Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
IV Liceum Ogólnokształcące im. KEN Poznań
Ćwiczenia na fakultet 2011/12
12. Urbanizacja
Zadanie 1.
(3 pkt)
Dobierz region świata do opisu charakteryzującego typowe dla niego miasta.
Europa, Ameryka Północna, Azja Wschodnia, Afryka.
a) Miasta mają prostokątny układ ulic, które często nie mają nazw tylko kolejne numery.
Centrum stanowi
city
z nagromadzeniem kilkusetmetrowych drapaczy chmur, na obrzeżach
dominuje budownictwo parterowe o funkcjach mieszkaniowych.
............................................................
b) W fizjonomii miast widać zachowany średniowieczny układ urbanistyczny a na peryferiach
dzielnice przemysłowe i mieszkaniowe.
............................................................
c) W miastach tradycja miesza się z nowoczesnością. Obok świątyń buddyjskich znajdują się
wielokondygnacyjne bloki wznoszone z zastosowaniem zabezpieczeń przeciw trzęsieniom
ziemi.
............................................................
Zadanie 2.
(3 pkt)
Skreśl błędne określenia tak, aby zdania opisujące procesy urbanizacyjne w Polsce były
prawdziwe.
W 2001 roku były w Polsce 884 miasta, w tym
jedno/dwa
liczące powyżej miliona
mieszkańców. Liczba mieszkańców w największych miastach Polski w ostatnich latach
wzrasta/maleje
, na co wpływa głównie
dodatni/ujemny
przyrost naturalny. Największe
skupisko miast występuje na
Górnym/Dolnym
Śląsku, tworząc aglomerację
monocentryczną/policentryczną
.
Zadanie 3. (4 pkt)
W Azji Południowo-Wschodniej, Południowej także w Afryce oraz Ameryce Południowej
obserwuje się od połowy XX wieku gwałtowny przyrost liczby ludności w miastach.
Zjawisko to jest określane mianem eksplozji miast. Sformułuj trzy problemy
związane z tym zjawiskiem oraz oceń i uzasadnij możliwości ich rozwiązania.
Problemy .....................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Ocena i uzasadnienie ....................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 4
(3 pkt.)
Rycina przedstawia schemat układu przestrzennego dwu typów (rodzajów) zespołów
miejskich (A i B).
a). Podaj nazwy przedstawionych typów zespołów miejskich:
1
IV Liceum Ogólnokształcące im. KEN Poznań
Ćwiczenia na fakultet 2011/12
12. Urbanizacja
A ............................................................................
B ............................................................................
b) Dla każdego z typów (A i B), podaj po 2 przykłady zespołów miejskich – jeden z obszaru
Polski, drugi - z pozostałych obszarów Europy.
Przykład zespołu miast typu
A
:
z Polski ................................................................,
z Europy ...............................................................
Przykład zespołu miast typu
B
:
z Polski ................................................................,
z Europy ...........
Zadanie
5
(4 pkt.)
a). Przedstaw i scharakteryzuj kolejne etapy procesów urbanizacyjnych zachodzących
w krajach rozwiniętych gospodarczo.
(Uwaga: w opisie
możesz
posłużyć się terminami:
suburbanizacja, reurbanizacja,
urbanizacja i dezurbanizacja
– wyjaśniając je i układając w logiczny ciąg czasowy).
Najpierw mamy do czynienia z etapem ....................................................................................,
który polega na ...........................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
Kolejnym etapem jest: .................................................................................................................
Polega on na ...............................................................................................................................
....................................................................................................................................................
Następnie zachodzi: ...................................................................................................................
Polega on na ...............................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
b). Dalszy rozwój urbanizacji w Polsce stwarza zarówno szanse jak i zagrożenia społeczno –
ekonomiczne. Jakie zagrożenie oraz jaką szansę dostrzegasz ze swojego punktu widzenia
w związku z dalszym rozwojem urbanizacji w Polsce? Podaj po jednym przykładzie.
Zagrożenie
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Szansa
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 6.
