18, Teologia, ROK IV, Studia IV

STANY W KOŚCIELE – PRAWA I OBOWIĄZKI

WSPÓLNE DLA WIERNYCH W KOŚCIELE:

- obowiązek trwania w wspólnocie kościoła(ma charakter aktywny i dynamiczny)

- obowiązek prowadzenia życia świętego(godnego chraścijanina)

- obowiązek uczestnictwa w posłannictwie kościoła

- k.212 obowiązek posłuszeństwa pasterzom, współpracy z nimi, wierni mają prawo przedstawiać swoje opinie pasterzom

- k.214 prawo do własnego obrządku

- k.215 wierni mają prawo do zrzeszania się

- k.216 prawo do podejmowania, realizowania własnych przedsięwzięć

- k.217 prawo wychowania chrześcijańskiego

- k. 218 prawo do wolności odkryć naukowych

- k.219 prawo do wyboru stanu życia

- k.220 prawo do dobrego imienia, do ochrony prywatności. Naruszenie dobra drugiego człowieka to zniesławienie.

- k.221 prawo do wymiaru sprawiedliwości

- k.222 prawo i obowiązek wiernych do zaradzenia potrzebom kościoła.

PRAWA I OBOWIĄZKI WIERNYCH ŚWICKICH

- k.225 obowiązek głoszenia orędzia Bożego

- k226 szczególny obowiązek rodziców: wychowanie, ukształtowanie rodziny, realizacja zadań rodzicielskich.

- k.227 prawo do udziału w życiu publicznym

- k.228 prawo do pełnienia urzędów w kościele

- k.229 prawo do studiowania nauk świętych

- 230 prawo do pełnienia posług liturgicznych

- k.231 obowiązki i prawa pełniących urzędy w kościele(ubezpieczenie, wynagrodzenia)

PRAWA I OBOWIĄZKI DUCHOWIEŃSTWA

- k.232 – 264 kształtowanie duchowieństwa

*obowiązek i prawo kształtowania szafarzy – za ten proces odpowiedzialny jest Bp. Diecezjalny

*formacja kandydatów do kapłaństwa przebiega na płaszczyznach: intelektualnej, ludzkiej i duchowej

*proces kształcenia trwa 6 lat. Bp ma obowiązek w swej diecezji ustanowić seminarium duchowne

*zadania i obowiązki w seminariach określa statut, który sporządza rektor z kadrą, ale musi go zatwierdzić bp.

INKARDYNACJA

- k.265 inkardynacja, każdy kto przyjmuje święcenia kapłańskie zostaje inkardynowany do kościoła partykularnego.

- k.266 – 267 inkardynacja- akt prawny, który następuje w momencie święceń i mówi o stałej przynależności duchownego do kościoła partykularnego. Akt ten następuje w momencie przyjęcia święceń diakonatu.

- k.267 ekskardynacja osiąga moc prawną w chwili otrzymania inkardynacji, inkardynacja nie może nastąpić bez ekskardynacji; ekskardynacja- wyłączenia z przynależności do danego kościoła(diecezji)

- by zostać duchownym należy przyjąć święcenia. Trzy stopnie przynależenia do duchowieństwa jako stanu;

*diakonat

*prezbiteriat

*episkopat

- k.266 przez przyjęcie diakonatu mężczyzna staje się inkardynowany do diecezji

- ekskardynacja jest aktem prawnym, poprzez który duchowny zostaje zwolniony z kościoła

- k.273 obowiązek posłuszeństwa wobec władzy(papieża, bp ordynariusza)

- k.274 prawo urzędu kościelnego, czyli duchowny jeśli zostaje wyświęcony powinien taki urząd otrzymać. Prawo do urzędu kościelnego jest obowiązkiem przyjęcia tego urzędu

- k.275 obowiązek wzajemnej współpracy (pomiędzy sobą, ze świeckimi)

- k.276 obowiązek dążenia do doskonałości(Eucharystia, pokuty, rozmyślania, modlitwy)

- k.277 obowiązke celibatu. Celibat- stan bezżeństwa ma być połączony z doskonałą czystością. Bp mogą wydawać normy, które będą precyzowały zachowania, ułatwiały zrozumienie celibatu.

