Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
Mandat za katastrofę
OIP – Warszawa
Twarze ochrony pracy
OCHRONA PRACY 12/2009
ISSN 1230–4700 • Nr indeksu 333115 • Nakład 7000 egz. • Cena 17 zł (w tym 0% VAT) • Wydawnictwo SIGMA-NOT
12
w numerze
1
ludzie i wydarzenia
OIP Warszawa
Robert Kozela
Praca inspektorów PIP na Mazowszu, a szczególnie w Warszawie, do-
stosowuje się do uwarunkowań wielkiego miasta. Dłuższe godziny
udzielania porad (i zawsze tłok na korytarzu), całodobowe wyjazdy
do poważnych wypadków przy pracy, kontakt z osobami z pierw-
szych stron gazet, kontrole w centralach irm, które skutkują też
w ich oddziałach w całym kraju. Dojeżdżając w stolicy na kontrole,
trzeba się liczyć z tym, że np. utknie się w korkach.
30
12 | 2009 (751)
2
Teksty‑preteksty
3
Próbujmy uwierzyć
Jerzy Knyziak
36
Wypadki na uczelniach (cz. III)
Ryszard Kowal
informacje
6
Inspekcja zastąpi rząd?
Robert Kozela
2 1
Lepiej z wynalazkami
22
60 lat SIGMY
22
Niewesołe przypuszczenia
Wojciech Wiktorowski
44
Treść rocznika 2009
5 5
Głosy z Polski
organizacja i ekonomika
4
Senator proponuje reformy
Robert Kozela
przepisy i normy
1 2
Na bieżąco…
47
Czy choroba zawodowa
wyklucza zdolność do pracy?
50
Nowe przepisy bhp i prawa pracy
51
Nowa dyrektywa maszynowa
– nowe normy zharmonizowane
Na okładce:
prof. Danuta Koradecka
dyrektor CIOP‑PIB
konferencje
13
Ergonomii nie wolno lekceważyć
Robert Kozela
18
Rehabilitacja zamiast renty
Małgorzata Majka
ludzie i wydarzenia
8
Badania muszą kosztować
17
Kto jest kim
w ochronie pracy:
Ryszard Łubniewski
3 4
Miedź
Ryszard Szozda
41
Twarze ochrony pracy
Jerzy Knyziak
Fotograia:
Piotr Witosławski
edukacja
48
Wydział Inżynierii Materiałowej
i Metalurgii Politechniki Śląskiej
w Katowicach
49
Najbardziej aktualna
oferta szkoleniowa
targi
2 3
Człowiek znowu w centrum
Robert Kozela
edukacja dla bezpieczeństwa
38
Zagrożenia skażeniem
biologicznym i chemicznym
Bronisław Bieś
technologie i bezpieczeństwo
26
Kompleksowy system
bezpieczeństwa chemicznego w UE
Bolesław Hancyk
5 2
Sprzedawca w przejściu
podziemnym
Iwona Romanowska‑Słomka
stałe rubryki
7
Wydarzenia
10
Technika na co dzień
29
Klub stałego czytelnika
54
Redakcja odpowiada
4 0
Bhp w sieci
wypadki i awarie
13
Mandat za katastrofę
Wojciech Wiktorowski
1 4
Karanie to nie moja sprawa
Wkładka
Maszyny – Lista kontrolna
Atest – Ochrona Pracy
12 | 2009
2
teksty‑preteksty
Rentgen w lokalizacji
Przeszkoda nie do pokonania
Co jakiś czas (ostatnio znowu) wraca temat projektu zmia‑
ny przepisów o wstępnych badaniach lekarskich kobiet.
