczególną uwagę zwracał na pytania oraz te odpowiedzi, które są ogólne i złożone i w nich ujawnia się Objawienie i doświadczenie człowieka. Podkreślał rolę korelacji, która stanowiła proces pytania – odpowiedzi kształtowany przez Objawienie Boże i doświadczenie człowieka, nauczanie kościoła i życie wiernych.

PODSUMOWANIE

Zwrócenie uwagi, na wielowymiarową rzeczywistość, trzy zasady:

Katecheza zintegrowana, w dokumentach Kościoła wizja katechezy jest integralna, ale jeżeli chodzi o literaturę są zintegrowane raczej niektóre jej problemy. Więc tworząc katechezę integralną trzeba odnieść się do dokumentów, chociaż to, co wartościowe należy ocenić w kontekście celów epoki tego, co mogą dać współczesności. Pośrednikiem zbawienia jest Jezus Chrystus, ma element bosko – ludzki, który przenika się i tak też ma być w katechezie, ma ona uwzględniać związek Boga z człowiekiem oraz człowieka z Bogiem, a ocena to wypadkowa realizowania zasady „ wierności Bogu i człowiekowi”. Problematykę można sprowadzić do dwóch kierunków:

KATECHEZA SKORELOWANA

- izolacja; katecheza związana ze Słowem Bożym i życiem Kościoła, stąd izoluje od przemian, bo katecheza mocą Bożą dokonuje bardzo wiele i dalej powinna iść w tą stronę

- adaptacja potrzebna jest dla zdynamizowania katechezy i uczynienia efektywną, trzeba ja maksymalnie dostosować do współczesności.

Korelacja pragnie zażegna rozdźwięk pomiędzy życiem oraz wiarą. Zasada Objawienie Boże to podstawa dla życia ludzkiego. Zasada korelacji w dydaktyce znana jest od dawna. Stanowi ona powiązanie różnych przedmiotów w nauczaniu szkolnym, łączenia treści, poszerzaniu i pogłębianiu. To bardziej oddziałuje i ma większą wartość dla tworzenia światopoglądu. Katecheza oparta na korelacji uwzględnia osiągnięcia dydaktyki, ale ważniejsze jest to, co mówi o korelacji sama teologia. Skorelowanie Objawienia Bożego z doświadczeniem.

SALER katechezę korelacyjną wiązał z Objawienia Bożego z doświadczeniem w tradycji i współczesności oraz w życiu Kościoła i w życiu wiernych, dotyczy dwóch korelacji. Nie zgadza się z trwaniem w zasadach Kościoła bez uwzględnienia życia. Dostosowanie zasad bez uwzględnienia eklezjalności. Korelacja jako transponowanie Słowa Bożego w kierunku współczesności. Celem katechezy skorelowanej jest wychowanie człowieka wierzącego oraz postawy: zaangażowanej, krytycznej prowokującej.

ELEMENTY STRUKTURALNE KATECHEZY Posoborowej, mówi się o niej w kontekście:

1. TEOLOGIA

●        zasady wierności Bogu i człowiekowi

●        katechetyk powinien uwzględniać w swojej refleksji wierność Bogu i nauki humanistyczne

Teologia ma rozeznać w chrystocentrycznej dogmatyce dobra chrystologiczne, teologia moralna powinna posiadać wymiar teologii moralnej; eklezjologia, która zwraca uwagę na wspólnotowy wymiar wiary w Jezusa Chrystusa, teologia duchowości, bo mamy do czynienia z kształtowaniem ducha człowieka, teologia praktyczna, która jest szeroko pojęta.

●        filozofia człowieka – zdrowa antropologia

●        filozofia poznania

●        psychologia religii i rozwojowa

●        socjologia, w aspekcie środowiska wychowawczego

●        psychologia i dydaktyka

ELEMENTY STRUKTURY KATECHEZY:

Podmiotem katechezy jest osobowe – wspólnotowe współtworzenie bosko – ludzkiego spotkania i dialogu w wierze. Kto się spotyka: Trójjedyny Bóg w Kościele.

CELE KATECHEZY:

globalny: spotkanie w wierze człowieka z misterium Jezusa Chrystusa, żyjącego w Kościele i w świecie

Z wiary wynikają cele katechezy:

1. wyznanie credo – rozwijanie poznania wiary

2. celebrowanie w liturgii – wychowanie liturgiczne

3. przeżywana w aspekcie moralności ewangelicznej – forma moralna

4. modlona – nauczanie modlitwy

5. dzielona we wspólnocie Kościoła – wychowana do życia wspólnotowego

Jezus Chrystus stanowi fundament, Duch Święty, zaś jest sprawcą natomiast Kościół jest środowiskiem zbawienia, a w tym zbawieniu udział bierze katecheza, udziela się tutaj Duch Św. przez Jezusa Chrystusa. Buduje nowy wspólnotowy Kościół.

Podstawą katechetycznej posługi Słowa Bożego Jest nauka o zbawczej funkcji Kościoła:

●        profetyczna, dotyczy ona Słowa Bożego, rozwój, rozważanie, pielęgnowanie, przekazywanie, które wzbudza i rozwija wiarę

●        kapłańska, sprawowanie liturgii, zapoczątkowanej przez Jezusa Chrystusa, a kontynuowanej w sakramentach

●        wcielenie w życie ewangelicznego programu pomocy potrzebującym, np. Caritas

●        te funkcje tworzą doskonalszą jedność i harmonię

●        katecheza w tym kontekście jest otwarta na to, co w liturgii i funkcji pasterskiej, a tłumaczy ją funkcja profetyczna, która wyraża się poprzez: posługę Słowa Bożego; przepowiadanie ( zaangażowanie osobiste); preewangelizację; ewangelizacją; prekatechezę, katechezę, przewodnictwo liturgiczne

METODY W KATECHEZIE

Metodyka, współcześnie dydaktyka szczegółowa są to interpersonalne czynności podmiotu korelujące ( korespondujące) z jej treścią i celami.

PODZIAŁ METOD KATECHEZY:

●        biblijne

●        liturgiczne

●        pedagogiczno – dydaktyczne

●        ewangelizacyjno – katechetyczne

WSPÓŁCZESNE KIERUNKI:

●        DYDAKTYCZNY

●        PEDAGOGICZNY

...