- k.278 prawo do zrzeszania się. Duchowni mogą przynależeć do stowarzyszeń czysto duchownych i świeckich. Zabrania się zrzeszania w organizacjach, które są przeciwko kościołowi lub nie można ich pogodzić z e stanem duchowieństwa

- k.279 obowiązek kontynuowania studiów, ustawicznego kształcenia się

- k.280 obowiązek wspólnej formacji życia, życia wspólnotowego. Duchowni powinni mieszkać we wspólnocie

- k. 281-282 obowiązek prowadzenia życia godnego i skromnego. Prawo do wynagrodzenia.

- k. 283 obowiązek rezydencji, kapłan ma obowiązek przebywania we własnej parafii.

Kapłanom i bp przysługuje miesiąc urlopu. Bp nie może przebywać dłużej poza diecezją niż dwa tygodnie

- k. 284 obowiązek stroju duchownego. Przy czynnościach lit. i kośc.- obowiązek stroju kościelnego, w pewnych sytuacjach(np. sport) nie obowiązuje strój duchowny

- k. 285-286 obowiązek unikania zajęć niezgodnych ze stanem duchownym( nie mogą sprawować urzędów, które są niezgodne ze stanem kapłańskim)

- k. 287 obowiązek popierania pokoju, duchowni mają zabiegać o propagowanie idei pokoju, popierać to w granicach swoich kompetencji

- k. 290 utrata stanu kapłańskiego- święcenia raz ważnie przyjęte nie tracą swojej ważności.

Utrata może nastąpić:

*stwierdzenie nieważności święceń

*prawnie wydana kara wydalenia- dokonuje się przez trybunał kościelny w sytuacjach przestępstwa, których dokonuje duchowny(herezja, schizma, znieważenie Eucharystii, przestępstwo solicytacji)

*uzyskanie reskryptu w Stolicy Apostolskiej- osoba, która jest w stanie duchownym (diakon i kapłan) może prosić o zwolnienie go ze stanu kapłańskiego

STRUKTURA I ORGANIZACJA HIERARCHICZNA KOŚCIOŁA

BISKUP RZYMSKI

- k. 330-331 Biskup Rzymu. Na szczycie struktury kościoła znajduje się bp Rzymu. Sprawuje władzę w łączności z bp-ami, którzy są rozsiani po całym świcie

Bp Rzymu ma pełnię władzy- kolegium bp-ów- ma najwyższą władzę w Rzymie jeśli pracuje z bp Rzymu

*pełna w każdym aspekcie władza wykonawcza, ustawodawcza i sądownicza

*bezpośrednia- bezpośrednio może zadziałać

*najwyższa- nie ma nikogo nad bp Rzymu, bo jest ustanowiony przez Boga

*powszechna- do całego kościoła powszechnego

-k. 332 bp Rzymu zostaje się przez wybór i nie ma innej drogi, odrzuca się możliwość stania się bp Rzymu przez aklamację lub kompromis

- k. 335 w momencie wakatu stolica Apostolska jest bez zmian, nie można niczego zmienić w jej działaniu

KOLEGIUM BISKUPÓW

- k. 336 głową kolegium bp jest papież. Trzeba być bp i być w jedności z bp Rzymu aby być w tym kolegium

- k. 337 sprawowanie władzy odbywa się na soborze powszechnym, gdzie jest jedność wszystkich bp z bp Rzymu. Jeśli akta soboru są zatwierdzone przez bp Rzymu to wchodzą w życie

SYNOD BISKUPÓW

- k. 342 synody biskupów zwołuje się aby rozwiązać problemy kraju. Bp Rzymu określa strukturę takiego synodu

*rodzaje zebrań: walne, zwyczajne, niezwyczajne, prace synodu, wygaśnięcie obrad synodu

KARDYNAŁOWIE ŚWIĘTEGO KOŚCIOŁA RZYMSKIEGO

- k.349 urząd stanowi o tym, że ktoś odgrywa znaczącą rolę. Bp Rzymu w sposób wolny kieruje kardynałów, są sytuacje kiedy nie może ujawnić imienia kardynała. Kardynałowie dzielą się, mają swoje stopnie. Jest to osoba postawiona wysoko jeżeli chodzi o godność.