Przypomnijmy – chodzi o wprowadzenie przepisu uza‑
leżniającego zatrudnienie kobiety od poddania się bada‑
niom cytologicznym i mammograficznym, choć badania
te nie mają żadnego związku z przyszłą pracą. Rozumo‑
wanie urzędników z resortu zdrowia jest takie: Durne ba‑
by nie wiedzą, co dla nich dobre, zatem trzeba uszczęśli‑
wić je na siłę. Ale póki co, zadziałano po dobroci. Utwo‑
rzono Wojewódzkie Ośrodki Koordynujące, których rolą
jest zaplanowanie bezpłatnych badań i rozesłanie kobie‑
tom w stosownych terminach zaproszeń do ich wykona‑
nia. Ktoś fizycznie musi się tym zająć – zaadresować ko‑
perty, włożyć do nich zaproszenia i w ysłać. Są to dziesiąt‑
k i t ysięc y pism i nie da się zrobić tego ręcznie – niezbędny
jest za kup koper tow nic lub zlecenie całego zadania ja k iejś
firmie. A że chodzi o publiczne pieniądze, trzeba ogłosić
przetarg. A to już sprawa urzędowa i swoje potrwać musi.
Większość ośrodków w kraju jakoś już sobie z tym pora‑
dziła, ale nie wszystkie. Np. w województwie wielkopol‑
skim ujawniła się przeszkoda zapewne nie do pokonania.
Zakupiono kopertownicę, ale nie udało się – jak dotąd –
uzgodnić, w którym pomieszczeniu ośrodka ją ustawić. No
i… zaproszeń się nie wysyła.
Mamy kolejny spór pomiędzy lekarzami a resortem zdro‑
wia. W sierpniu br. ukazało się rozporządzenie Ministra
Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu
ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Świadczenia gwa‑
rantowane, to takie, które są refundowane przez Narodo‑
wy Fundusz Zdrowia. Rozporządzenie wprowadziło m.
in. obowiązek wyposażenia specjalistycznej poradni or‑
topedycznej (chodzi o poradnię, nie o gabinet zabiegow y!)
w aparaturę RTG „w miejscu udzielania św iadczeń lub w lo‑
k a lizacji ” (czyli na terenie poradni lub przy najmniej w t y m
samym obiekcie). Jeśli warunek ten nie będzie spełniony,
NFZ nie podpisze umowy z poradnią na rok 2010. Lekarze
ortopedzi twierdzą, że wymóg jest dla wielu z nich nie
do spełnienia ze względu na bardzo wysokie koszty, a przy
tym jest nieżyciowy – dotychczas w razie potrzeby kiero‑
wano pacjenta do pobliskiej pracowni RTG (nie w tym sa‑
mym budynku) i nikomu to jakoś nie przeszkadzało. No‑
wy wymóg nie dotyczy poradni przyjmujących pacjentów
prywatnie i może dojść do tego, że uzyskanie bezpłatnej
porady ortopedycznej będzie niemożliwe. Redakcja dzien‑
nika „Polska” (piszą o tym w nr 267/09) zwróciła się w tej
spraw ie do ministerstwa zdrow ia, gdzie od rzecznika pra‑
sowego uzyskała informację, że problemu nie będzie, gdyż
jest już projekt zmiany rozporządzenia, znoszący ten wy‑
móg. Wypowiedział się też przedstawiciel NFZ – projekt
projektem, ale obecnie obowiązuje przepis dotychczasowy
i NFZ musi go przestrzegać. A obowiązujące od przyszłego
roku umowy podpisuje się teraz. Sprawdziliśmy. Na stro‑
nie internetowej Ministerstwa Zdrowia rzeczywiście jest
projekt zmiany rozporządzenia. Ale stanowi on tylko ty‑
le, ze termin spełnienia nowych wymagań przesuwa się
o rok, czyli do końca roku 2010. A co potem? – Jak zwy‑
kle – czeski film.
Blondynka na stacji benzynowej
Od jakiegoś czasu poznaniaków bulwersuje temat plano‑
wanej kolejnej zmiany (czytaj – podwyżki) cen biletów ko‑
munikacji miejskiej. Znacznie mają wzrosnąć ceny biletów
okresowych (ukarani inansowo zostaną zatem pasażero‑
w ie w istocie kredy tując y przedsiębiorst wo komunikac y jne),
ale najbardziej wkurza ludzi co innego. W Poznaniu od daw‑
na obowiązują jednorazowe bilety czasowe. Najtańszy bilet
obecnie kosztuje 2 zł i jest ważny 15 minut. Następny w ko‑
lejności, bilet półgodzinny jest oczywiście droższy. Bilety
15‑minutowe kupowane są najczęściej. I oto MPK zamierza
je zlikwidować, a na ich miejsce wprowadzić 10‑minutowe,
w tej samej cenie. Idea pomysłu jest łatwa do rozszyfrowa‑
nia – pasażerowi, któremu dotychczas wystarczało 15 mi‑
nut na przejazd, 10 minut może już nie wystarczyć i będzie
zmuszony nabyć bilet półgodzinny. MPK odpiera na łamach
prasy ataki zdenerwowanych projektem pasażerów. Pod‑
wyżka? Jaka podwyżka? Przecież bilet będzie kosztował na‑
dal 2 złote. Skróci się jedynie czas jego ważności. Przypomi‑
na się blondynka, twierdząca, że podwyżki cen benzyny jej
w ogóle nie dotyczą, bo ona za każdym razem tankuje rów‑
no za 50 złotych.
