Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
Grzyby (Eucariota) - systematykaZnanych – ponad 200 000 gatunków – zwykle saprofity rozkładające martwą materię organiczną, powszechnie w glebie, wodzie, u roślin, zwierząt.. Chorobotwórcze dla człowieka – 100 – 200 gatunków • Grzyby niedoskonałe – drożdżaki, jednokomórkowe, rozmnażają się przez pączkowanie – Candida, Cryptococcus, Pityrosporum• Geotrichum – rozmnaża się przez fragmentację nitki – atrospory• Grzyby nitkowate – wielokomórkowe, tworzą strzępki, grzybnię, zarodniki – bardzo różne formy morfologiczne ułatwiają różnicowanie * dermatofity – odpowiedzialne za zakażenia skóry, włosów i paznokci Microsporum, Epidermophyton, Trichophyton * pleśnie – Aspergillus, Penicillium, Fusarium, Mucor, Rhizopus, Alternaria, Cladosporium...• Grzyby dimorficzne (tropikalne) – w temp. 25-30o postać pleśni – niezakaźna, w temp. 35-37o – drożdżak – zakaźny, zakażenia pierwotne Blastomyces dermatitis, Histoplasma capsulatum, Coccidioides immitis, Sporothrix schenckii, Paraccocidioides brasiliensis Bakterie-Procaryota wielkość komórki: 0,5-10 um brak błony jądrowej jeden chromosom, kulistyjedna nić DNArozmnażanie: podział poprzeczny oddychanie: via mezosomy ściana kom. peptydoglikan *błona cytoplazm. brak sterolirybosomy 70S (50S + 30S) *oddychanie tlenowe i beztlenowemogą wiązać azot* miejsce działania antybiotyku Grzyby-Eucariota5-100 umobecna błona jądrowa, jąderkawiele chromosomównić podwójnapodział mitotyczny, seksualny i aseksualnyvia mitochondriachityna *, celulozazawiera sterole *80S (60S + 40S) *tlenowe nie mogą*miejsce działania antybiotyku • Konidia – kuliste, liczne grzyby, głównie workowce i grzyby niedoskonałe, powstają na szczycie strzępki przez pączkowanie i kolejne odcinanie się od niej.• Zarodnia (sporangium)
Rhizopus nigricans • ściana komórkowa: zamiast peptydoglikanu – mannan, glukan i chityna; Zakażenia grzybicze• pierwotne – rzadko, wtórne – często, obecnie wzrost zakażeń oportunistycznych • powierzchowne , głębokie (układowe) - wysoka śmiertelność• jednoogniskowe, wieloogniskowe z fungemią Czynniki ryzyka: * postęp w medycynie!! – antybiotykoterapia, chemio- radio- sterydoterapia, immunosupresja, transplantacja, dializa, sztuczne protezy, żywienie parenteralne, inwazyjna diagnostyka.... * niedobory immunologiczne – pierwotne, wtórne * choroby wyniszczające – nowotwory, białaczki, cukrzyca * awitaminozy, niedobory żelaza * narkomania, alkoholizm * ciąża * ciasne ubiory, ciepło, wilgoć... * klimatyzacja, tlenoterapiaAktualne problemy zakażeń grzybiczych• najczęstsze grzybice układowe: często bez charakterystycznych objawów, bez gorączki, diagnostyka trudna – posiewy mogą być ujemne, wykrycie antygenów lub przeciwciał w krwi - kandydoza >60% - C. albicans –4. miejsce wśród patogenów izolowanych z krwi, endogenne, inne: C. tropicalis, C. parapsilosis,
C .krusei - aspergiloza – A. fumigatus, A. niger, A. flavus, A. nidulans – egzogenne, zap.płuc, potem rozsiew, po transplantacji szpiku; - kryptokokoza – rzadko, egzogenne – ptaki, gołębie: C. neoformans – zap.opon mózg.rdz., płuc, « odp.komórkowa (AIDS); - mukormykoza – b. rzadko, przebieg ciężki: wnikanie zarodników przez nos, zatoki, zap. gałki ocznej i mózgu, śmierć w ciągu tygodnia, Mucor, Rhizopus, Absidia – amfoterycyna; Grzybice - diagnostyka• materiał – w zależności od lokalizacji zakażenia: zeskrobiny, wydzielina z pochwy, plwocina, BAL, mocz, krew, CSF, bioptaty...