- k. 350 stopnie kardynałów i funkcje jakie sprawują:

*biskup

*prezbiter

*diakon

Każdy kardynał musi mieć adres w Watykanie, pod którym musi być osiągalny

- k. 352-353 zadania kardynałów

Każdy kardynał otrzymuje miejsce gdzie przewodzi liturgię pod patronatem jakiejś bazyliki.

*sprawowanie władzy na konsystorzu

*inna pomoc w rządzeniu kościołem

*przejmują władzę podczas wakatu Stolicy Apostol., zarządzają kościołem

*kardynał diakon udziela święceń bp(dla wybranego papieża)

*kardynał dokonuje ogłoszenia imienia nowego papieża

KURIA RZYMSKA

- k. 360-361 organ wspomagający bp Rzymu w rządzeniu całym kościołem

Urzędy kurii rzymskiej:

*sekretariat stanu- (gabinet premiera w państwie) reprezentuje bp Rzymu i odpowiedzialny jest za kontakt z innymi państwami

*rada do spraw publicznych kościoła- wykonuje zadania czy zlecenia wynikłe z sekretariatu stanu(jak ministerstwo spraw zagranicznych i relacje z innymi państwami), reprezentuje bp Rzymu przy rządach innych państw.

LEGACI BP-a RZYMSKIEGO

- k. 362 bp Rzymu ma prawo wysyłać swoich przedstawicieli do rządów i krajów na całym świecie. Bp Rzymu ma prawo wrodzone do legatów papieskich aby ich mianować. Legat papieski- nuncjusz

- k. 363 legatów papieskich dzielimy na sposób stały i sposób czasowy. Reprezentują oni bp Rzymu w kościele lokalnym i przy rządach państwa. Ich funkcja jest podwójna.

*na sposób stały:

+nuncjusz apostolski stoi na czele, jest w randze ambasadora, jest w stopniu bp, i jest dziekanem korpusu dyplomatycznego Stolicy Apostolskiej

+pronuncjusz stopień ambasadora, może być bp, nie jest dziekanem korpusu dyplomatycznego

+internuncjusz nie przynależy do kategorii ambasadorów, jest powołany w sytuacjach nadzwyczajnych

+delegat apostolski i pełnomocnik jest na sposób stały przy organizacjach np. ONZ

*na sposób czasowy

+legat aleta

re(k. 358) ten legat jest delegatem do określonych uroczystości, wysyła go bp Rzymu

+delegat lub obserwator

+wysłannik specjalny ustanowiony jest na szczególną uroczystość

+ablegat wysłannik specjalny, nie posiada żadnych uprawnień jurysdykcyjnych

_ k. 364-365 zadania legatów

*reprezentowanie bp Rzymu w państwie i w rządzie

*utrzymanie jedności między rządem, kościołem a Stolicą Apostolską

*przesyłanie informacji o życiu kościoła w danym państwie

*propagowanie idei jedności, wartości w danym państwie

- k. 367 wygaśnięcie misji legata dokonuje się po wypełnieniu zadania, może on być odwołany przez bp Rzymu i poprzez zrzeczenie się urzędu przez legata

KOŚCIOŁY PARTYKULANE

- k. 368-369 kościół lokalny to diecezja, prałatura terytorialna, opactwo terytorialne, wikariat apostolski, prefektura apostolska, administratura apostolska.