(4 pkt)
Mapka przedstawia Megalopolis na wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych.
a) Wykorzystując mapę i własną wiedzę, przedstaw, w jaki sposób powstaje tego typu układ
osadniczy.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
b) Podaj dwa przykłady tego typu układów osadniczych z innych regionów świata i wymień
po dwa miasta wchodzące w skład każdego z nich.
1...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2....................................................................................................................................................
...............................................................................................................................
2
IV Liceum Ogólnokształcące im. KEN Poznań
Ćwiczenia na fakultet 2011/12
12. Urbanizacja
Zadania 7, 8, 9 wykonaj w oparciu o załączony materiał źródłowy dotyczący struktur
przestrzennych wielkich miast
Zadanie 7. (
2 pkt
)
Wpisz pod odpowiednimi rysunkami struktur wielkich miast, odpowiadające im wymienione
poniżej regiony świata.
Świat muzułmański Europa Zachodnia
Australia Ameryka Łacińska
Zadanie 8. (
2 pkt
)
Wykaż, na przykładzie Kanady oraz Afryki Środkowej, wpływ współczesnych ruchów
migracyjnych na struktury przestrzenne wielkich miast.
Kanada:
3
IV Liceum Ogólnokształcące im. KEN Poznań
Ćwiczenia na fakultet 2011/12
12. Urbanizacja
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Afryka Środkowa:
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie10 (2pkt)
Rozpoznaj na podstawie opisu typ zespołu miejskiego:
a. Nazwa tego zespołu powstała jako akronim od BOSton + New York + WASHington
BOSNYWASH. Obszar ten zajmuje powierzchnię ok. 100 tys. km2, na której
zamieszkuje ponad 41 mln ludności. Najważniejsze miasta tego zespołu to Boston, Nowy
Jork, Filadelfia, Baltimore i Waszyngton .............................................................................
b. Jest to zespół miejski, który liczy 16,6 mln ludności, położony w środkowej części
kraju, na Wyżynie Meksykańskiej, zajmuje tereny wysokogórskiej kotliny zwanej Doliną
Meksyku ...............................................................................................................................
c. popularna nazwa zespołu to Trójmiasto
,
składającego się z Gdańska, Sopotu i Gdyni.
Łącznie zamieszkuje go około 770 tys. mieszkańców (2001). Posiada własną
komunikację - Szybką Kolej Miejską, ponadto linie tramwajowe, trolejbusowe,
autobusowe ............................................................................................................................
Zadanie 14.
(3 pkt)
Niżej podano zestawy miast, które spełniają taką samą funkcję. W „okienkach” wpisz numer
funkcji łączącej wymienione miasta:
1.
kulturowa;
2.
uniwersytecka;
3.
kultu religijnego;
4
.turystyczna;
5.
przemysłowa
(przemysł środków transportu);
6
. komunikacyjna;
7.
polityczna (siedziby urzędów
międzynarodowych)
Zadanie 15.
(2 pkt)
Na dowolnym przykładzie, wyjaśnij co to są miasta satelitarne.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 22.
(2 pkt)
Schemat przedstawia strukturę aglomeracji miejskiej w kraju wysoko rozwiniętym.
Przeprowadź analizę migracji ludności w obrębie aglomeracji. Wpisz w wykropkowane
miejsca literę, oznaczającą strefę, w której obserwuje się:
a) odpływ ludności zamożniejszej i napływ na jej miejsce ludności biednej: .........
b) napływ ludności zamożnej: ..........
4
IV Liceum Ogólnokształcące im. KEN Poznań
Ćwiczenia na fakultet 2011/12
12. Urbanizacja
Zadanie 24.
(2 pkt)
Poniższy tekst opisuje różne typy zespołów miejskich.
1.
Wielki układ osadniczy. Ten typ zespołu miejskiego powstaje w wyniku łączenia
się peryferyjnych stref zabudowy jednorodzinnej i związanych z nią usług
koncentrujących się wokół poszczególnych metropolii i dużych miast.
2.
Zespół jednostek osadniczych, powiązanych funkcjonalnie, posiadający jeden obszar
centralny, o dominującej koncentracji ludności i funkcji społeczno-gospodarczych
oraz niejednokrotnie kilka pierścieni zewnętrznych podporządkowanych centrum.
