165-167, Studia wschodnioeuropejskie, Nauka o polityce

165. Model spolaryzowanego pluralizmu systemu medialnego:

·         najmniejsze doświadczenie demokratyczne; najsłabiej wykształcone społeczeństwo obywatelskie i sfera publiczna

·         duża różnorodność polityczna i wiele konfliktów o podłożu ideologicznym

·         silna pozycja instytucji państwowych i partii politycznych w okresie transformacji ustrojowej

·         zjawisko klientelizmu – tworzenie nieformalnych struktur grupowych zależności realizujących wspólne interesy

·         prasa elitarna ukierunkowana politycznie

·         najwyższy spośród trzech modeli pluralizm polityczny

·         pluralizm zewnętrzny; dziennikarstwo polityczne zaangażowane, zorientowane na komentowanie wydarzeń

·         parlamentarny lub rządowy model rządzenia rynkiem mediów elektronicznych

·         instrumentalne wykorzystanie mediów przez instytucje polityczne i ekonomiczne

·         niski stopień profesjonalizacji – instrumentalizacja zawodu dziennikarza – nieformalne związki elit politycznych i medialnych

·         silna i znacząca rola państwa

·         instytucje państwowe występują jako właściciel, regulator i podmiot finansujący media publiczne

·         subsydia prasowe we Włoszech i Francji; okresy cenzury

166. Model demokratycznego korporacjonizmu mediów:

·         Szwecja, Dania, Norwegia, Finlandia, Belgia, Niemcy, Austria, Holandia

·         demokratyczny korporacjonizm → system społeczno – polityczny integrujący bardzo zróżnicowane ugrupowania polityczne i organizacje społeczne

·         umiarkowany pluralizm – bardziej zróżnicowany niż w modelu liberalnym; system wielopartyjny; koalicje rządowe

·         kraje wysokorozwinięte, bogate, zaawansowane technologicznie

·         długa tradycja demokratyczna, rozwinięta sfera publiczna, aktywne społeczeństwo obywatelskie

·         wysoki poziom profesjonalizacji

·         silna rola państwa

·         widoczna kontrola mediów przez instytucje państwowe

·         ważna rola nadawców publicznych skutecznie rywalizujących z nadawcami prywatnymi

·         autonomia i kultura zawodowa dziennikarzy przy znaczącym zaangażowaniu partii politycznych,  różnych grup społecznych w proces zarządzania podmiotami i przedsiębiorstwami medialnymi

·         dotacje dla wydawców prasy szczególnie rozbudowane w krajach skandynawskich

167. Model liberalny:

·         najbliżej wzorca system medialny USA, Irlandii, Kanady

·         umiarkowany liberalizm, większościowy system wyborczy, system dwupartyjny

·         ekonomia + tradycja liberalna, mechanizmy rynkowe, dominacja własności prywatnej, niski poziom interwencjonizmu państwowego

·         niski poziom paralelizmu politycznego

·         neutralna i niezależna prasa komercyjna

·         dziennikarstwo nastawione na przekaz informacji, a nie na komentarz

·         wewnętrzny pluralizm mediów

·         profesjonalny model zarządzania mediami publicznymi (np. autonomia brytyjskiej BBC i innych nadawców publicznych wobec instytucji państwowych)

·         najsłabsza rola państwa

·         generalnie funkcję kontrolną sprawują: wolny rynek, konkurencja, komercja

·         silne i profesjonalne media publiczne

lPluralizm mediów: l

ü      wewnętrzny – każde z mediów stara się prezentować obiektywnie

ü      zewnętrzny – media nie kryją swojej linii, określona opcja polityczna