Kosmiczna organoleptyka
Astronauci nie latają w kosmos tylko po to, aby się przelecieć
lub pobić kolejny rekord. Na orbicie prowadzone są różnorod‑
ne badania, których wyniki mogą okazać się bardzo przy‑
datne, jeśli nie teraz, to w przyszłości. Na przykład bielizna
osobista astronauty – gdy w przyszłości loty kosmiczne będą
bardzo odległe, będzie musiała wystarczyć na jak najdłużej.
W tym celu niedawno testowano na stacji kosmicznej bieli‑
znę wykonaną z nowej niezapalnej, antystatycznej, pochła‑
niającej zapachy i w ilgoć – a przede wszystk im ant yba kter y j‑
nej – tkaniny. Niedawno (o czym informuje „Polska”) wrócił
na Ziemię japoński astronauta, który ujawnił, że przebywa‑
jąc 138 dni na stacji kosmicznej, nosił przez miesiąc tę samą
parę prototypowych majtek, nie informując o tym pozosta‑
łych członków złogi. A oni niczego nie zauważyli (właściwie
należałoby powiedzieć – nie wywęszyli). Wniosek – testowa‑
na tkanina spełniła oczekiwania. Będzie jeszcze poddana ba‑
daniom laboratoryjnym, ale co nos, to nos.
AS
1 2 |
2009
www.atest.com.pl
3
Próbujmy uwierzyć
„Bilans otwarcia” nowego etapu dzia‑
łalności PIP nie został ogłoszony. Szko‑
da, bo jest to bardzo wartościowy do‑
kument. Zapoznawaliśmy czytelników
z omówieniami wybranych problemów
w kilku kolejnych numerach ATESTU. Nie
mogło to jednak zastąpić szerszej pu‑
blicznej dyskusji na temat tego wa żnego
opracowania. Do niektórych wątków bę‑
dziemy powracać, poczynając od dysku‑
sji redakcyjnej „między panem, wójtem
a plebanem”. Bilans otwarcia narzuca
w sposób naturalny bilans zamknięcia,
podsumowanie bieżącego roku. Spróbuję
przedstawić najważniejsze wydarzenia
składające się na ów bilans.
Na początku bieżącego roku kom‑
promitacja. Weszła w życie noweliza‑
cja kodeksu pracy, dotycząca obowiąz‑
ku zatrudniania inspektorów ochrony
przeciwpożarowej w każdej najmniej‑
szej ir mie. Towarz ysz yło temu najpier w
zdziwienie, a później wręcz homeryc‑
ki śmiech. Przy okazji inne drobne po‑
tknięcia: szef inspekcji pracy deklaro‑
wał, że inspektorzy nie będą karać nie‑
przestrzegających tego przepisu, wyni‑
kającego z obowiązującej przecież usta‑
wy. Niefortunny przepis ponownie zno‑
welizowano w maju br.
Przez dwa miesiące świętowano
90‑lecie PI P. Najpierw w marcu inau‑
guracja obchodów: msza z udziałem
bpa P. Jareckiego i złożenie kwiatów
pod pomnikiem marszałka Piłsudskie‑
go. W maju na Zamku Królewskim za‑
kończono obchody, wręczając 114 Me‑
dali za Długoletnią Służbę pracowni‑
kom inspekcji. Odznaczenie państwo‑
we (Krzyż Kawalerski), mimo licznych
wniosków skierowanych do biura Pre‑
zydenta RP otrzymał tylko Roman Gie‑
drojć. Odznaczenie w ręczała w imieniu
prezydenta jego doradczyni, a wcześniej
szefowa PIP.