• preparat bezpośredni: – barwiony metodą Grama: Candida: blastospory – kolonizacja, formy pseudomycelialne – zakażenie Cryptococcus – otoczka Geotrichum, pleśnie – formy nitkowate - mokry w KOH – strzępki grzybni• hodowla: podłoże Sabourauda – drożdżaki, pleśnie – 2 dni, dermatofity – 2 tygodnie - morfologia kolonii – mikrohodowle - test filamentacji – Candida albicans - formy plemnikopodobne - diagnostyka biochemiczna – testy API • diagnostyka serologiczna – wykrywanie antygenów i przeciwciał • metody molekularne• testy skórne – odczyny wczesne (alergia) i późne (zakażenia przewlekłe) Leki przeciwgrzybicze• Polieny – wytw. przez Streptomyces, tworzą kompleksy z ergosterolem ¨ zwiększ.przepuszczalności błony kom.– ucieczka jonów potasu i aminocukrów, zaburzenie metabolizmu, uszkodzenie błony cytoplazmatycznej - bójcze, drożdżaki, pleśnie, g. dimorficzne - nystatyna, natamycyna (pimarycyna) – działanie miejscowe - amfoterycyna B (i.v.) najskuteczniejsze działanie ogólne, toksyczna - często kojarzona z flucytozyną, formy liposomalne i koloidalne, wnikają do komórek fagocytarnych, u chorcyh z neutropenią, drogie, oporne C.lusitaniae• Gryzeofulwina – dermatofity, obecnie wycofana • Azole – hamują syntezę ergosterolu, grzybostatyczne, gł. drożdżaki - imidazole: klotrimazol, mikonazol, ekonazol tiokonazol (bójczy) terkonazol ketokonazol (wchłania się z przew.pok. – w profilaktyce) - triazole: flukonazol (i.v. b.dobra penetracja do CSF, oporne C.krusei, C.glabrata,Aspergillus), tetrakonazol, itrakonazol, worikonazol • Antymetabolity: 5-fluorocytozyna (flucytozyna) – zaburza syntezę DNA i syntezę białek, doustna - działa ogólnie, drożdżaki, (Aspergilus ?)• Alliloaminy: terbinafina – dermatofity• Caspofungin: Candida, Aspergillus Drożdżyca – 4 grupy kobiet• 20-25% brak kolonizacji• 10-50% kolonizacja bezobjawowa – grupa ryzyka• zakażenie łatwo odpowiadające na leczenie miejscowe, 1-3 dni, mniej inwazyjne szczepy• zakażenia nawrotowe, przewlekłe, oporne na leczenie – zakażenie utrzymuje się raczej z przetrwania drożdżaków w głębszych warstwach niż z rzeczywistej reinfekcji, zbyt krótka terapia, bardziej inwazyjne szczepy, zaburzenia odporności• ¾ kobiet co najmniej 1 epizod• 50% - 2 i więcej nawrotów• 5 – 10 – 50% zdrowych kobiet kolonizacja bezobjawowa• 1/3 ciężarnych – kolonizacja bezobjawowa• 20% ciężarnych – zakażenie objawowe• noworodki – 3-30 razy częściej zwiększone ryzyko zapalenia jamy ustnej, skóry• rzadko poronienia, zakażenia płodu, łożyska Drożdżyca pochwy – Candida spp.• droga płciowa rzadko, źródłem zakażenia skóra, przewód pokarmowy• antybiotyki, doustne środki antykoncepcyjne• ciążą, miesiączka, cukrzyca - Ş glukozy, ciasna bielizna, temperatura, wilgotność, mikrourazy, zaburzenia odporności, immunosupresja, kolonizacja bezobjawowa• stan zapalny sromu, upławy serowate, ściany pochwy pokryte białym nalotem, ale i prawidłowe• powikłania uogólniowe – bardzo rzadko • u mężczyzn nie ma objawów lub podrażnienie napletka i żołędzi po stosunku, niekiedy naloty Grzybice u ELBW (extremely low birth weight) - uwarunkowania• kolonizacja u 1/5 zakażonych – w odbycie u 76%;...zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl hannaeva.xlx.pl
Rhizopus nigricans • ściana komórkowa: zamiast peptydoglikanu – mannan, glukan i chityna; Zakażenia grzybicze• pierwotne – rzadko, wtórne – często, obecnie wzrost zakażeń oportunistycznych • powierzchowne , głębokie (układowe) - wysoka śmiertelność• jednoogniskowe, wieloogniskowe z fungemią Czynniki ryzyka: * postęp w medycynie!! – antybiotykoterapia, chemio- radio- sterydoterapia, immunosupresja, transplantacja, dializa, sztuczne protezy, żywienie parenteralne, inwazyjna diagnostyka.... * niedobory immunologiczne – pierwotne, wtórne * choroby wyniszczające – nowotwory, białaczki, cukrzyca * awitaminozy, niedobory żelaza * narkomania, alkoholizm * ciąża * ciasne ubiory, ciepło, wilgoć... * klimatyzacja, tlenoterapiaAktualne problemy zakażeń grzybiczych• najczęstsze grzybice układowe: często bez charakterystycznych objawów, bez gorączki, diagnostyka trudna – posiewy mogą być ujemne, wykrycie antygenów lub przeciwciał w krwi - kandydoza >60% - C. albicans –4. miejsce wśród patogenów izolowanych z krwi, endogenne, inne: C. tropicalis, C. parapsilosis,
