Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
WIELOETAPOWOŚĆ PROCESU PIELĘGNOWANIA
¡Etap I-rozpoznanie-to gromadzenie danych o pacjencie i środowisku. Dane te pochodzą z różnych źródeł. W etapie tym konieczne jest postawienie diagnozy pielęgniarskiej.
¡Etap II-planowanie-to decydowanie o tym co i w jaki sposób powinno być zrobione dla pacjenta, przez pacjenta lub przy pacjencie, by można było osiągnąć stan optymalny.
¡Etap III-realizowanie-to zastosowanie w praktyce ustalonego wcześniej planu pielęgnowania. Jeśli z określonych powodów jakaś część z zaplanowanych zadań nie zostanie zrealizowana, to ten fakt musi zostać odnotowany i uzasadniony.
¡Etap IV -ocenianie-to wynik porównania stanu rozpoznanego w I etapie z uzyskanym dzięki podjęciu celowych i planowych działań profesjonalnych.
PROCES PIELĘGNOWANIA: Diagnoza pielęgniarska, Cel, Plan opieki, Realizacja, Ocena
CIĄGŁOŚĆ I DYNAMIKA, LOGICZNOŚĆ I NASTĘPSTWO CZASOWE
Økonsekwentne przechodzenie od etapu do etapu (od fazy do fazy w obrębie etapu); budowanie kolejnego, pełniejszego rozpoznania (I) na podstawie aktualnej oceny stanu (IV)
Øposzczególne etapy procesu pielęgnowania są ze sobą ściśle połączone, moment przechodzenia jednego w drugi nie zawsze musi być zaznaczony.
Øcykl, który może powtarzać się wielokrotnie. Liczba jego powtórzeń uzależniona jest od częstotliwości i zakresu zmian zachodzących w stanie pacjenta oraz skuteczności podejmowanych działań pielęgniarskich.
Ø O ostatnim etapie procesu pielęgnowania zwykle można powiedzieć, że jednocześnie stanowi początek nowego cyklu. Nie powinien być nigdy powtórzeniem tego samego co już miało miejsce, ponieważ odbywa się na wyższym poziomie
Ciągłość i dynamika:
Rozpoznanie
Planowanie
Realizacja
Ocena
Holistyczne podejście -pacjent postrzegany jest jako osoba złożona, a opieka sprawowana jest w wielu aspektach i na wielu płaszczyznach (jedność bio-psycho-społeczna podmiotu opieki)
W holistycznej opiece w procesie pielęgnowania uwzględnia się całą osobę pielęgnowanego, a także jego rodzinę, środowisko pracy, nauki, wypoczynku, itd., w zdrowiu, chorobie, umieraniu.
ETAP I -ROZPOZNANIE STANU PACJENTA I JEGO ŚRODOWISKA
¡Faza 1 –gromadzenie danych o pacjencie
¡Faza 2 –analizowanie i syntetyzowanie danych
¡Faza 3 -formułowanie diagnozy pielęgniarskiej
GROMADZENIE DANYCH (ETAP I FAZA I)
-Źródła danych
-Metody pozyskiwania danych (werbalne / niewerbalne)-Zakres (uwzględniając aspekty biologiczne, psychiczne, społeczne, rodzinne i edukacyjne) i charakter danych (subiektywne / obiektywne)
OLDCART
¡O (onset)–początek = orientacja–pytamy np. od kiedy pacjentka ma dany objaw, kiedy on się pojawił, jak się pojawił (nagle czy powoli),
¡L (location)–lokalizacja =gdzie zlokalizowana jest dolegliwość-konkretne wskazanie jednym palcem silnego promieniowania bólu (np. brzucha)
¡D(duraion)–pytanie o czas trwania; jak długo trwa dolegliwość (np. duszność), jak długo odczuwa daną dolegliwość (zadanie pytania ma na celu określenie przybliżonego czasu)
¡C (characteristics)–charakter dolegliwości–pytania np.: jaki ból? (ostry, tępy, ćmiący, rozpierający, przeszywający, piekący) czas utrzymywania się bólu (ból ciągły czy zmieniający się?) ból narastający →znikający czy znikający →narastający? ból znika / narasta nagle czy powoli? Podczas bólu są inne dolegliwości? (duszność, zaburzenia równowagi, orientacji, nudności)
¡A (aggraviting)–czynniki pogarszające–określenie czynników pogarszających danych objawów pacjentki ból występuje gdy siedzi czy chodzi? ból nasilony bardziej rano czy wieczorem? Co zmniejsza ból (ciepło, zimno)?