Na podstawie opisu rozpoznaj typy opisanych zespołów miejskich.
1. ...................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
Zadanie 25.
(2 pkt)
Wypełnij tabelę, przyporządkowując typom zespołów miejskich opisy (A–C) ich cech
oraz przykłady miast tworzących te zespoły (1-3).
Opis zespołu miejskiego:
A.
Typ zespołu miejskiego powstający w wyniku rozwoju dużych miast ora łączenia się
rozwijających się wokół nich podmiejskich stref zabudowy jednorodzinnej w jeden
zwarty region miejski.
B.
W strukturze tego zespołu miejskiego wiodącą rolę odgrywa największe miasto.
W zasięgu jego oddziaływania znajduje się wiele mniejszych miast i wsi, powiązanych
funkcjonalnie i komunikacyjnie.
C.
Zespół miejski tworzą równorzędne pod względem liczby mieszkańców miasta, często
o uzupełniających się wzajemnie funkcjach, powiązane komunikacyjnie. Głównym
czynnikiem rozwoju miast jest przemysł rozwinięty zwykle na bazie eksploatowanych
surowców mineralnych.
Przykłady zespołów miejskich:
1. Duisburg, Bochum, Dortmund, Essen
2. Warszawa, Pruszków, Otwock
3. Tokio, Jokohama, Kawasaki
Zadanie 26. (
1 pkt
)
Przyporządkuj podane w tabeli miasta do typu zespołu miejskiego, wybranego
z następujących:
aglomeracja monocentryczna, aglomeracja policentryczna, megalopolis.
Zadanie 27.
(1 pkt)
Podkreśl wspólną cechę miast: Bombaj, Sao Paulo, Kalkuta, Seul, Meksyk.
A. liczba mieszkańców 3 – 5 mln
B. lokalizacja nad wybrzeżem morskim
C. gwałtowny rozwój ludnościowy miast
D. położenie na tym samym kontynencie
5
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl hannaeva.xlx.pl
Ćwiczenia na fakultet 2011/12
12. Urbanizacja
Zadanie 1.
(3 pkt)
Dobierz region świata do opisu charakteryzującego typowe dla niego miasta.
Europa, Ameryka Północna, Azja Wschodnia, Afryka.
a) Miasta mają prostokątny układ ulic, które często nie mają nazw tylko kolejne numery.
Centrum stanowi
city
z nagromadzeniem kilkusetmetrowych drapaczy chmur, na obrzeżach
dominuje budownictwo parterowe o funkcjach mieszkaniowych.
............................................................
b) W fizjonomii miast widać zachowany średniowieczny układ urbanistyczny a na peryferiach
dzielnice przemysłowe i mieszkaniowe.
............................................................
c) W miastach tradycja miesza się z nowoczesnością. Obok świątyń buddyjskich znajdują się
wielokondygnacyjne bloki wznoszone z zastosowaniem zabezpieczeń przeciw trzęsieniom
ziemi.
............................................................
Zadanie 2.
(3 pkt)
Skreśl błędne określenia tak, aby zdania opisujące procesy urbanizacyjne w Polsce były
prawdziwe.
W 2001 roku były w Polsce 884 miasta, w tym
jedno/dwa
liczące powyżej miliona
mieszkańców. Liczba mieszkańców w największych miastach Polski w ostatnich latach
wzrasta/maleje
, na co wpływa głównie
dodatni/ujemny
przyrost naturalny. Największe
skupisko miast występuje na
Górnym/Dolnym
Śląsku, tworząc aglomerację
monocentryczną/policentryczną
.
Zadanie 3. (4 pkt)
W Azji Południowo-Wschodniej, Południowej także w Afryce oraz Ameryce Południowej
obserwuje się od połowy XX wieku gwałtowny przyrost liczby ludności w miastach.
Zjawisko to jest określane mianem eksplozji miast. Sformułuj trzy problemy
związane z tym zjawiskiem oraz oceń i uzasadnij możliwości ich rozwiązania.
