Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
GP Prodactz!
1 |
Strona
2 |
Strona
Spis treści
MIKROSKOPIA ...................................................................................................................................................................... 2
BŁONA KOMÓRKOWA........................................................................................................................................................ 4
TRANSPORT PRZEZ BŁONY ............................................................................................................................................. 5
RECEPTORY KOMÓRKOWE ............................................................................................................................................. 8
CZĄSTECZKI ADHEZYJNE ............................................................................................................................................... 13
ORGANELLA KOMÓRKOWE .......................................................................................................................................... 16
JĄDRO KOMÓRKOWE ...................................................................................................................................................... 20
JĄDERKO .............................................................................................................................................................................. 23
CHROMOSOMY .................................................................................................................................................................. 24
CYTOSZKIELET .................................................................................................................................................................. 26
CYKL KOMÓRKOWY ........................................................................................................................................................ 29
RÓŻNICOWANIE, DOJRZEWANIE I STARZENIE SIĘ KOMÓRKI ......................................................................... 33
APOPTOZA .......................................................................................................................................................................... 35
TKANKA NABŁONKOWA ................................................................................................................................................ 38
TKANKI ŁĄCZNE................................................................................................................................................................ 40
KREW .................................................................................................................................................................................... 43
TKANKA CHRZĘSTNA...................................................................................................................................................... 46
TKANKA KOSTNA ............................................................................................................................................................. 47
TKANKA MIĘŚNIOWA ..................................................................................................................................................... 49
TKANKA NERWOWA ....................................................................................................................................................... 52
3 |
Strona
MIKROSKOPIA
MIKROSKOPY
świetlne elektronowe
- m. w polu jasnym - transmisyjny
- m. w polu ciemnym - skaningowy
- m.fluorescencyjny - wysokowoltażowy
- m.polaryzacyjny - niskowoltażowy
- m.kontrastujący fazy
- m.interferencyjny
- m.konfokalny
Mikroskop fluorescencyjny – zmodyfikowany m.świetlny , preparaty sporządza się przy użyciu
odczynników dających zjawisko fluorescencji ; struktury znakuje się np. przeciwciałami sprzężonymi z
różnymi fluorochromami
Mikroskop w polu ciemnym – kondensor w szczególny sposób oświetla badany obiekt, do obiektywu
wpadają wyłącznie promienie ugięte na strukturach obiektu, a nieugięte są eliminowane, struktury
rozpraszające światło widoczne są jako jasno świecące twory na ciemnym tle
Mikroskop polaryzacyjny – wykorzystuje się w nim zjawisko istnienia w komórkach struktur
anizotropowych (mających różne współczynniki załamania światła) , dwie płytki (polaryzator i
analizator) zbudowane są z polaryzującego materiału
Mikroskop kontrastowo- fazowy – używany do badań przyżyciowych komórek np. hodowanych in vitro
, nie barwione ; w mikroskopie tym przesunięcie fazy świetlnej przechodzącej przez obiekt uzyskuje się
dzięki wyposażeniu go w specjalną przysłonę w kondensorze oraz płytkę fazową w obiektywie . W
układzie optycznym o jasnym (dodatnim) kontraście fazowym dwie wiązki fal przechodzące przez obiekt
sumują się dając rozjaśnienie obrazu
Mikroskop interferencyjny – wykorzystuje się w nim nakładanie się na siebie dwu lub kilku wiązek
świetlnych, za pomocą pomiaru współczynnika załamania światła można określić stężenie substancji w
danych obszarach komórki
Mikroskop konfokalny – źródłem wiązki jest laser; do płaszczyzny obrazu dopuszcza tylko te promienie
, które są ugięte na strukturach widocznych w płaszczyźnie ostrości widzenie obrazu mikroskopowego,
można tworzyć obrazy kolejnych warstw grubości 1-2 µm badanego obiektu , obserwacje można
prowadzić na obiektach żywych – na pojedynczych komórkach
W mikroskopie elektronowym wiązkę światła zastępuje wiązka elektronów, soczewki szklane
zastąpione są przez soczewki magnetyczne (kondensora, obiektywu i projektora). Kontrast uzyskuje się
stosując subst. zawierające metale ciężkie, które pochłaniają lub rozpraszają elektrony. Obraz końcowy
jest obserwowany na ekranie pokrytym luminoforem i rejestrowany na płycie lub błonie fotograficznej.