Nowe ujęcie diecezji- akcent położony jest na podmiot wierzącego- część ludu bożego- diecezje

- k. 370 prałatura terytorialna- opactwo sprawuje pieczę na wiernymi

- k. 371 wikariat apostolski to część ludu bożego, nie jest diecezją ze względu na sytuację, dotyczy terenów misyjnych

Wikariusz apostolski jest w randze bp

- k. 372 zasada terytorialności- lud boży przynależy do tej diecezji bo mieszka na jej terenie

- k. 373 zaistnienie nowego kościoła partykularnego należy do najwyższej władzy wkościle, może to zrobić bp Rzymu

- k. 374 kościół partykularny dzili się na:

*kościół lokalny- musi być podzielony na parafie

*parafie, które sąsiadują ze sobą powinny się grupować w tzw. Dekanaty

BISKUPI

- k. 375 urząd bp znajdujemy w pierwotnym kościele, byli oni stróżami, nadzorcami w gminie chrześcijańskiej. Bp na początku byli wybierani przez lud

- k. 376 rodzaje bp:

*bp diecezjalny zostaje powierzona piecza nad diecezją

*bp tytularny nie ma diecezji, jest bp, któremu nadaje się w posiadanie instytucję

*bp pomocniczy nie jest bp diecezjalnym, jest bp tytularnym, jest bp pomocniczym

- k. 377 zgodnie z prawem bp mianuje Papież

- k. 378 jeśli chodzi o zdatność kardynałó do bp, wymaga się od nich:

*niezachwiana wiara, dobre obyczaje i moralność

*dobra opinia

* ukończony 35 r życia i 5 lat kapłaństwa

*tytuł naukowy dr teologii lub prawa, biegłość w tych dziedzinach

BISKUPI DIECEZJALNI

- k. 381 władza bp diecezjalnego:

*zwyczajna

*własna

*bezpośrednia

- k. 382 osoba, która ma być bp musi przedstawić pismo apostolskie w obecności kolegium konsulatorów. Osoba ta musi w ciągu 4 m-cy przyjąć sakrę bp i objąć diecezję

- k. 383 obowiązki bp:

*opieka pasterska

*nauczanie bp musi nauczać w zgodzie z P.Św. i prawem kościelnym

*uświęcanie

*rządzenie, sprawowanie władzy nad powierzonym ludem. Rodzaje władzy:

+wykonawcza

+ustawodawcza

+sądownicza

- k. 392 obowiązek utrzymywania jedności i karności kościelnej

- k. 393 bp reprezentuje diceje

- k. 394 obowiązek popierania apostolstwa

- k. 395 bp ma obowiązek rezydowania  diecezji. Musi być w diecezji i przebywać tam

- k. 396 bp ma obowiązek wizytowania diecezji przynajmniej raz na 5 lat, może to robić częściej

- k. 399 obowiązek złożenia sprawozdania co 5 lat dla Papieża

- k. 400 obowiązek odwiedzenia grobów apostołów Piotra i Pawła raz na 5 lat muszą pojechać do Rzymu, aby spotkać się z papieżem w celu omówienia spraw diecezji

- k. 401 zrzeczenie się urzędu następuje w momencie ukończenia 75 roku życia lub wcześniej w wypadku choroby, która uniemożliwia sprawowanie urzędu bp

BISKUPI KOADIUTORZY I POMOCNICZY

- k. 403 bp koadiutor ustanowiony jest w wyjątkowych sytuacjach, ma prawo następstwa.

Przyjmuje stałą władzę w momencie śmierci bp lub zrzeczenia się urzędu

PRZESZKODA W DZIAŁANIU STOLICY

- k. 412-415 stolica biskupia ma przeszkodę w działaniu gdy bp jest uwięziony- nie może sprawować swojego urzędu, władzę wtedy sprawuje bp koadiutor, bp pomocniczy lub wikariusz generalny. W diecezji gromadzi się kolegium konsulatorów- ma za zadanie wybrać administratora diecezji. Wraz ze śmiercią bp wygasa władza urzędów, natomiast osoby pozostają na swoich urzędach.

Administrator zarządza diecezją, nie może podejmować decyzji, traci swój urząd z hwilą nominacji bp diecezjalnego.