W lipcu Rada Ochrony Pracy dowie‑
działa się, że szkolenia bhp są często
na bardzo niskim poziomie albo w ogó‑
le się ich nie prowadzi. CIOP zadekla‑
rował weryikację irm szkoleniowych
Jerzy Knyziak
nowego kierunku nakłada wysokie wy‑
magania na uczelnię, a nie jest szcze‑
gólnie atrakcyjne inansowo. Sprawy
te przedstawiła na naszych łamach
kanclerz WSZOP w numerze 10/2009.
W roku bieżącym naliczyliśmy oko‑
ło 30 różnych konferencji organizowa‑
nych przez instytuty, PIP, a zwłaszcza
OSPSBHP. Także ATEST zorganizował II
Ogólnopolską Konferencję „Ocena ry‑
zyka zawodowego a wypadki przy pracy”
W części uroczystej tego spotkania wrę‑
czaliśmy po raz 13. statuetki i nagrody
w konkursie ZŁOTE SZELKI. Kilka kon‑
ferencji poświęconych bezpieczeństwu
prac y odby wało się w kopa lniach. Jedna
z nich miała miejsce w kopalni „Wujek ”.
W tej samej kopalni we wrześniu br. do‑
szło do wybuchu metanu, który spowo‑
dował śmierć 20 górników. W kilka dni
później prezydent powołał na podsekre‑
tarza stanu ds. związków zawodowych
i Śląska B. Borys‑Szopę, byłą szefową PIP,
a wicepremier G. Schetyna obiecał zmie‑
nić podporządkowanie WUG. Od miesza‑
nia herbata nie robi się słodsza. Rada
Ochrony Pracy nie podejmowała tema‑
tu katastrofy w kopalni „Wujek‑Śląsk”,
a na stronie internetowej PIP do dziś nie
ma informacji o tej tragedii.
A jednak kończę ten bilans roku opty‑
mist ycznie. Z inicjat y w y J. Ru lewsk iego,
wiceprzewodniczącego senackiej Komi‑
sji Rodziny i Polit yk i Społecznej, odbyło
się w pa ździer niku spotkanie pośw ięco ‑
ne jego propozycjom dotyczącym rady‑
kalnych zmian w systemie ochrony pra‑
c y w Polsce. Jestem przekonany o szcze‑
gólnej schizofrenii we władzach insty‑
tucji nadzorującej nasz „system”. Wi‑
dać patologie, a i tak beneicjenci do‑
stają to co zwykle. Ale przykład sena‑
tora Rulewskiego pokazuje, że jednak
są tam także ludzie nieobojętni, zdolni
nie tylko mówić, ale i składać konkret‑
ne propozycje zmian. Trzeba przyznać,
że bardzo, bardzo ambitne. Spróbujmy
uwierzyć, że uda się choćby częściowa
modernizacja tej instytucji rodem z od‑
ległej epoki.
Redaktor naczelny
Miłych, pogodnych
Świąt i nadziei na dobry
Nowy Rok
życzy redakcja
i przyznawanie certyikatów. Nieco
wcześniej, w kwietniowym numerze
ATESTU, redakcja zainteresowała się
działalnością CIOP, głównego koordy‑
natora i zarazem głównego wykonaw‑
cy badań i wdrożeń w naszej dziedzi‑
nie. Ja k przyznała p. dy rektor inst y tutu
w w y w iadzie zamieszczony m w t y m nu‑
merze, badania tego instytutu są drogie,
ale tak być musi.