¡R (relievingfactors) –czynniki łagodzące–sprecyzowanie co sprawia, że dolegliwości zmniejszają się lub zanikają (ruch, leki)
¡T (treatment)–zastosowane leczenie–co pacjentka stosuje w domu by złagodzić tą dolegliwość: leki z receptą czy bez i jakie? domowe sposoby –zimno ciepło? domowe, niekonwencjonalne sposoby, np. odpoczywanie w pozycji (pół)siedzącej przed porodem
ANALIZA DANYCH (ETAP I, FAZA 2)
- Czy nie doszło do pominięcia istotnych kwestii
- Weryfikacja czy dane są wiarygodne
- Wykluczenie zakłóceń występujących podczas gromadzenia danych
- Jeżeli zbierzemy informacje których zakres wykracza poza nasze kompetencje –przekazać właściwym osobom
- Uporządkowanie ilościowe i jakościowe danych
STRUKTURA DIAGNOZY PIELĘGNIARSKIEJ (ETAP I FAZA 3)
Aktualna powinna uwzględniać:
- Problem pielęgnacyjny (stan bio-psycho-społeczny)
- Etiologię problemu (przyczyna)
- Przejawiane objawy (skutek)
Potencjalna powinna uwzględniać:
- Zagrażający problem
- Czynniki zagrożenia
FORMUŁOWANIE CELÓW OPIEKI (ETAP II FAZA 1)
- przedstawienie takiego stanu pacjenta i jego środowiska jaki ma być osiągnięty lub zachowany poprzez określone działania pielęgniarskiezmierzające do zlikwidowania, a w niektórych przypadkach przynajmniej zminimalizowania rozpoznanego problemu opiekuńczego.
- Cel lub cele sugerowane są przez diagnozę pielęgniarską.
- Pożądane cechy dobrze sformułowanego celu:
- Jasno i jednoznacznie sformułowany
- Wzbogacony o element czasu
- Realny w stosunku do pacjenta i warunków w jakich przebiega opieka
DOBIERANIE SPRZĘTU, DZIAŁAŃ (ETAP II, FAZA 2)
Powinien uwzględniać:
Faktyczne przygotowanie personelu pielęgniarskiego
Zaangażowanie rodziny/ środowiska pacjenta / samego podopiecznego
Zasoby sprzętowe placówki / możliwości finansowe podopiecznego
MUSI UWZGLĘDNIAĆ REALNE, RZECZYWISTE MOŻLIWOŚCI I ZASOBY !!!!
ZASADY PLANOWANIA OPIEKI –FORMUŁOWANIE PLANU OPIEKI(ETAP II FAZA 3)
- Oparte na podstawach naukowych –dowiedzione teoretycznie lub sprawdzone w praktyce pielęgniarskiej jako najkorzystniejsze dla danego stanu pacjenta, w jakich opieka jest świadczona
- Specyficzne dla celu jaki zakłada się osiągnąć
- Konkretne i możliwe do wykonania w danych warunkach
- Znane pacjentowi/środowisku-pacjent będzie rozumiał co ma być zrobione oraz dlaczego takie działanie zostało zaplanowane.
- Innowacyjne –uwzględnia nowe propozycje wychodzące poza ramy znane i praktykowane dotychczas.
- Bezpieczne –pielęgniarka musi mieć pewność, że to co planuje jest bezpieczne
- Możliwe do oceny
ETAP III –REALIZOWANIE PLANU PIELĘGNOWANIA
FAZA 1: Przygotowanie DAWCY opieki Do realizowania planu
FAZA 2: Przygotowanie BIORCY opieki Do współuczestnictwa w realizacji planu
PRZYGOTOWANIE DAWCY OPIEKI (ETAP III FAZA 1)
- Praca podejmowane przez pielęgniarkę powinna być kontynuacją wcześniejszych działań, zgodnie z podjętymi ustaleniami aż do osiągnięcia wyniku wyrażonego w celach opieki
- Należy posiadać umiejętność rozróżniania do kogo należą poszczególne zadania
- Ze strony pielęgniarki niezbędne są: Właściwe nastawienie!!!! Odpowiednia kondycja psychofizyczna, właściwe pomieszczenie i wyposażenie
PRZYGOTOWANIE BIORCY OPIEKI (ETAP III FAZA 2)
- Zniwelować wpływ czynników działających negatywnie bezpośrednio lub pośrednio
- Uwaga na czynniki psychologiczne wpływające na realizację opieki –strach, lęk, gniew i inne–mogą być przeszkodą w realizacji planu
ETAP IV OCENA WYNIKÓW PIELĘGNOWANIA: Faza 1-Analiza wyników opieki Faza 2 -Formułowanie oceny
Współpraca z pacjentem, rodziną i innymi osobami w procesie pielęgnowania.
Dobra współpraca personelu medycznego z pacjentem jest kluczem do osiągnięcia wspólnego sukcesu terapeutycznego. Dotyczy to szczególnie pacjentów z chorobami przewlekłymi, takimi jak choroba wieńcowa, cukrzyca czy nadciśnienie tętnicze.