Budowa mikroskopu
1. Okular
2. Rewolwer
3. Obiektyw
4. Śruba mikro- i makrometryczna
5. Stolik
6. Źródło światła
7. Kondensor
8. Statyw
Metody i techniki histologiczne
- metoda HE (hematoksylina/eozyna) – hematoksylina (zasadowa)- wybarwia jądro komórkowe;
eozyna (kwasowa) – wybarwia cytoplazmę
- barwienie metachromatyczne - struktury zostają zabarwione innym kolorem niż kolor barwnika
użytego do barwienia, używa się błękitu toluidyny (daje różowofioletowe zabarwienie)
- reakcje histoenzymatyczne – wykazanie obecności i lokalizacji enzymów w komórkach i tkankach,
używa się skrawków kriostatowych
- immunohistochemia – służy do określenia lokalizacji białek, kw.nukleinowych i cukrów, znakowanie
przeciwciała wiąże się z określonym białkiem w komórce i można je wykryć za pomocą mikroskopu
fluorescencyjnego
- hodowla tkanek – umożliwia analizę zachowań komórek i tkanek pod wpływem różnych substancji
dodawanych do środowiska hodowlanego
4 |
Strona
- autoradiografia – właściwości promieniotwórcze pierwiastków można wykorzystać śledzeniem
szlaków metabolicznych niektórych mikrocząsteczek; komórki nie odróżniają pierwiastków od
promieniotwórczych izotopów , którymi znakowane są cząsteczki prekursorowe
Etapy przygotowania materiału histologicznego
- pobieranie materiału
- utrwalanie – zapobieganie zniszczeniu tkanek (zachowanie struktur)
- płukanie – wypłukanie nadmiaru utrwalacza
- odwadnianie – seria alkoholi o rosnących stężeniach
- prześwietlania – przeprowadzanie przez płyny pośrednie (seria ksylemu- rozpuszcza parafinę)
- zatapianie w parafinie
- krojenie skrawków na mikrotomie
- odparafinowanie
- uwodnienie
- barwienie
Barwniki zasadowe
– barwią j.komórkowe, zasadochłonne subst.cytoplazmatyczne
- hematoksylina - błękit toluidynowy - błękit Wiktoria - fuksyna zasadowa - karmin
Barwniki kwaśne
– barwią cytoplazmę komórkową
- eozyna -czerwień Kongo -kwaśna fuksyna - kw.pikrynowy - błękit metylenowy
Barwniki obojętne
– związki barwne soli kwasów i zasad
- azur metylenowy -fiolet metylowy
Barwniki rozpuszczalne w tłuszczach
- Sudan III - Sudan czarny - czerwień oleista
Utrwalacze proste
- kw.chromowy -kw.azotowy -kw.osmowy
Utrwalacze złożone
- aceton - alkohole - formalina - sole metale ciężkich -płyn Carnoya -płyn Fleminga - płyn Bovina
5 |
Strona
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl hannaeva.xlx.pl
1 |
Strona
2 |
Strona
Spis treści
MIKROSKOPIA ...................................................................................................................................................................... 2
BŁONA KOMÓRKOWA........................................................................................................................................................ 4
TRANSPORT PRZEZ BŁONY ............................................................................................................................................. 5
RECEPTORY KOMÓRKOWE ............................................................................................................................................. 8
CZĄSTECZKI ADHEZYJNE ............................................................................................................................................... 13
ORGANELLA KOMÓRKOWE .......................................................................................................................................... 16
JĄDRO KOMÓRKOWE ...................................................................................................................................................... 20
JĄDERKO .............................................................................................................................................................................. 23
CHROMOSOMY .................................................................................................................................................................. 24
CYTOSZKIELET .................................................................................................................................................................. 26
CYKL KOMÓRKOWY ........................................................................................................................................................ 29
RÓŻNICOWANIE, DOJRZEWANIE I STARZENIE SIĘ KOMÓRKI ......................................................................... 33
APOPTOZA .......................................................................................................................................................................... 35
TKANKA NABŁONKOWA ................................................................................................................................................ 38
TKANKI ŁĄCZNE................................................................................................................................................................ 40
KREW .................................................................................................................................................................................... 43
TKANKA CHRZĘSTNA...................................................................................................................................................... 46