WAKANS STOLICY

- k. 416 moment śmierci bp Rzymu i moment zrzeczenia się urzędu- wakans stolicy

PROWINCJE I REGIONY KOŚCIELNE

- k. 431 bp stoi na czele diecezji. Diecezje sąsiadujące ze sobą powinny ze sobą współpracować

- k. 433 w region kościelny mogą się łączyć prowincje kościelne

METROPOLICI

- k. 435 na czele metropolii stoi metropolita, który jest w randze arcybiskupa, mianowany jest przez St. Apost.

- k. 436 urząd metropolity niesie zadania:

*czuwanie nad jednością wiary i moralności w archidiecezji

*ma obowiązek wejść ze swoją władzą gdy są jakieś nadużycia

- k. 438 patriarcha tytuł ten jest używany w kościołach wschodnich od VI w., odpowiada tytułowi prymasa

Prymas, tytuł ten w kościele rzymskim pojawia się ok. XI-XII w. w Polsce w Xiv. I był związany ze stolicą arcybiskupa w Gnieźnie. Są to tytuły honorowe.

SYNOD PARTYKULARNY

-synod plenarny- dotyczy kościoła na terytorium całego państwa

-synod prowincjonalny dotyczy metropolii- musi mieć ustalone kto uczestniczy w nim, kto ma prawo głosu, kto uczestniczy jako doradcy, jakie są sesje, komisje, jakie uchwały wchodzą w życie

-synod diecezjalny- uchwały tego synodu mają moc prawną na terenie diecezji

KONFERENCJE EPISKOPATU

- k. 447 jest to instytucja stał, określone są normy działania i gromadzenia się, jest to instytucja nowa w prawie. Z mocy prawa należą do tego bp diecezjalni i pomocniczy oraz koadiutorzy, przedstawiciele innych obrządków. Działalność określona jest przez statut.

SYNOD DIECEZJALNY

- k. 460-468 bp może zwołać synod diecezjalny ilekroć uzna to za stosowne. Synod ma prawo ustanowić nowe normy prawne, bp zwołuje synod, ustanawia struktury i komisje. Komisje później mają przedstawić końcowe wnioski. Prace synodu trwają kilka m-cy.

KURIA DIECEZJALNA

- k. 469 instytucje i osoby, które pomagają bp w rządzeniu diecezją i zprawowaniu władzy w kurii mogą pracować kapłani i wierni świeccy

- k. 470 do pracy w kurii mianuje bp

- k. 471 osoby pracujące w kurii powinny zachowywać tajemnicę

WIKARIUSZE GENERALNI I BISKUPI

- k. 475 wikariusz generalny musi być kapłanem, przeważnie jest bp. Biskup daje mu  sprawy wykonawcze i działa on w imieniu bp. Jest to władz zastępcza.

Wikariusz, biskupi jest urzędem, którzy może się pojawić ale nie musi

KANCLERZ, INNI NOTARIUSZE I ARCHIWUM

- k. 482 bp ma do pomocy kanclerza i notariuszy. Kanclerz z prawa jest również notariuszem. Dokumenty mają wartość notarialną

- k. 483-484 kanclerzem i notariuszami powinni być kapłani i osoby świeckie

- k. 486 archiwum kurii

RADA DS. EKONOMICZNYCH K.492

*wydział duszpasterstwa ogólnego koordynuje całą pracę duszpasterską diecezji

*wydział nauczania chrześcijańskiego- nauczanie katolickie w szkołach

*wydział ekonomiczny zajmuje się sprawami ekonomicznymi w diecezji

- bp ma władzę ustawodawczą, sprawuje władzę sam, władza wykonawcza- wikariusz generalny, władza sądownicza- trybunał kościelny. Bp ma obowiązek ustanowić wikariusz sądowego, oficjała sądu biskupa. W diecezji sąd biskupi jest sądem pierwszej instancji. Zgodnie z prawem wyroki, które zapadają w tym sądzie idą do drugiej instancji. Druga instancja jest to trybunał metropolitarny. W trzeciej instancji to trybunały w kurii rzymskiej w zależności od spraw. Urzędy w trybunale kościelnym- w sądzie bp:

*wikariusz sądowy

*sędziowie }

*notariusze} tu mogą ubiegać się o te stanowisko świeccy, wymagane

*adwokaci} jest wykształcenie z prawa kanonicznego

*obrońcy}

*biegli}

- k. 492 rada ds. ekonomicznych ustanawia ją bp i ekonom, ma za zadanie zarządzanie majątkiem kościoła każdorazowo musi przeanalizować dochody diecezji, parafii, proboszcza.

RADA KAPŁAŃSKA K.495-502

-w jej skład wchodzą kapłani. Jest to reprezentacja kapłanów, którzy są głosem doradczym dla bp. Bp ma obowiązek ustalenia takiej rady. Jest ona nazywana Senatem bp. Jej zadaniem jest doradzenie bp przy kierowaniu diecezją, ma ona głos doradczy.

*bp powołuje do tej rady księży, którzy sprawują ważne funkcje w diecezji (bp pomocniczy, wikariusze generalni, bp sądowi, rektor seminaryjny i ekonom diecezji) wchodzą do rady z urzędu

*wchodzą z wyboru do rady kapłańskiej

*kapłani mianowani w sposób wolny i przez bp

Pierwsi i ostatni muszą stanowić mniej niż połowę, więcej musi być tych wybranych. Ilość kapłanów i sposób wyborów określa statut.

-zadania rady kapłańskiej:

*pomoc w zarządzaniu diecezją

*zwołuje zawsze ją bp

*nie może działać bez bp

*w momencie wakatu stolicy bp, rada kapłańska ustaje w swoim działaniu

Organy kolegialne w kościele powinny być stabilne, ale i mieć swoją kadencją. Kadencja Rady Kapłańskiej trwa 5 lat, generalnie zmieniają się w niej tylko członkowie z wyboru

KOLEGIUM KONSULTORÓW

Do kolegium konsulatorów wybiera bp z rady kapłanów. Powołanie tego kolegium jest obowiązkiem bp w jego skład wchodzą kapłani wybrani z rady kapłanów( ma ich być od 6 do 12).

Wraz z wakatem na urzędzie bp kolegium nie ustaje. Dalej może sprawować władzę. W momencie wakatu rządy w diecezji przejmuje kolegium konsulatorów. Wybiera spośród siebie osobę, która będzie sprawować rządy w diecezji. Gdy przychodzi nowy bp do diecezji to ma przedstawić dla kolegium pismo apostolskie powołujące go do tej diecezji.

Bp ma obowiązek zasięgnąć opinii kolegium, gdy dokonuje zmiany w sprawach ekonomicznych. Kolegium ma 5 lat kadencji.

KAPITUŁY KANONIKÓW K. 503-504

Początek kapituł sięga początków kościoła. Była to forma życia duchowieństwa pierwszych wiekach. Kapłani którzy żyli we wspólnocie byli głosem doradczym dla bp. Kanonicy posiadali posiadłości ziemskie, które przynosiły dochody.

Kanonie- tytuł honorowy, który bp nadaje kapłanom.

Zadaniem kapituł jest uroczyste sprawowanie kultu Bożego. Kapituły istnieją przy katedrach i kościołach kolegialnych. Bp w sposób dowolny nadaje ten tytuł kapłanom diecezji. Kapituły rządzą się statutem(do czego zostały powołane, gdzie jest ich siedziba, ilu kanoników może należeć do kapituły, strukturę: kto stoi na czele i inne funkcje, jaki strój mogą nosić).

PARAFIA, PROBOSZCZOWIE I WIKARIUSZE K.515-552

Parafia pojawia się na przełomie IV i V w. w kanonicznym rozumieniu pojawia się w XIw.