Resort nauki i szkolnictwa wyższe‑
go 1 października br. – po kilku latach
od złożenia w niosku, w pisał na listę no‑
wych kierunków bezpieczeństwo i hi‑
gienę pracy. Ogłoszono również stan‑
dardy kształcenia. Było już za późno, że‑
by w bieżącym roku akademickim jaka‑
kolwiek uczelnia uruchomiła ten kieru‑
nek. Mam wąt pliwości czy będzie w iele
uczelni zainteresowanych tą ofertą tak‑
że w roku następnym – uruchomienie
Atest – Ochrona Pracy
12 | 2009
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl hannaeva.xlx.pl
OIP – Warszawa
Twarze ochrony pracy
OCHRONA PRACY 12/2009
ISSN 1230–4700 • Nr indeksu 333115 • Nakład 7000 egz. • Cena 17 zł (w tym 0% VAT) • Wydawnictwo SIGMA-NOT
12
w numerze
1
ludzie i wydarzenia
OIP Warszawa
Robert Kozela
Praca inspektorów PIP na Mazowszu, a szczególnie w Warszawie, do-
stosowuje się do uwarunkowań wielkiego miasta. Dłuższe godziny
udzielania porad (i zawsze tłok na korytarzu), całodobowe wyjazdy
do poważnych wypadków przy pracy, kontakt z osobami z pierw-
szych stron gazet, kontrole w centralach irm, które skutkują też
w ich oddziałach w całym kraju. Dojeżdżając w stolicy na kontrole,
trzeba się liczyć z tym, że np. utknie się w korkach.
30
12 | 2009 (751)
2
Teksty‑preteksty
3
Próbujmy uwierzyć
Jerzy Knyziak
36
Wypadki na uczelniach (cz. III)
Ryszard Kowal
informacje
6
Inspekcja zastąpi rząd?
Robert Kozela
2 1
Lepiej z wynalazkami
22
60 lat SIGMY
22
Niewesołe przypuszczenia
Wojciech Wiktorowski
44
Treść rocznika 2009
5 5
Głosy z Polski
organizacja i ekonomika
4
Senator proponuje reformy
Robert Kozela
przepisy i normy
1 2
Na bieżąco…
47
Czy choroba zawodowa
wyklucza zdolność do pracy?
50
Nowe przepisy bhp i prawa pracy
51
Nowa dyrektywa maszynowa
– nowe normy zharmonizowane
Na okładce:
prof. Danuta Koradecka
dyrektor CIOP‑PIB
konferencje
13
Ergonomii nie wolno lekceważyć
Robert Kozela
18
Rehabilitacja zamiast renty
Małgorzata Majka
ludzie i wydarzenia
8
Badania muszą kosztować
17
Kto jest kim
w ochronie pracy:
Ryszard Łubniewski
3 4
Miedź
Ryszard Szozda
41
Twarze ochrony pracy
Jerzy Knyziak
Fotograia:
Piotr Witosławski
edukacja
48
Wydział Inżynierii Materiałowej
i Metalurgii Politechniki Śląskiej
w Katowicach
49
Najbardziej aktualna
oferta szkoleniowa
targi
2 3
Człowiek znowu w centrum
Robert Kozela
edukacja dla bezpieczeństwa
38
Zagrożenia skażeniem
biologicznym i chemicznym
Bronisław Bieś
technologie i bezpieczeństwo
26
Kompleksowy system
bezpieczeństwa chemicznego w UE
Bolesław Hancyk
5 2
Sprzedawca w przejściu
podziemnym
Iwona Romanowska‑Słomka
stałe rubryki
7
Wydarzenia
10
Technika na co dzień
29
Klub stałego czytelnika
54
Redakcja odpowiada
4 0
Bhp w sieci
wypadki i awarie
13
Mandat za katastrofę
Wojciech Wiktorowski
1 4
Karanie to nie moja sprawa
Wkładka
Maszyny – Lista kontrolna
Atest – Ochrona Pracy
12 | 2009
2
teksty‑preteksty
Rentgen w lokalizacji
Przeszkoda nie do pokonania
Co jakiś czas (ostatnio znowu) wraca temat projektu zmia‑
ny przepisów o wstępnych badaniach lekarskich kobiet.
