Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
Polega na obniżeniu temp tkanek
Zachodzi w zależności od metody na drodze:
lprzewodzeniallprzenoszenialZabiegi lecznicze dzieli się na
I miejscowe cel – obniżenie temp skóry i tkanek głębiej położonych
II ogólne cel – oziębienie ustroju ze wszystkimi następstwami
Intensywność zabiegów zależy od:
I temp
II przyjętego sposobu oziębiania
III czasu trwania zabiegu
Niskie temp wykożystuje się rónież w:
I kriochirurgii – zamrażanie aż do nieodwracalnego uszkodzenia zmienionych patologicznie tkanek (dermatologia, okulistyka, chirurgia, laryngologii, ginekologii)
1st bezbolesność
2nd brak krwawienia
3rd bardzo kosmetyczna blizna skóry
4th praktycznie nie obarczają chorego
5th nie ma ograniczeń wiekowych
6th choroby współistniejące nie ograniczają zabiegów
Wpływ zimna na organizm
Reakcje ustroju (zależy od sposobu działania zimna np. miejscowe):
I miejscowe
II ogólnoustrojowe
nasilenie odczynów i ich charakter zależy od różnicy między temp ciała a temp. stosowanego bodźca
obniżenie temp otoczenia uruchamia adaptacyjne mechanizmy regulacji cieplnej ustroju mające na celu ¯ utraty ciepła.
Fazy krótkotrwałrgo działania zimnaI faza
1st skóra blada
2nd skórcz naczyń krwionośnych skóry i tk podskórnej
3rd ¯ przepływu krwi
4th ograniczenie utraty ciepła
5th reakcja odruchowa na pobudzenie receptorów zimna skóry zachodzi pod wpływem wyładowań w włóknach współczólnych nasilenie jej zależy od:
a temp.
b szybkości obniżania temp w czasie
c temp rdzennej
6th najsilniejsze reakcje w obrębie KG i KD
7th przesunięcie krążenia do dużych naczyń ®mechanizm ochronny przed utratą ciepła
8th reakcje naczynioruchowe słabe w skórze głowy ®reakcja obronna przed przegrzaniem mózgu
9th ¯ przemiany materii miejscowej
10th przemiany materii rdzeniowej
11st ciśnienia tętniczego i żylnego
12nd napięcia m szkieletowych
13rd ¯ przewodnictwa nerwowego
14th ¯ uwalniania mediatorów bólu i zapalenia
II faza
1st roższeżenie naczyń krwionośnych
2nd skóra przybiera barwą różową z powodu ukrwienia
3rd ¯ napięcia mięśniowego
4th ¯ ciśnienia ż i t
Mechanizmy adaptacyjne na zimnoFale Lewisa
Intensywny mechanizm regulacji cieplnej polegający na okresowym zwężaniu i rozszerzaniu się naczyń powierzchniowych.
Skurcz naczyń powoduje
· oporu naczyniowego na obwodzie
· ciśnienia skurczowego
· obciążenie serca pracą zwiększającą zapotrzebowanie na tlen.
· ¯ częstość skurczów serca
Zmiany te nie mają większego znaczenia dla ludzi zdrowych. Muszą być poważnie traktowane u ludzi z chorobą wieńcową czy nadciśnieniem u których ekspozycja na zimno może wywołać bule dławicowe lub znaczny ciśnienia.
Drżenie mięśniowe
Mimowolne drobne skurce mięśni będęce źródłem energi cieplnej
Aktywacja układy adrenegicznego
przemiany materii mające na celu wyrównanie utraty ciepła
Zimne zabiegi miejscoweZimne okłady lub zawijania
1st wykożystuje się oziębione do danej temp chusty lub worki gumowe (plastikowe) napełnione zimną wodą lub lodem
2nd obecnie produkowane są woreczki zawierające żel – bardzo wygodne w użyciu
3rd w niektórych uzdrowiskach wykorzystuje się zimne okłady z solanki
a gąbkę wiskozową moczy się w solance
b wkłada do zamrażalnika
c mrozi do -20°C (przy niższej temp gobki tracą elastyczność co utrudnia zabieg)
Oziębienie przy użyciu ciekłego chlorku etylu
4th działanie silnie oziębiające w wyniku rozprężania oraz pobierania ciepła na parowanie
5th stosowany do znieczylenia w małych zabiechach chirurgicznych oraz przy urazach sportowych
Przy użyciu gazów chłodzących
6th jako czynnis schładający używany jest
a ciekły azot
b CO2
c Zimne powietrze
7th wykorzystuje się specjalne urządzenia składające się z
a zbiornika wyposażonego w wentyl nastawczy (regulacja przepływu)
b elastycznego przewody zakończonego dyszą
c u wylotu dyszy temp wacha się między –100 a – 180°C
8th w czasie zabiegu należy wykonywqć ruchy okrężne
9th jeśli zabieg dotyczy stawu poleca się wykonywanie ruchów czynnych w czasie zabiegu a tuz po nim intensywne ćw ruchowe
10th czas trwania 1-3 min
11st może być powtarzany 3 x dziennie
12nd skura w okolicy zabiegu musi być dokładnie osuszona
wskazania do zabiegów miejscowych
Ichoroby narządu ruchu
1st stany po urazach i przeciążeniach (do 5 dni po urazie)
2nd obrzęki po słamaniach, zwichnięciach i skręceniach
3rd ostre zapalenia tkanek miękkich okołostawowych
II choroby gośćcowe1st RZS w okresie ostrym i zaostrzeniach
2nd artropatia łuszczycowa ( zalecane ćw
3rd stany nerwobólowe w przebiegu choroby bezpośrednio zwyrodnieniowej stawów po zabiegu)
4th zespoły zapaleń okołostawowych w okresie ostrym
5th ostra postać dny
III choroby UN1st nerwobóle n obwodowych, zespoły bólowe rwy kulszowej i ramiennej w okresie ostrym
2nd stany wzmożonego napięcia mm (jako przygotowanie do kinezyterapii)
IV okres początkowy zakrzepowego zapalenia żył
V obrzęk limfatyczny KG po radykalnej operacji raka sutka
VI oparzenia
VII ostry ból zęba
VIII stany po zabiegach chirurgicznych w obrębie j ustnej oraz szczęki i żuchwy
przeciwwskazania do zabiegów miejscowych
I stany nadwrażliwości na zimno
II choroby w których zimno jest czynnikiem wywoławczym
1st krioglobulinemia
2nd hemoglobinuria napadowa nocna
3rd zespół Raynauda
III zespół Sudecka
IV popromienne zmiany skóry
V zapalenie miedniczek nerkowych
VI zapalenie pęcherza moczowego
VII stany wyniszczenia i osłabienia
VIII odmrożenia
IX zespół ciasnoty przediałów powięzi
Ogólna terapia zimnem
We wrocławiu w 1989 powstał pierwszy polski prototyp komory kriogenicznej (3 w świecie). Obecnie w PL pracują 3 takie komory
Budowa kriokomoryI przedsionek
1st temp ok. - 60°C
2nd pacjent z obsługą przebywa kilkanaście sekund
3rd
II komora właściwa
1st temp –110 - 160°C
czynnikiem powodującym schłodzenie jest ciekły azot
przed pierwszym wejściem do kompry pacjent przechodzi kwalifikację lekarską
bezpośrednio przed wejściem
I mierzy się ciśnienie
II indywidualnie ustala temp i czas zabiegu
W przypadku osób pierwszy raz korzystających z zabiegu oraz osób starszych zabieg przeprowadzany jest w całości z udziałem obsługi
Pacjent wchodzi do komory w
I strój kąpielowym
II...