- k. 515 parafia jest wspólnotą wiernych, która zostaje utworzona w kościele partykularnym. Jej cechą jest ukonstytuowanie na sposób stały. Ustanawia ją bp na podstawie dekretu. Jest częścią ludu bożego

- k. 517 może zdarzyć się, że każda parafia nie będzie posiadała swego pasterza. Dla kilku wspólnot może być jeden pasterz. Może nie być wcale kapłanów- to piecza nad parafią może być powierzona diakonowi lub grupie wiernych (mogą to być osoby świckie). W takim przypadku zostaje wytypowana osoba, która pełni funkcję proboszcza.

*parafie odpowiadają pojęciu prawnemu: parafia terytorialna. Odpowiada ona zakreślonemu na mapie terytorium

*obok tego pojęcia znajdujemy parafia osobowa- personalna- do niej należy określona grupa osób(np. parafia wojskowa)

*parafia zakonna- kapłani zakonni

*parafia świecka- kapłani diecezjalni

*parafia macierzysta

*parafia filialna- jest parafią odłączoną od parafii macierzystej ze względu na cechy charakterystyczne:

+wielkomiejskie

+miejskie

+wiejskie

-erygowanie parafii, zmiany i znoszenie jej jest władzą bp diecezjalnego. Z chwilą powołania (erygowania) parafii ma ona osobowość prawną.

- k. 519 proboszcz jest pasterzem własnym powierzonej parafii, który sprawuje pieczę nad parafią. Proboszcz jest mianowany przez bp diecezjalnego. Proboszcz stoi na czele parafii-jest to funkcja, której proboszcz nie sprawuje w sposób autonomiczny, podlega on bp diecezjalnemu, jego władza odbywa się pod zwierzchnictwem bp diecezjalnego.

Proboszczowie:

*terytorialni

*osobowi

*zakonni

*diecezjalni

- k. 516 znajdujemy w prawie określenie osoby, która jest zrównana z proboszczem- jest to administrator parafii.

Proboszcz występuje w imieniu parafii

-wymogi by być proboszczem:

*święcenia prezbiterialne

*powinien być osobą wykształconą teologicznie i duszpastersko

*zdolność do powierzenia mu urzędu (np. zdatność kierownicza)

- k. 522 zasada stałości urzędu proboszczowskiego. Nie ma określonego czasu sprawowania tego urzędu (jest on powierzony na czas nieokreślony). Bp diecezjalny dokonuje to przez dekret nominujący. Podstawową regułą nadania proboszczostwa jest sposób swobodnego nadania urzędu. Osoba, która otrzymuje dekret musi kanonicznie objąć urząd.

-obowiązki i prawa proboszcza:

*obowiązek nauczania i uświęcania powierzonego ludu

*obowiązek poznania wiernych

*obowiązek współpracy z wiernymi

*obowiązek udzielania sakramentów chrztu, błogosławieństwa związków małżeńskich, odprawiania pogrzebów, uroczyste sprawowanie Mszy św. w niedziele i święta, udzielanie sakramentu bierzmowania w niebezpieczeństwie śmierci, poświęcenie źródła chrzcielnego

*prawo do wynagrodzenia- jest ono określone dekretem bp

*proboszcz występuje w imieniu parafii, zarządza dobrami parafii, administruje, występuje przed innymi w jej imieniu

*obowiązek rezydowania na terenie parafii, w domu który jest określony jako plebania lub dom parafialny

*obowiązek prowadzenia ksiąg parafialnych i archiwum

*prawo współpracy z radami parafialnymi, proboszcza zachęca się do ustanowienia rady parafialnej i rady ds. ekonomicznych

*uprawnienia jurysdykcyjne: nikt na terenie parafii nie może ważnie błogosławić związku małżeńskiego bez zgody proboszcza

*prawo do udzielania rozgrzeszenia wiernych

*prawo do dyspensowania wiernych (w niebezpieczeństwie śmierci, po obowiązku zachowania dnia świątecznego)

-Utrata urzędu proboszcza:

*przeniesienie na inną placówkę

*zrzeczenie się urzędu proboszcza:

+z ważnej przyczyny

...