Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.

Dno
JAJOWÓD
Układ
rozrodczy
e
ski
Strz
pki
jajowodu
Trzon
JAJNIK
(cz. 1)
Szyjka
POCHWA
nabłonek powierzchniowy
i osłonka biaława
Jajnik
zawi
zkowe
Zr
b jajnika:

tkanka ł
czna wiotka

liczne fibroblasty
i fibrocyty, makrofagi,
k. mi
niowe gładkie
wzrastaj
cy
- nabłonek powierzchniowy: jednowarstwowy sze
cienny
(pochodna mi
dzybłonka)
- osłonka biaława (tk. ł
czna zbita)
- kora: zr
b, p
cherzyki jajnikowe i ich struktury pochodne
- rdze
i wn
ka: zr
b, du
e naczynia krwiono
ne
P
cherzyk pierwotny

oocyt

jedna warstwa sze
ciennych lub walcowatych
komórek p
cherzykowych

blaszka podstawna
P
cherzyk wzrastaj
cy bezjamisty (100
m +)

oocyt

osłonka przejrzysta - zona pellucida

kilka warstw komórek p
cherzykowych

blaszka podstawna

osłonka p
cherzyka - theca folliculi (interna, externa)
P
cherzyk zawi
zkowy (30
m)

oocyt

jedna warstwa płaskich komórek p
cherzykowych

blaszka podstawna
Oocyt:

ciałko Balbianiego

liczne wczesne endosomy
gromadz
ce białka

blaszki pier
cieniowate
(fragmenty otoczki
j
drowej w porami
w cytoplazmie)

liczne cz
steczki mRNA
Oocyt:

rozproszenie i wzrost
liczby organelli

liczne wolne rybosomy

ziarna korowe
1
Osłonka przejrzysta (zona pellucida)

glikoproteidy ZP-1, ZP-2, ZP-3, ZP4
(ZP-3: receptor rozpoznaj
cy białka
błonowe plemnika, ZP3 i 4 indukuj
reakcj
akrosomaln
, ZP-1 i 2 uczestnicz
w blokowaniu polispermii)

oocyt i komórki p
cherzykowe
komunikuj
si
poprzez wypustki
przebijaj
ce otoczk
przejrzyst
i poł
czone neksusami. Wymiana
sygnałów chemicznych mi
dzy
oocytem a komórkami p
cherzykowymi
pobudza aktywno
komórek
p
cherzykowych oraz umo
liwia
blokowanie, a nast
pnie uruchomienie
podziału mejotycznego oocytu.
Oocyt
Zona pellucida
Komórki p
cherzykowe
Zr
b
P
cherzyk wzrastaj
cy
jamisty (0.5 mm +)

oocyt

zona pellucida

jama p
cherzyka wypełniona
płynem (liquor folliculi)

warstwa ziarnista (komórki
p
cherzykowe)

blaszka podstawna

osłonka p
cherzyka
Komórki warstwy ziarnistej
produkuj
:

inhibin
, folistatyn
, aktywin
,
(regulacja wydzielania FSH)
Komórki osłonki wewn
trznej
produkuj
androgeny oraz:

czynniki wzrostowe (rozrost
warstwy ziarnistej)

renin
i angiotensyn
(lokalna regulacja przepływu krwi w osłonce)

inhibitor proteaz (zabezpieczenie przed przedwczesnym p
kni
ciem
p
cherzyka)
Osłonka p
cherzyka (theca folliculi)

wytwór ł
cznotkankowego zr
bu
otaczaj
cego p
cherzyk

osłonka zewn
trzna (theca externa) - warstwa
włókien kolagenowych

osłonka wewn
trzna (theca interna) – liczne
naczynia włosowate, zmodyfikowane komórki
zr
bu (fibroblasty) przekształcone w komórki
steroidogenne
Komórki theca interna produkuj
androgeny,
które s
przekazywane do kom. p
cherzykowych,
a te przekształcaj
je w estrogeny
(aromatyzacja, enzym - aromataza)
P
cherzyk Graafa (do 2.5 cm)