Stosunek między obiema stronami biorącymi udział w procesie leczenia, gdzie zakłada się pasywny udział leczonego, szczególnie w terapii długoterminowej często zawodzi. Dlatego chory powinien być w tym procesie także stroną aktywną , a strategia terapeutyczna – wynikiem jego porozumienia z lekarzem. Zrozumienie przez chorego sensu działań diagnostycznych i leczniczych sprzyja ich akceptacji i zasadniczo poprawia efektywność leczenia.
Niezwykle ważne jest wyrobienie potrzeby podjęcia działań profilaktycznych , obejmujących zarówno zmiany stylu życia (zaprzestanie palenia tytoniu, zmianę nawyków żywieniowych, zwiększenia aktywności fizycznej), jak i podjęcia systematycznego, zgodnego z obowiązującymi standardami , leczenia farmakologicznego .
Jedynie świadoma, partnerska współpraca obu stron może doprowadzić do zasadniczej zmiany postawy pacjenta, a często także osób z jego najbliższego otoczenia, z biernej (oczekiwania na chorobę z nadzieją, że się nie pojawi) na czynną (świadome działania mające na celu kontrolowanie stanu zdrowia i zapobieganie ewentualnym chorobom).
Taka relacja personelu medycznego z pacjentem wymaga wiele wysiłku od obu stron, ale też daje nowe możliwości terapeutyczne.
Z jednej strony, może osobie leczonej, zwiększać poczucie wpływu na własną terapię . To większe poczucie wpływu może przekładać się na lepszą współpracę w leczeniu, skoro zasady tej współpracy zostały ustalone wspólnie z lekarzem i zaakceptowane przez osobę leczoną . Poczucie większego wpływu, większej autonomii, przekonanie o możliwości współdecydowania, mogą też mieć duży wpływ dla samopoczucia osoby leczonej i jej poczucia wartości, aktywności, wiary we własne siły i wpływ na swoje życie.
Z drugiej strony taki rodzaj relacji zakłada, że osoba leczona podejmuje także część odpowiedzialności za własne zdrowie i leczenie . Przykładowo jeśli uzgodniła wspólnie z lekarzem jakiś sposób terapii, to odpowiedzialność wymagałaby, aby się go trzymać. Jeśli ma miejsce dzielenie się decydowaniem, to jednocześnie ma miejsce dzielenie się odpowiedzialnością.
Wspólne podejmowanie decyzji jest możliwe, jeśli osobie leczonej dostarczone zostaną informacje dotyczące stwierdzanej u niej choroby i zasad jej leczenia. Trudno jest bowiem podejmować jakiekolwiek decyzje, jeśli nie ma się nawet podstawowej wiedzy. Informacje te mogą być przekazane przez lekarza, w trakcie zajęć z psychoedukacji, w formie fachowych broszur i poradników oraz są do odszukania w Internecie. Im bardziej będą to informacje wiarygodne i prawdziwe, tym podejmowanie decyzji będzie bardziej trafne.
W związku z tym wspólne podejmowanie decyzji jest możliwe w sytuacji, kiedy pacjent ma pewne informacje na temat swojej choroby, zrozumiał je oraz chce je uwzględnić w wyborze metody leczenia. Jeśli ktoś nie ma danych, które pozwalają na ocenę sytuacji, to trudno aby podejmował decyzję, a później trwał przy niej.
Model ten nie może być zastosowany w sytuacji, kiedy pacjent nie uznaje, że jest chory i nie widzi potrzeby leczenia. Wspólne podejmowanie decyzji jest możliwe, jeśli obie strony chcą uzgodnić wzajemnie swoje opinie i dalsze postępowanie. Jeśli jedna ze stron nie widzi potrzeby uzgadniania czegokolwiek, na przykład chce aby zaakceptowano w 100% jej zdanie, to o uzgodnieniu decyzji nie może być mowy. Taka sytuacja ma czasami miejsce jeśli pacjent jest w stanie psychozy, nie dostrzega swoich objawów i konieczności leczenia. Wtedy lekarz lub bliscy chorego zmuszeni są często do podejmowania decyzji dla dobra tej osoby.
_________
Pielęgniarka pracuje jako samodzielny specjalista w zakresie pielęgnowania we współpracy z pacjentem, rodziną, osobami bliskimi mu oraz członkami zespołu terapeutycznego.