TKANKA KOSTNA ............................................................................................................................................................. 47
TKANKA MIĘŚNIOWA ..................................................................................................................................................... 49
TKANKA NERWOWA ....................................................................................................................................................... 52
3 |
Strona
MIKROSKOPIA
MIKROSKOPY
świetlne elektronowe
- m. w polu jasnym - transmisyjny
- m. w polu ciemnym - skaningowy
- m.fluorescencyjny - wysokowoltażowy
- m.polaryzacyjny - niskowoltażowy
- m.kontrastujący fazy
- m.interferencyjny
- m.konfokalny
Mikroskop fluorescencyjny – zmodyfikowany m.świetlny , preparaty sporządza się przy użyciu
odczynników dających zjawisko fluorescencji ; struktury znakuje się np. przeciwciałami sprzężonymi z
różnymi fluorochromami
Mikroskop w polu ciemnym – kondensor w szczególny sposób oświetla badany obiekt, do obiektywu
wpadają wyłącznie promienie ugięte na strukturach obiektu, a nieugięte są eliminowane, struktury
rozpraszające światło widoczne są jako jasno świecące twory na ciemnym tle
Mikroskop polaryzacyjny – wykorzystuje się w nim zjawisko istnienia w komórkach struktur
anizotropowych (mających różne współczynniki załamania światła) , dwie płytki (polaryzator i
analizator) zbudowane są z polaryzującego materiału
Mikroskop kontrastowo- fazowy – używany do badań przyżyciowych komórek np. hodowanych in vitro
, nie barwione ; w mikroskopie tym przesunięcie fazy świetlnej przechodzącej przez obiekt uzyskuje się
dzięki wyposażeniu go w specjalną przysłonę w kondensorze oraz płytkę fazową w obiektywie . W
układzie optycznym o jasnym (dodatnim) kontraście fazowym dwie wiązki fal przechodzące przez obiekt
sumują się dając rozjaśnienie obrazu
Mikroskop interferencyjny – wykorzystuje się w nim nakładanie się na siebie dwu lub kilku wiązek
świetlnych, za pomocą pomiaru współczynnika załamania światła można określić stężenie substancji w
danych obszarach komórki
Mikroskop konfokalny – źródłem wiązki jest laser; do płaszczyzny obrazu dopuszcza tylko te promienie
, które są ugięte na strukturach widocznych w płaszczyźnie ostrości widzenie obrazu mikroskopowego,
można tworzyć obrazy kolejnych warstw grubości 1-2 µm badanego obiektu , obserwacje można
prowadzić na obiektach żywych – na pojedynczych komórkach
W mikroskopie elektronowym wiązkę światła zastępuje wiązka elektronów, soczewki szklane
zastąpione są przez soczewki magnetyczne (kondensora, obiektywu i projektora). Kontrast uzyskuje się
stosując subst. zawierające metale ciężkie, które pochłaniają lub rozpraszają elektrony. Obraz końcowy
jest obserwowany na ekranie pokrytym luminoforem i rejestrowany na płycie lub błonie fotograficznej.
Budowa mikroskopu
1. Okular
2. Rewolwer
3. Obiektyw
4. Śruba mikro- i makrometryczna
5. Stolik
6. Źródło światła
7. Kondensor
8. Statyw
Metody i techniki histologiczne
- metoda HE (hematoksylina/eozyna) – hematoksylina (zasadowa)- wybarwia jądro komórkowe;
eozyna (kwasowa) – wybarwia cytoplazmę
- barwienie metachromatyczne - struktury zostają zabarwione innym kolorem niż kolor barwnika
użytego do barwienia, używa się błękitu toluidyny (daje różowofioletowe zabarwienie)
- reakcje histoenzymatyczne – wykazanie obecności i lokalizacji enzymów w komórkach i tkankach,
używa się skrawków kriostatowych
- immunohistochemia – służy do określenia lokalizacji białek, kw.nukleinowych i cukrów, znakowanie
przeciwciała wiąże się z określonym białkiem w komórce i można je wykryć za pomocą mikroskopu
fluorescencyjnego
- hodowla tkanek – umożliwia analizę zachowań komórek i tkanek pod wpływem różnych substancji
dodawanych do środowiska hodowlanego
4 |
Strona
- autoradiografia – właściwości promieniotwórcze pierwiastków można wykorzystać śledzeniem
szlaków metabolicznych niektórych mikrocząsteczek; komórki nie odróżniają pierwiastków od
promieniotwórczych izotopów , którymi znakowane są cząsteczki prekursorowe
Etapy przygotowania materiału histologicznego
- pobieranie materiału
- utrwalanie – zapobieganie zniszczeniu tkanek (zachowanie struktur)
- płukanie – wypłukanie nadmiaru utrwalacza
- odwadnianie – seria alkoholi o rosnących stężeniach
- prześwietlania – przeprowadzanie przez płyny pośrednie (seria ksylemu- rozpuszcza parafinę)
- zatapianie w parafinie
- krojenie skrawków na mikrotomie
- odparafinowanie
- uwodnienie
- barwienie
Barwniki zasadowe
– barwią j.komórkowe, zasadochłonne subst.cytoplazmatyczne
- hematoksylina - błękit toluidynowy - błękit Wiktoria - fuksyna zasadowa - karmin
Barwniki kwaśne
– barwią cytoplazmę komórkową
- eozyna -czerwień Kongo -kwaśna fuksyna - kw.pikrynowy - błękit metylenowy
Barwniki obojętne
– związki barwne soli kwasów i zasad
- azur metylenowy -fiolet metylowy
Barwniki rozpuszczalne w tłuszczach
- Sudan III - Sudan czarny - czerwień oleista
Utrwalacze proste
- kw.chromowy -kw.azotowy -kw.osmowy
Utrwalacze złożone
- aceton - alkohole - formalina - sole metale ciężkich -płyn Carnoya -płyn Fleminga - płyn Bovina
5 |
Strona