17.10, Farmacja, Farmakologia

17.10.2012                            Dychawica oskrzelowa atopowa

Dychawica oskrzelowa atopową jest naj­częściej wywołana:

·         kurzem domowym

·         pył­kami roślin,

·         następnie zarodnikami pleśni,

·         pierzem,

·         sierścią zwierząt,

·         alergenami pokar­mowymi i innymi alergenami.

Dychawica oskrzelowa atopową rozwija się u osobników z wrodzoną skłonnością do chorób alergicznych. Pierwsze objawy występują w wieku dziecięcym, najczęściej w postaci wyprysku, nieżytu spojówek, nieżytu górnych dróg od­dechowych.

Dychawica oskrzelowa atopowa polega na wnikaniu alergenów głównie droga wyziewową. Stąd napady wywoływane są najczęściej przez alergeny wziewne.

Dychawica oskrzelowa nieatopowa

Rozpo­czyna się głównie w wieku dojrzałym. Trudno jest nieraz odróżnić nieatopowa astmę oskrzelową od przewlekłego zapalenia oskrzeli. Nie stwierdza się reakcji alergicznych na skutek czynników takich jak:

·         zimno

·         wysiłek

·         sub. chemiczne

·         leki

·         interakcja wirusowa lub bakteryjna

W wyniku tych czynników może prowadzić to do rozpadu komórek tucznych, granulocytów, obojętno- , kwasowo- i zasadowo- chłonnych oraz uwalnianie cytoklinu.

Przyczyny leczenia :

·         uwzględniające farmakoterapie 

·         jest to leczenie wielospecjalistyczne

·         swoistą immunoterapię (odczulanie)

·         zmiana środowiska

·         oddziaływanie psychoterapeutyczne

Cele:

·         opanowanie objawów choroby (duszności)

·         zapobieganie zaostrzeniom

·         utrzymanie wydolności układu oddechowego na poziomie zbliżonym do prawidłowego

·         utrzymanie pełnej aktywności życiowej (w tym tolerancji na wysiłek)

·         unikanie skutków niepożądanych działań leków stos. w terapii astmy

·         niedopuszczenie do rozwoju nieodwracalnego zwężenia oskrzeli

·         zapobieganie nagłym zgonom z powodu astmy

Leki dychawicy oskrzelowej:

1.       leki rozkurczające mięśnie gładkie oskrzeli:

a)      leki pobudzające receptory β-adrenergiczne (β-adrenomimetyki)

b)      leki cholinolityczne

c)       metyloksantyny

2.       leki zapobiegające reakcji alergicznej i hamujące alergiczne zapalenie

a)      glikokortykosteroidy

b)      inhibitory rozpadu komórek tucznych

c)       antagoniści lub inhibitory leukotrienowe

3.       leki stos. pomocniczo

a)      wykrztuśne

b)      chemioterapeutyki

ad. 1) leki rozkurczające mięśnie gładkie oskrzeli

a)      leki pobudzające receptory beta-adrenergiczne (β- adrenomimetyki):

Mech. dział.:

·         pobudzenie związane jest z aktywacją cyklazy adenylowej

·         wzrostem poziomu cAMP w mięśniach gładkich oskrzeli

·         stos. w leczeniu astmy od b. dawna i w dalszym ciągu są  gr podstawową w każdym napadowym skurczu oskrzeli

Leki pobudzające receptory β-adrenergiczne różnią się między sobą selektywnością w stosunku do receptorów β2, początkiem i czasem działania oraz stopniem nasilenia dział. niepożądanych. Można je podzielić na:

·         pobudzające receptory α i β np. epinefryna, efedryna

·         pobudz. receptory β1 i β2 (nieselektywne β –adrenomimetyki) np. izoprenalina, orcyprenalina

·         pobudz. wyłącznie receptory β2 (selektywne  β2 – adrenomimetyki) np. terbutalina, salbutamol

Obecnie w lecz. astmy stos. są głównie selektywne β2 – adrenomimetyki, które w dawkach terapeutycznych w zasadzie nie wykazują dział. pobudzającego na serce, co związane jest z pobudzeniem receptora β1.

Dział. niepożądane:

·         tachykardia

·         bóle wieńcowe

·         zaburzenia rytmu serca

·         niepokój

·         bezsenność

·         drżenia mięśniowe, które są wynikiem pobudzenia receptorów β2, w mięśniach szkieletowych

·         hipokaliemia

·         u ludzi w podeszłym wieku występować może nie trzymanie moczu

·         u osób z zaawansowaną cukrzycą mogą powodować wzrost stęż. glukozy

Nieselektywne receptory β – adrenomimetyki może powodować:

·         zab. rytmu serca

·         przedawkowanie może powodować migotanie przedsionków

·         w czasie długotrwałego systematycznego podawania krótko działających β – adrenomimetyków obserwuje się rozwój tolerancji na te leki

·         wzrasta nadreaktywność oskrzeli

Może to doprowadzić do groźnego dla życia powikłania – stanu astmatycznego.

Prep.:

Salmeterol

- Serevent – aerozol wziewny 0,025 mg/dawkę, proszek do inhalacji 0,05 mg/dawkę (podawany           1-2 razy / 24h)

Bambuterol

              - Bambec – tab. 0,01 i 0,02 g (1 raz/ 24h na dobę)

Formoterol

              - Foradil – proszek do inhalacji 0,012 mg (stos. 2 razy/24h)

Salbutamol – tab. 2 i 4 mg oraz tab. o przedł. dział. 8 mg ; aerozole 0.1 mg/dawkę; amp. 0.5 mg/ml (Ventolin,                              Salbuvent)

Terbutalina – proszek do inhalacji 0.5 mg/ dawkę...