Przypomnijmy – chodzi o wprowadzenie przepisu uza‑
leżniającego zatrudnienie kobiety od poddania się bada‑
niom cytologicznym i mammograficznym, choć badania
te nie mają żadnego związku z przyszłą pracą. Rozumo‑
wanie urzędników z resortu zdrowia jest takie: Durne ba‑
by nie wiedzą, co dla nich dobre, zatem trzeba uszczęśli‑
wić je na siłę. Ale póki co, zadziałano po dobroci. Utwo‑
rzono Wojewódzkie Ośrodki Koordynujące, których rolą
jest zaplanowanie bezpłatnych badań i rozesłanie kobie‑
tom w stosownych terminach zaproszeń do ich wykona‑
nia. Ktoś fizycznie musi się tym zająć – zaadresować ko‑
perty, włożyć do nich zaproszenia i w ysłać. Są to dziesiąt‑
k i t ysięc y pism i nie da się zrobić tego ręcznie – niezbędny
jest za kup koper tow nic lub zlecenie całego zadania ja k iejś
firmie. A że chodzi o publiczne pieniądze, trzeba ogłosić
przetarg. A to już sprawa urzędowa i swoje potrwać musi.
Większość ośrodków w kraju jakoś już sobie z tym pora‑
dziła, ale nie wszystkie. Np. w województwie wielkopol‑
skim ujawniła się przeszkoda zapewne nie do pokonania.
Zakupiono kopertownicę, ale nie udało się – jak dotąd –
uzgodnić, w którym pomieszczeniu ośrodka ją ustawić. No
i… zaproszeń się nie wysyła.
Mamy kolejny spór pomiędzy lekarzami a resortem zdro‑
wia. W sierpniu br. ukazało się rozporządzenie Ministra
Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu
ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Świadczenia gwa‑
rantowane, to takie, które są refundowane przez Narodo‑
wy Fundusz Zdrowia. Rozporządzenie wprowadziło m.
in. obowiązek wyposażenia specjalistycznej poradni or‑
topedycznej (chodzi o poradnię, nie o gabinet zabiegow y!)
w aparaturę RTG „w miejscu udzielania św iadczeń lub w lo‑
k a lizacji ” (czyli na terenie poradni lub przy najmniej w t y m
samym obiekcie). Jeśli warunek ten nie będzie spełniony,
NFZ nie podpisze umowy z poradnią na rok 2010. Lekarze
ortopedzi twierdzą, że wymóg jest dla wielu z nich nie
do spełnienia ze względu na bardzo wysokie koszty, a przy
tym jest nieżyciowy – dotychczas w razie potrzeby kiero‑
wano pacjenta do pobliskiej pracowni RTG (nie w tym sa‑
mym budynku) i nikomu to jakoś nie przeszkadzało. No‑
wy wymóg nie dotyczy poradni przyjmujących pacjentów
prywatnie i może dojść do tego, że uzyskanie bezpłatnej
porady ortopedycznej będzie niemożliwe. Redakcja dzien‑
nika „Polska” (piszą o tym w nr 267/09) zwróciła się w tej
spraw ie do ministerstwa zdrow ia, gdzie od rzecznika pra‑
sowego uzyskała informację, że problemu nie będzie, gdyż
jest już projekt zmiany rozporządzenia, znoszący ten wy‑
móg. Wypowiedział się też przedstawiciel NFZ – projekt
projektem, ale obecnie obowiązuje przepis dotychczasowy
i NFZ musi go przestrzegać. A obowiązujące od przyszłego
roku umowy podpisuje się teraz. Sprawdziliśmy. Na stro‑
nie internetowej Ministerstwa Zdrowia rzeczywiście jest
projekt zmiany rozporządzenia. Ale stanowi on tylko ty‑
le, ze termin spełnienia nowych wymagań przesuwa się
o rok, czyli do końca roku 2010. A co potem? – Jak zwy‑
kle – czeski film.
Blondynka na stacji benzynowej
Od jakiegoś czasu poznaniaków bulwersuje temat plano‑
wanej kolejnej zmiany (czytaj – podwyżki) cen biletów ko‑
munikacji miejskiej. Znacznie mają wzrosnąć ceny biletów
okresowych (ukarani inansowo zostaną zatem pasażero‑
w ie w istocie kredy tując y przedsiębiorst wo komunikac y jne),
ale najbardziej wkurza ludzi co innego. W Poznaniu od daw‑
na obowiązują jednorazowe bilety czasowe. Najtańszy bilet
obecnie kosztuje 2 zł i jest ważny 15 minut. Następny w ko‑
lejności, bilet półgodzinny jest oczywiście droższy. Bilety
15‑minutowe kupowane są najczęściej. I oto MPK zamierza
je zlikwidować, a na ich miejsce wprowadzić 10‑minutowe,
w tej samej cenie. Idea pomysłu jest łatwa do rozszyfrowa‑
nia – pasażerowi, któremu dotychczas wystarczało 15 mi‑
nut na przejazd, 10 minut może już nie wystarczyć i będzie
zmuszony nabyć bilet półgodzinny. MPK odpiera na łamach
prasy ataki zdenerwowanych projektem pasażerów. Pod‑
wyżka? Jaka podwyżka? Przecież bilet będzie kosztował na‑
dal 2 złote. Skróci się jedynie czas jego ważności. Przypomi‑
na się blondynka, twierdząca, że podwyżki cen benzyny jej
w ogóle nie dotyczą, bo ona za każdym razem tankuje rów‑
no za 50 złotych.