oocyt otoczony przyszłym wie
cem
promienistym na wzgórku jajono
nym

du
a jama p
cherzyka

warstwa ziarnista

blaszka podstawna

osłonka p
cherzyka
Owulacja
1. Wzrost poziomu LH
2. Wzrost przepływu krwi w naczyniach osłonki p
cherzyka
3. Wydzielenia przez komórki wzgórka czynnika indukuj
cego mejoz
4. Oocyt przechodzi pierwszy podział mejotyczny i rozpoczyna drugi
5. Komórki warstwy ziarnistej wydzielaj
proteoglikany i kwas hialuronowy,
które „przyci
gaj
” wod
– rozproszenie komórek warstwy ziarnistej,
wzrost ci
nienia wewn
trz p
cherzyka
6. Utworzenie cienkiego, beznaczyniowego obszaru (stigma) na powierzchni
jajnika stykaj
cej si
z p
cherzykiem
7. Komórki warstwy ziarnistej wydzielaj
aktywator plazminogenu, tworzy
si
plazmina, która aktywuje kolagenazy
8. Kolagenazy nadtrawiaj
rejon stigmy, powoduj
c jego perforacj
9. Oocyt wraz z wie
cem promienistym wydostaj
si
z jajnika
Komórki wzgórka:

specyficzna populacja
komórek p
cherzykowych

poł
czone neksusami
z oocytem

wymiana sygnałów
chemicznych (oocyt:
czynnik rozpraszaj
cy
wieniec, komórki wzgórka:
czynnik indukuj
cy mejoz
)
Struktury p
cherzyka pozostałe w jajniku przekształc
si
w ciałko
ółte
2
Ciałko
ółte
Atrezja p
cherzyków jajnikowych
Jajnik młodej kobiety zawiera
ok. 400 000 p
cherzyków
zawi
zkowych – jednak w trakcie
okresu rozrodczego tylko
ok. 400 przechodzi pełny proces
rozwoju i ulega owulacji.
Pozostałe p
cherzyki s
eliminowane w procesie atrezji.

komórki
ziarnisto-luteinowe

komórki
osłonkowo-luteinowe

naczynia krwiono
ne
wczesne (c. krwotoczne)
dojrzałe
Atrezja:

apoptoza oocytu i komórek
p
cherzykowych

usuni
cie szcz
tków przez
makrofagi

mo
e zachodzi
na wszystkich
etapach rozwoju p
cherzyka,
najcz
ciej dotyczy p
cherzyków
zawi
zkowych i pierwotnych

cz
steroidogennych komórek
theca interna pozostaje w zr
bie
jako gruczoł
ródmi
szowy

ne (degeneruj
ce)
ciałko białawe
Tworzenie si
ciałka
ółtego
Komórki ciałka
ółtego to typowe komórki
steroidogenne
1. Po owulacji: sfałdowanie warstwy ziarnistej, wylew krwi do pozostało
ci,
jamy p
cherzyka, wytworzenie skrzepu (ciałko krwotoczne).
2. Rozpoczyna si
przekształcanie komórek warstwy ziarnistej w komórki
ziarnisto-luteinowe.
3. Resorbcja skrzepu, wypełnienie tego obszaru przez kom. ziarnisto-luteinowe.
4. Wnikanie z obwodu naczy
, a wraz z nimi komórek theca interna.
5. Przekształcenie komórek theca interna w komórki osłonkowo-luteinowe.
Ciałko
ółte produkuje:
Degeneracja ciałka
ółtego
(luteoliza):
1. Komórki ziarnisto-luteinowe:
- progesteron
- przekształcanie androgenów
produkowanych przez komórki
osłonkowo-luteinowe w estrogeny
- gromadzenie lipidów w komórkach
-
apoptoza i autofagia
-
włóknienie
Ciałko
ółte menstruacyjne
zazwyczaj zanika
2. Komórki osłonkowo-luteinowe:
- progesteron
- estrogeny, androgeny
Ciałko
ółte ci
owe pozostawia
„blizn
”, ciałko białawe,
zbudowane głównie z włókien
kolagenowych i zawieraj
ce
nieliczne komórki (fibrocyty)
3. Obie populacje komórkowe
produkuj
te
czynniki białkowe:
- relaksyny, inhibin
, renin
3
Jajowód
ba
ka
cie
odcinek
ródmi
szowy
lejek
Komórki dokrewne jajnika i produkowane przez nie hormony:

komórki p
cherzykowe (warstwy ziarnistej)
estrogeny

komórki osłonki wewn
trznej
androgeny*

komórki ziarnisto-luteinowe
progesteron, estrogeny

komórki osłonkowo-luteinowe
progesteron, estrogeny,
androgeny*

komórki
ródmi
szowe
androgeny*

komórki wn
kowe (rzadkie, w zr
bie
androgeny
wn
ki jajnika, podobne do komórek
Leydiga w j
drze)
* mog
by
aromatyzowane
do estrogenów
Ba
ka
Cie
Odcinek
ródmi
szowy
Nabłonek jajowodu

błona
luzowa
(bardzo liczne,
rozgał
zione fałdy)

warstwa mi
niowa
- wewn
trzna okr
na
- zewn
trzna podłu
na

błona surowicza

komórki z migawkami – przesuwaj
oocyt
w kierunku macicy

komórki wydzielnicze – produkuj
substancje
- tworz
ce optymalne mikro
rodowisko
dla oocytu i plemników
- ułatwiajace kapacytacj
plemników
- ułatwiaj
ce adhezj
i penetracj
plemników
(owiduktyny, przył
czaj
si
do osłonki przejrzystej)

komórki podstawne (macierzyste) –
niezró
nicowane, odpowiadaj
za
regeneracj
nabłonka
Endometrium
Macica
Trzon i dno
nabłonek gruczoły
yła
warstwa
czynno
ciowa
(functionalis)
jama
macicy
Endometrium
(błona
luzowa)
warstwa
podstawna
(basalis)
Myometrium
(mi
niówka gładka)

warstwa pod
luzówkowa

warstwa naczyniowa

warstwa podsurowicza
t
tniczka prosta t
tniczki spiralne t
tnica i
yła łukowata

nabłonek powierzchniowy: komórki z migawkami i komórki wydzielnicze

bogatokomórkowa blaszka wła
ciwa (komórki zr
bowe i napływowe)

proste cewkowe gruczoły surowicze

naczynia krwiono
ne
4
Fazy cyklicznych zmian endometrium
1. Faza wzrostowa: regeneracja warstwy czynno
ciowej (proste gruczoły i t
tnice)
2. Faza wydzielnicza: wzrost grubo
ci warstwy czynno
ciowej i aktywno
ci
wydzielniczej gruczołów (gruczoły poskr
cane i rozd
te, poskr
cane t
tnice)
3. Faza niedokrwienia (krótka): skurcz t
tniczek spiralnych, niedokrwienie
i cz
ciowa martwica warstwy czynno
ciowej
4. Faza złuszczania: rozkurcz t
tniczek, ci
nienie krwi rozrywa zmienione
martwiczo
ciany naczy
, wylew krwi powoduje fragmentacj
i złuszczenie
warstwy czynno
ciowej (fizjologicznie – pierwsza faza cyklu)
złuszczania
®
wzrostowa (folikularna)
®
wydzielnicza (lutealna)
®
niedokrwienia
wzrostowa
wczesna wydzielnicza pó
na wydzielnicza
Szyjka macicy

nabłonek: komórki wydzielnicze
(
luzowe) i komórki z migawkami

szerokie, rozgał
zione gruczoły
luzowe

włóknista blaszka wła
ciwa
z mniejsz
ilo
ci
komórek

znacznie ubo
sza mi
niówka

błona
luzowa nie złuszcza si
Tzw. strefa przej
ciowa: przej
cie
nabłonka walcowatego szyjki
w nabłonek wielowarstwowy płaski
pochwy jest zazwyczaj miejscem
transformacji nowotworowej
prowadz
cej do rozwoju raka szyjki
macicy
Cytodiagnostyka wymazów pochwowych jest
najprostszym sposobem wczesnego wykrycia
raka szyjki macicy, umo
liwia te
ocen
stanu
hormonalnego kobiety
Pochwa
nabłonek

komórki superficjalne
(powierzchniowe)

komórki intermedialne
(z warstw po
rednich)

komórki parabazalne i bazalne

inne komórki (stanu zapalnego,
nowotworowe)
bl. wła
ciwa
(bez gruczołów)
Komórki nabłonka pochwy
zawieraj
znaczne ilo
ci
glikogenu, przekształcanego
przez naturaln
flor
bakteryjn
w kwas mlekowy
mi
niówka
przydanka
5
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • hannaeva.xlx.pl