Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
157. Czynniki kształtujące opinię publiczną.
Czynniki mające bezpośredni wpływ na kształtowanie opinii politycznych:
a) interesy jednostek,
b) identyfikacje grupowe,
c) schematy ideowe,
d) media,
e) marketing polityczny.
Interesy – indywidualistyczna teoria opinii publicznej głosi, że jednostki popierają te partie itd., od których spodziewają się większych korzyści (zasada użyteczności). Dotyczy to przede wszystkim poparcia dla polityk ekonomicznych (obniżenie podatków, prawa związków zawodowych itd.).
Identyfikacje polityczne – teoria identyfikacji głosi, że opinie są w dużym stopniu produktem więzi grupowych, określających tożsamości ideowe ludzi , transmitowanych w procesach socjalizacji. Najważniejsze czynniki określające tożsamość kolektywną jednostek, to więzy religijne, językowe i etniczne. Istotną rolę w identyfikacji politycznej odgrywają systemu wartości ideowych (nacjonalizm, konserwatyzm, liberalizm itd.). Identyfikacje grupowe i nurty ideowe tworzą schematy myślenia politycznego, przez pryzmat których jednostki tworzą swoje opinie. Dla nurtów opinii publicznej, identyfikujących się z określonym obozem politycznym, lub ideologią, decyzje przedstawicieli rządu mają mniejsze znaczenie, niż ich przynależność do określonego obozu politycznego.
Media – są niezmiernie wpływowym czynnikiem opiniotwórczym. Wpływ mediów na opinię publiczną dokonuje się dwojako:
- bezpośrednio, przez kontrolę informacji,
- pośrednio, przez wpływanie na agendę polityczną (lista problemów, które znajdują się w centrum zainteresowania rządów).
Badania prowadzone w USA wykazały, że istnieje wymierny wpływ audycji telewizyjnych na zmiany opinii odbiorców. Problemy uważane za najważniejsze przez społeczeństwo, to te najbardziej nagłaśniane przez media w danym momencie.
Strategie liderów i marketing polityczny.
Politycy, dziennikarze i eksperci polityczni rejestrują dane i gromadzą wiedzę na temat nastrojów społecznych, starają się je aktywnie modyfikować w opinie najkorzystniejsze dla swoich klientów: partii, kandydatów do urzędów publicznych, lub aktualnie urzędujących. Możliwości oddziaływania zostały zwiększone w XX w. wraz z rozwojem mediów elektronicznych oraz wiedzy o marketingu politycznym.
Janda: „Większościowy model demokracji utrzymuje, że politycy rządowi powinni się wsłuchiwać w głos opinii publicznej, jednak istnieją dowody, że jest odwrotnie: opinia publiczna reaguje na działania polityków”.
Marketing polityczny narodził się w USA, w okresie powojennym, obecnie wykorzystywany w większości krajów demokratycznych. Kariera polityczna Reagana uważana jest za apogeum wpływów ekspertów od marketingu na kampanię wyborczą i skutecznego kreowania obrazu lidera w oczach opinii publicznej. W czasie jego prezydentury utworzono 2 specjalne instytucje marketingowe:
- System Informacji Politycznej,
- System Kontroli Agendy Politycznej.
Ich głównym zadaniem było przewidywanie reakcji opinii publicznej na różne warianty polityki Białego Domu.
Szerszy wpływ marketingu na opinię publiczną rozpoczął się w Wielkiej Brytanii, w okresie sprawowania przez M. Thatcher urzędu premiera. Powstał wtedy Urząd Informacji przy rządzie brytyjskim. Szef Informacji miał dbać o to, aby jego wydział był poinformowany o wszystkich decyzjach, które być może zostaną udostępnione publiczności oraz tych, które powinny być przed nią ukryte.