Kosmiczna organoleptyka
Astronauci nie latają w kosmos tylko po to, aby się przelecieć
lub pobić kolejny rekord. Na orbicie prowadzone są różnorod‑
ne badania, których wyniki mogą okazać się bardzo przy‑
datne, jeśli nie teraz, to w przyszłości. Na przykład bielizna
osobista astronauty – gdy w przyszłości loty kosmiczne będą
bardzo odległe, będzie musiała wystarczyć na jak najdłużej.
W tym celu niedawno testowano na stacji kosmicznej bieli‑
znę wykonaną z nowej niezapalnej, antystatycznej, pochła‑
niającej zapachy i w ilgoć – a przede wszystk im ant yba kter y j‑
nej – tkaniny. Niedawno (o czym informuje „Polska”) wrócił
na Ziemię japoński astronauta, który ujawnił, że przebywa‑
jąc 138 dni na stacji kosmicznej, nosił przez miesiąc tę samą
parę prototypowych majtek, nie informując o tym pozosta‑
łych członków złogi. A oni niczego nie zauważyli (właściwie
należałoby powiedzieć – nie wywęszyli). Wniosek – testowa‑
na tkanina spełniła oczekiwania. Będzie jeszcze poddana ba‑
daniom laboratoryjnym, ale co nos, to nos.
AS
1 2 |
2009
www.atest.com.pl
3
Próbujmy uwierzyć
„Bilans otwarcia” nowego etapu dzia‑
łalności PIP nie został ogłoszony. Szko‑
da, bo jest to bardzo wartościowy do‑
kument. Zapoznawaliśmy czytelników
z omówieniami wybranych problemów
w kilku kolejnych numerach ATESTU. Nie
mogło to jednak zastąpić szerszej pu‑
blicznej dyskusji na temat tego wa żnego
opracowania. Do niektórych wątków bę‑
dziemy powracać, poczynając od dysku‑
sji redakcyjnej „między panem, wójtem
a plebanem”. Bilans otwarcia narzuca
w sposób naturalny bilans zamknięcia,
podsumowanie bieżącego roku. Spróbuję
przedstawić najważniejsze wydarzenia
składające się na ów bilans.
Na początku bieżącego roku kom‑
promitacja. Weszła w życie noweliza‑
cja kodeksu pracy, dotycząca obowiąz‑
ku zatrudniania inspektorów ochrony
przeciwpożarowej w każdej najmniej‑
szej ir mie. Towarz ysz yło temu najpier w
zdziwienie, a później wręcz homeryc‑
ki śmiech. Przy okazji inne drobne po‑
tknięcia: szef inspekcji pracy deklaro‑
wał, że inspektorzy nie będą karać nie‑
przestrzegających tego przepisu, wyni‑
kającego z obowiązującej przecież usta‑
wy. Niefortunny przepis ponownie zno‑
welizowano w maju br.
Przez dwa miesiące świętowano
90‑lecie PI P. Najpierw w marcu inau‑
guracja obchodów: msza z udziałem
bpa P. Jareckiego i złożenie kwiatów
pod pomnikiem marszałka Piłsudskie‑
go. W maju na Zamku Królewskim za‑
kończono obchody, wręczając 114 Me‑
dali za Długoletnią Służbę pracowni‑
kom inspekcji. Odznaczenie państwo‑
we (Krzyż Kawalerski), mimo licznych
wniosków skierowanych do biura Pre‑
zydenta RP otrzymał tylko Roman Gie‑
drojć. Odznaczenie w ręczała w imieniu
prezydenta jego doradczyni, a wcześniej
szefowa PIP.