C .krusei - aspergiloza – A. fumigatus, A. niger, A. flavus, A. nidulans – egzogenne, zap.płuc, potem rozsiew, po transplantacji szpiku; - kryptokokoza – rzadko, egzogenne – ptaki, gołębie: C. neoformans – zap.opon mózg.rdz., płuc, « odp.komórkowa (AIDS); - mukormykoza – b. rzadko, przebieg ciężki: wnikanie zarodników przez nos, zatoki, zap. gałki ocznej i mózgu, śmierć w ciągu tygodnia, Mucor, Rhizopus, Absidia – amfoterycyna; Grzybice - diagnostyka• materiał – w zależności od lokalizacji zakażenia: zeskrobiny, wydzielina z pochwy, plwocina, BAL, mocz, krew, CSF, bioptaty...• preparat bezpośredni: – barwiony metodą Grama: Candida: blastospory – kolonizacja, formy pseudomycelialne – zakażenie Cryptococcus – otoczka Geotrichum, pleśnie – formy nitkowate - mokry w KOH – strzępki grzybni• hodowla: podłoże Sabourauda – drożdżaki, pleśnie – 2 dni, dermatofity – 2 tygodnie - morfologia kolonii – mikrohodowle - test filamentacji – Candida albicans - formy plemnikopodobne - diagnostyka biochemiczna – testy API • diagnostyka serologiczna – wykrywanie antygenów i przeciwciał • metody molekularne• testy skórne – odczyny wczesne (alergia) i późne (zakażenia przewlekłe) Leki przeciwgrzybicze• Polieny – wytw. przez Streptomyces, tworzą kompleksy z ergosterolem ¨ zwiększ.przepuszczalności błony kom.– ucieczka jonów potasu i aminocukrów, zaburzenie metabolizmu, uszkodzenie błony cytoplazmatycznej - bójcze, drożdżaki, pleśnie, g. dimorficzne - nystatyna, natamycyna (pimarycyna) – działanie miejscowe - amfoterycyna B (i.v.) najskuteczniejsze działanie ogólne, toksyczna - często kojarzona z flucytozyną, formy liposomalne i koloidalne, wnikają do komórek fagocytarnych, u chorcyh z neutropenią, drogie, oporne C.lusitaniae• Gryzeofulwina – dermatofity, obecnie wycofana • Azole – hamują syntezę ergosterolu, grzybostatyczne, gł. drożdżaki - imidazole: klotrimazol, mikonazol, ekonazol tiokonazol (bójczy) terkonazol ketokonazol (wchłania się z przew.pok. – w profilaktyce) - triazole: flukonazol (i.v. b.dobra penetracja do CSF, oporne C.krusei, C.glabrata,Aspergillus), tetrakonazol, itrakonazol, worikonazol • Antymetabolity: 5-fluorocytozyna (flucytozyna) – zaburza syntezę DNA i syntezę białek, doustna - działa ogólnie, drożdżaki, (Aspergilus ?)• Alliloaminy: terbinafina – dermatofity• Caspofungin: Candida, Aspergillus Drożdżyca – 4 grupy kobiet• 20-25% brak kolonizacji• 10-50% kolonizacja bezobjawowa – grupa ryzyka• zakażenie łatwo odpowiadające na leczenie miejscowe, 1-3 dni, mniej inwazyjne szczepy• zakażenia nawrotowe, przewlekłe, oporne na leczenie – zakażenie utrzymuje się raczej z przetrwania drożdżaków w głębszych warstwach niż z rzeczywistej reinfekcji, zbyt krótka terapia, bardziej inwazyjne szczepy, zaburzenia odporności• ¾ kobiet co najmniej 1 epizod• 50% - 2 i więcej nawrotów• 5 – 10 – 50% zdrowych kobiet kolonizacja bezobjawowa• 1/3 ciężarnych – kolonizacja bezobjawowa• 20% ciężarnych – zakażenie objawowe• noworodki – 3-30 razy częściej zwiększone ryzyko zapalenia jamy ustnej, skóry• rzadko poronienia, zakażenia płodu, łożyska Drożdżyca pochwy – Candida spp.• droga płciowa rzadko, źródłem zakażenia skóra, przewód pokarmowy• antybiotyki, doustne środki antykoncepcyjne• ciążą, miesiączka, cukrzyca - Ş glukozy, ciasna bielizna, temperatura, wilgotność, mikrourazy, zaburzenia odporności, immunosupresja, kolonizacja bezobjawowa• stan zapalny sromu, upławy serowate, ściany pochwy pokryte białym nalotem, ale i prawidłowe• powikłania uogólniowe – bardzo rzadko • u mężczyzn nie ma objawów lub podrażnienie napletka i żołędzi po stosunku, niekiedy naloty Grzybice u ELBW (extremely low birth weight) - uwarunkowania• kolonizacja u 1/5 zakażonych – w odbycie u 76%;...