Problemy .....................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Ocena i uzasadnienie ....................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 4
(3 pkt.)
Rycina przedstawia schemat układu przestrzennego dwu typów (rodzajów) zespołów
miejskich (A i B).
a). Podaj nazwy przedstawionych typów zespołów miejskich:
1
IV Liceum Ogólnokształcące im. KEN Poznań
Ćwiczenia na fakultet 2011/12
12. Urbanizacja
A ............................................................................
B ............................................................................
b) Dla każdego z typów (A i B), podaj po 2 przykłady zespołów miejskich – jeden z obszaru
Polski, drugi - z pozostałych obszarów Europy.
Przykład zespołu miast typu
A
:
z Polski ................................................................,
z Europy ...............................................................
Przykład zespołu miast typu
B
:
z Polski ................................................................,
z Europy ...........
Zadanie
5
(4 pkt.)
a). Przedstaw i scharakteryzuj kolejne etapy procesów urbanizacyjnych zachodzących
w krajach rozwiniętych gospodarczo.
(Uwaga: w opisie
możesz
posłużyć się terminami:
suburbanizacja, reurbanizacja,
urbanizacja i dezurbanizacja
– wyjaśniając je i układając w logiczny ciąg czasowy).
Najpierw mamy do czynienia z etapem ....................................................................................,
który polega na ...........................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
Kolejnym etapem jest: .................................................................................................................
Polega on na ...............................................................................................................................
....................................................................................................................................................
Następnie zachodzi: ...................................................................................................................
Polega on na ...............................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
b). Dalszy rozwój urbanizacji w Polsce stwarza zarówno szanse jak i zagrożenia społeczno –
ekonomiczne. Jakie zagrożenie oraz jaką szansę dostrzegasz ze swojego punktu widzenia
w związku z dalszym rozwojem urbanizacji w Polsce? Podaj po jednym przykładzie.
Zagrożenie
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Szansa
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 6.
(4 pkt)
Mapka przedstawia Megalopolis na wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych.
a) Wykorzystując mapę i własną wiedzę, przedstaw, w jaki sposób powstaje tego typu układ
osadniczy.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
b) Podaj dwa przykłady tego typu układów osadniczych z innych regionów świata i wymień
po dwa miasta wchodzące w skład każdego z nich.
1...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2....................................................................................................................................................
...............................................................................................................................
2
IV Liceum Ogólnokształcące im. KEN Poznań
Ćwiczenia na fakultet 2011/12
12. Urbanizacja
Zadania 7, 8, 9 wykonaj w oparciu o załączony materiał źródłowy dotyczący struktur
przestrzennych wielkich miast
Zadanie 7. (
2 pkt
)
Wpisz pod odpowiednimi rysunkami struktur wielkich miast, odpowiadające im wymienione
poniżej regiony świata.
Świat muzułmański Europa Zachodnia
Australia Ameryka Łacińska
Zadanie 8. (
2 pkt
)
Wykaż, na przykładzie Kanady oraz Afryki Środkowej, wpływ współczesnych ruchów
migracyjnych na struktury przestrzenne wielkich miast.
Kanada:
3
IV Liceum Ogólnokształcące im. KEN Poznań
Ćwiczenia na fakultet 2011/12
12. Urbanizacja
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Afryka Środkowa:
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie10 (2pkt)
Rozpoznaj na podstawie opisu typ zespołu miejskiego:
a. Nazwa tego zespołu powstała jako akronim od BOSton + New York + WASHington
BOSNYWASH. Obszar ten zajmuje powierzchnię ok. 100 tys. km2, na której
zamieszkuje ponad 41 mln ludności. Najważniejsze miasta tego zespołu to Boston, Nowy
Jork, Filadelfia, Baltimore i Waszyngton .............................................................................
b. Jest to zespół miejski, który liczy 16,6 mln ludności, położony w środkowej części
kraju, na Wyżynie Meksykańskiej, zajmuje tereny wysokogórskiej kotliny zwanej Doliną
Meksyku ...............................................................................................................................
c. popularna nazwa zespołu to Trójmiasto
,
składającego się z Gdańska, Sopotu i Gdyni.