W lipcu Rada Ochrony Pracy dowie‑
działa się, że szkolenia bhp są często
na bardzo niskim poziomie albo w ogó‑
le się ich nie prowadzi. CIOP zadekla‑
rował weryikację irm szkoleniowych
Jerzy Knyziak
nowego kierunku nakłada wysokie wy‑
magania na uczelnię, a nie jest szcze‑
gólnie atrakcyjne inansowo. Sprawy
te przedstawiła na naszych łamach
kanclerz WSZOP w numerze 10/2009.
W roku bieżącym naliczyliśmy oko‑
ło 30 różnych konferencji organizowa‑
nych przez instytuty, PIP, a zwłaszcza
OSPSBHP. Także ATEST zorganizował II
Ogólnopolską Konferencję „Ocena ry‑
zyka zawodowego a wypadki przy pracy”
W części uroczystej tego spotkania wrę‑
czaliśmy po raz 13. statuetki i nagrody
w konkursie ZŁOTE SZELKI. Kilka kon‑
ferencji poświęconych bezpieczeństwu
prac y odby wało się w kopa lniach. Jedna
z nich miała miejsce w kopalni „Wujek ”.
W tej samej kopalni we wrześniu br. do‑
szło do wybuchu metanu, który spowo‑
dował śmierć 20 górników. W kilka dni
później prezydent powołał na podsekre‑
tarza stanu ds. związków zawodowych
i Śląska B. Borys‑Szopę, byłą szefową PIP,
a wicepremier G. Schetyna obiecał zmie‑
nić podporządkowanie WUG. Od miesza‑
nia herbata nie robi się słodsza. Rada
Ochrony Pracy nie podejmowała tema‑
tu katastrofy w kopalni „Wujek‑Śląsk”,
a na stronie internetowej PIP do dziś nie
ma informacji o tej tragedii.
A jednak kończę ten bilans roku opty‑
mist ycznie. Z inicjat y w y J. Ru lewsk iego,
wiceprzewodniczącego senackiej Komi‑
sji Rodziny i Polit yk i Społecznej, odbyło
się w pa ździer niku spotkanie pośw ięco ‑
ne jego propozycjom dotyczącym rady‑
kalnych zmian w systemie ochrony pra‑
c y w Polsce. Jestem przekonany o szcze‑
gólnej schizofrenii we władzach insty‑
tucji nadzorującej nasz „system”. Wi‑
dać patologie, a i tak beneicjenci do‑
stają to co zwykle. Ale przykład sena‑
tora Rulewskiego pokazuje, że jednak
są tam także ludzie nieobojętni, zdolni
nie tylko mówić, ale i składać konkret‑
ne propozycje zmian. Trzeba przyznać,
że bardzo, bardzo ambitne. Spróbujmy
uwierzyć, że uda się choćby częściowa
modernizacja tej instytucji rodem z od‑
ległej epoki.
Redaktor naczelny
Miłych, pogodnych
Świąt i nadziei na dobry
Nowy Rok
życzy redakcja
i przyznawanie certyikatów. Nieco
wcześniej, w kwietniowym numerze
ATESTU, redakcja zainteresowała się
działalnością CIOP, głównego koordy‑
natora i zarazem głównego wykonaw‑
cy badań i wdrożeń w naszej dziedzi‑
nie. Ja k przyznała p. dy rektor inst y tutu
w w y w iadzie zamieszczony m w t y m nu‑
merze, badania tego instytutu są drogie,
ale tak być musi.
Resort nauki i szkolnictwa wyższe‑
go 1 października br. – po kilku latach
od złożenia w niosku, w pisał na listę no‑
wych kierunków bezpieczeństwo i hi‑
gienę pracy. Ogłoszono również stan‑
dardy kształcenia. Było już za późno, że‑
by w bieżącym roku akademickim jaka‑
kolwiek uczelnia uruchomiła ten kieru‑
nek. Mam wąt pliwości czy będzie w iele
uczelni zainteresowanych tą ofertą tak‑
że w roku następnym – uruchomienie
Atest – Ochrona Pracy
12 | 2009