Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
12.3 Zachowania agresywne i obronne:
1) Zachowania agresywne i obronne:
a) Atak może mieć charakter zaplanowany lub opanowany i spokojny. Wywołuje zwykle pewien rodzaj bólu lub zagrożenia.
b) Ciało migdałowate – związane z agresywnością.
c) Badania nad ludzkimi zachowaniami agresywnymi i kryminalnymi wskazują, że bliźnięta monozygotyczne są bardziej do siebie podobne niż bliźniaki heterozygotyczne, a także adoptowane dzieci są bardziej podobne do swoich biologicznych rodziców niż do przybranych.
d) Im większa ilość hormonu testosteronu tym objawia się większa skłonność do zachowań agresywnych.
e) Zespół okresowych napadów agresji – zaburzenie polegające na występowaniu sporadycznych wybuchów agresywnego zachowania, bez żadnego lub z błahych powodów, jest czasem związany z padaczką płata skroniowego. Napad padaczkowy zdarza się, gdy grupa neuronów przez pewien czas utrzymuje stan synchronicznej aktywności. Jeśli ognisko padaczkowe znajduje się w płacie skroniowym, objawy obejmują halucynacje, cmokanie, mlaskanie czy też inne czynności powtarzalne, czasem zachowania emocjonalne (niekoniecznie agresywne).
f) Uszkodzenia kory przedczołowej – skłonności agresywne, tendencja do zachowań społecznie nieakceptowanych.
g) Synapsy serotoninergiczne a zachowania agresywne:
· Badania na zwierzętach: Valzelli wykazał, że 4 tyg izolacji społecznej powodowało spadek obrotu serotoniny w mózgu samców myszy, co wywołuje wzrost zachowań agresywnych. Obrót jest to ilość neuroprzekaźnika uwalnianego oraz resyntetyzowanego przez neurony presynaptyczne. Mózg o małym obrocie serotoniny może mieć prawidłową ilość tego neuroprzekaźnika, ale uwalnia tylko niewielką jego część i dlatego musi go syntezować w dużych ilościach. O obrotach można wnioskować ze stężenia kwasu 5-hydroksyindolooctowego (5-HIAA) – metabolitu serotoniny we krwi, płynie mózgowo rdzeniowym lub w moczu. Im więcej uwalnianej serotoniny, tym wyższy poziom 5-HIAA, zatem większy obrót.
· Badania na ludziach: obniżony poziom obrotu serotoniny jest widoczny u osób agresywnych, chcących popełnić samobójstwo, niedobór tryptofanu w diecie-zmniejszenie syntezy serotoniny, ograniczenie spożycia aspartamu (słodzika) w przypadku osób agresywnych lub z skłonnością samobójczą
2) Strach, lęk, a ciało migdałowate:
a) Strach – przeżycie chwilowe. Ucieczka od niebezpieczeństwa powoduje ustąpienie strachu (od lęku trudniej uciec).
b) Reakcja na niespodziewany głośny dźwięk, zwany odruchem wzdrygnięcia jest bardzo szybka -> inf. słuchowa dociera do jądra ślimakowego w rdzeniu przedłużonym -> do mostu (8-9 milisekund po dźwięku) bezpośrednio do rejonu zawierającego napięcie mięsni zwłaszcza grzbietu (odruch rozwija się w ciągu 1/5 sek.)
c) Wiele kom w ciele migdałowatym (jądro podstawno-boczne i środkowe) dostaje inf. ze szlaków bólowych, wzrokowych i słuchowych, co powoduje warunkowanie strachu.
d) Połączenia:
· Ciało migdałowate z podwzgórzem sprawują kontrolę nad reakcjami autonomicznymi towarzyszącymi Stachowi (np. podwyższone ciśnienie krwi)
· Ciało migdałowate z korą przedczołowa modyfikują korową interpretację bodźców potencjalnie zagrażających
· Ciało migdałowate -> aksony do istoty szarej okołowodociagowej śródmózgowia -aksony do jader mostu kontrolujących odruch wzdrygnięcia
e) Zespół Kluvera-Bucy’ego – objawy: mniejszy strach, łagodność, spokojność, przyczyny: zniszczenie ciała migdałowatego.
f) Choroba Urbacha-Wietha – cierpią na uszkodzenia skóry, u wielu występuje również atrofia(stopniowe zanikanie) ciała migdałowatego, spowodowane gromadzeniem się w nim wapnia, problemy z rozpoznaniem ekspresji emocjonalnej innych szczególnie Stachu.
g) Osoby mające fobie (lękowa) przesadnie boja się w określonych sytuacji lub przedmiotów, a osoby z zespołem leku napadowego mają okresy niepohamowanego lęku w sytuacjach zupełnie nieprzewidywalnych. Możliwe, że osoby lękowe maja więcej kopii jednego genu.
h) Neuromodulator pobudzający w ciele migdałowatym jest CKK (cholecystokinina), która zwiększa lek, a GABA neuroprzekaźnikiem hamującym, osłabiającym lęk.
3) Leki uspokajające: benzodiazepiny (np. diazepam, chlordiazepoksyd, alprazolam) wzmagają efekt działania GABA, podobne dzielenie ma alkohol. Efekt przeciwny do benzodiazepin daje białko hamujące wiązanie diazepamu (nazywane endozepinami) wydzielane przez kom glejowe.