Łącznie zamieszkuje go około 770 tys. mieszkańców (2001). Posiada własną
komunikację - Szybką Kolej Miejską, ponadto linie tramwajowe, trolejbusowe,
autobusowe ............................................................................................................................
Zadanie 14.
(3 pkt)
Niżej podano zestawy miast, które spełniają taką samą funkcję. W „okienkach” wpisz numer
funkcji łączącej wymienione miasta:
1.
kulturowa;
2.
uniwersytecka;
3.
kultu religijnego;
4
.turystyczna;
5.
przemysłowa
(przemysł środków transportu);
6
. komunikacyjna;
7.
polityczna (siedziby urzędów
międzynarodowych)
Zadanie 15.
(2 pkt)
Na dowolnym przykładzie, wyjaśnij co to są miasta satelitarne.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 22.
(2 pkt)
Schemat przedstawia strukturę aglomeracji miejskiej w kraju wysoko rozwiniętym.
Przeprowadź analizę migracji ludności w obrębie aglomeracji. Wpisz w wykropkowane
miejsca literę, oznaczającą strefę, w której obserwuje się:
a) odpływ ludności zamożniejszej i napływ na jej miejsce ludności biednej: .........
b) napływ ludności zamożnej: ..........
4
IV Liceum Ogólnokształcące im. KEN Poznań
Ćwiczenia na fakultet 2011/12
12. Urbanizacja
Zadanie 24.
(2 pkt)
Poniższy tekst opisuje różne typy zespołów miejskich.
1.
Wielki układ osadniczy. Ten typ zespołu miejskiego powstaje w wyniku łączenia
się peryferyjnych stref zabudowy jednorodzinnej i związanych z nią usług
koncentrujących się wokół poszczególnych metropolii i dużych miast.
2.
Zespół jednostek osadniczych, powiązanych funkcjonalnie, posiadający jeden obszar
centralny, o dominującej koncentracji ludności i funkcji społeczno-gospodarczych
oraz niejednokrotnie kilka pierścieni zewnętrznych podporządkowanych centrum.
Na podstawie opisu rozpoznaj typy opisanych zespołów miejskich.
1. ...................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
Zadanie 25.
(2 pkt)
Wypełnij tabelę, przyporządkowując typom zespołów miejskich opisy (A–C) ich cech
oraz przykłady miast tworzących te zespoły (1-3).
Opis zespołu miejskiego:
A.
Typ zespołu miejskiego powstający w wyniku rozwoju dużych miast ora łączenia się
rozwijających się wokół nich podmiejskich stref zabudowy jednorodzinnej w jeden
zwarty region miejski.
B.
W strukturze tego zespołu miejskiego wiodącą rolę odgrywa największe miasto.
W zasięgu jego oddziaływania znajduje się wiele mniejszych miast i wsi, powiązanych
funkcjonalnie i komunikacyjnie.
C.
Zespół miejski tworzą równorzędne pod względem liczby mieszkańców miasta, często
o uzupełniających się wzajemnie funkcjach, powiązane komunikacyjnie. Głównym
czynnikiem rozwoju miast jest przemysł rozwinięty zwykle na bazie eksploatowanych
surowców mineralnych.
Przykłady zespołów miejskich:
1. Duisburg, Bochum, Dortmund, Essen
2. Warszawa, Pruszków, Otwock
3. Tokio, Jokohama, Kawasaki
Zadanie 26. (
1 pkt
)
Przyporządkuj podane w tabeli miasta do typu zespołu miejskiego, wybranego
z następujących:
aglomeracja monocentryczna, aglomeracja policentryczna, megalopolis.
Zadanie 27.
(1 pkt)
Podkreśl wspólną cechę miast: Bombaj, Sao Paulo, Kalkuta, Seul, Meksyk.
A. liczba mieszkańców 3 – 5 mln
B. lokalizacja nad wybrzeżem morskim
C. gwałtowny rozwój ludnościowy miast
D. położenie na tym samym kontynencie
5