Proces współpracy i współdziałania w osiąganiu celów pielęgnowania przebiega w sześciu etapach:
-sformułowanie rozpoznania pielęgniarskiego
- przedstawienie przez pielęgniarkę sposobów postępowania w aktualnym stanie zdrowia i/lub choroby
-ocenianie proponowanych sposobów postępowania
-podjęcie wspólnych decyzji przez pacjenta i pielęgniarkę, co do wyboru najbardziej optymalnego dla pacjenta sposobu postępowania
- realizowanie wspólnie ustalonych działań
-ocena skuteczności wybranego sposobu postępowania
Pacjent jak i jego rodzina w procesie pielęgnowania stają się partnerem w leczeniu.
________
Najczęstszym sposobem zapewnienia bezpieczeństwa choremu jest zaangażowanie rodziny w opiekę nad pacjentem . Jej funkcja nie sprowadza się tylko do bycia źródłem informacji o pacjencie w trakcie przeprowadzania wywiadu , ani nie kończy się na późniejszym odwiedzaniu i przynoszeniu upominków. Rodzina powinna być pierwszym, naturalnym źródłem duchowego i materialnego wsparcia pacjenta. Sama niejednokrotnie potrzebuje pomocy. Dotyczy to wsparcia psychicznego, kiedy osoby bliskie chorego czują się zagubione, przerażone i bezradne.
Pielęgniarka jest odpowiedzialna za zapewnienie pacjentowi i jego rodzinie wszystkich informacji niezbędnych do świadomego współuczestnictwa w podejmowaniu decyzji dotyczących opieki pielęgnacyjnej oraz samoopieki . Pielęgniarka również odpowiada za odpowiednie przygotowanie i edukację pacjenta i jego rodziny . Rodzina otrzymuje niezbędne wsparcie w celu umożliwienia jej radzenia sobie z postępem choroby, redukcją stresu i zebraniu sił , ażeby mogła stanowić odpowiednie źródło wsparcia dla osoby chorej . Dobrze wyedukowana rodzina może dać choremu poczucie bezpieczeństwa i uniknąć sytuacji trudnych. Ze strony rodziny spotykamy wielokrotnie opory w postaci lęku przy wyrządzaniu choremu krzywdy, czy nawet obawę przed zarażeniem. Należy pamiętać o odczuciach samego pacjenta, który boi się nieprofesjonalności swoich bliskich. Wtedy trzeba wszystkie czynności wykonywać z rodziną, będąc osobą wspierającą i starać się udowodnić choremu, że jego opiekunowie radzą sobie dobrze.
Podaj definicję procesu pielęgnowania. Wymień etapy procesu pielęgnowania.
Proces pielęgnowania – praca pielęgnowania. Dynamiczna, uniwersalna metoda pracy pielęgniarskiej ukierunkowany na biologiczne, psychiczne, społeczne i duchowe potrzeby chorego i jego środowisk.
I Etap:
Rozpoznanie stanu podmiotu opieki.
Rozpoczyna się zebraniem danych o pacjencie, które będą podstawą do sformułowania diagnozy wyznaczającej charakter przyszłej pracy.
II Etap:
Planowanie pielęgnowania:
Ustalamy jaka opieka będzie świadczona pacjentowi. Decydujemy co? jak? w jaki sposób? i przez kogo? powinno być zrobione.
III Etap:
Realizowanie planu pielęgnowania:
Wprowadzenie do praktyki to co było wcześniej zaplanowane.
IV Etap:
Ocenienie wyników pielęgnowania:
Wynik porównania stanu rozpoznanego w etapie I z uzyskanymi dzięki podjęciu celowych i planowych działań.
1. Podaj warunki, które należy spełnić aby realizować proces pielęgnowania.
Omów fazy I etapu procesu pielęgnowania.
1 faza – gromadzenie danych
Dane o pacjencie:
· zdobywanie i systematyczne uzupełnienie
· rzutują na dalszy przebieg działań
· jakość nie ilość zgromadzonych danych
Zakres i charakter gromadzonych danych:
· informacje o pacjencie jako indywidualnej osobie
· obejmują informacje dotyczące poszczególnych układów narządów i zmysłów a także przyzwyczajenia , upodobania, nałogi
Strefa biologiczna – informacje o stanie podstawowych układów
Układ krążenia:
· tętno
· stan skóry
· obrzęki (tak/nie)
· inne
Układ oddechowy:
· liczba oddechów na minutę
· kaszel (jaki?)
· zaleganie wydzieliny
· duszności (tak/nie)
· inne
Układ nerwowy:
· stan świadomości (np. senność)
· kontakt (dobry/ograniczony)
Stan zmysłów:
· wzrok (dobry/ okulary)
· słuch (jaki?)
· węch (jaki?)
· smak (jaki?)
Ból:
· umiejscowienie
· charakter
· natężenie
Układ moczowo – płciowy:
· menstruacje
· przebyte choroby
· poronienia
· dolegliwości
Układ pokarmowy:
· sposób odżywiania
· apetyt
· ...