Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
XIV
1
Prognozowaniepogody
Gromadzenieinformacjimeteorologicznych
Metodyprognozowania
{
obliczenianumeryczne
{
innemetody
{
typyprognoz
{
jako±¢prognoz
Przewidywaniepogodynapodstawielokalnychobserwa-
cji
Prognozynapodstawiemappogody
{
okre±lenieruchuukªadówpogodowych
{
prognozadlasze±ciumiast
Przewidywaniameteorologa
{
mapydlapowierzchnistaªegoci±nienia(500hPa)
{
pomockomputera
{
prognoza
{
wsparciezestronysatelity
{
dzie«deszczowyiwietrzny
Andrzej Olczak, Ilustarcje zaczerpni¦te z ÿMeteteorology Today" | Donald Ahrens
XIV
2
Gromadzenie informacji
meteorologicznych
Pierwszemapycodziennegorozkªaduci±nieniazacz¦towy-
konywa¢wpierwszejpoªowieXIXwiekuwAnglii,Francjii
AmerycePóªnocnej.
WPolscewchwiliobecnejjestokoªo300posterunkówme-
teorologicznych wykonuj¡cych pomiary i obserwacje cztery
razynadob¦,okoªo60stacjimeteorologicznychwykonuj¡ch
pomiarycogodzin¦orazokoªo1500posterunkówgdziedo-
konujesi¦codzienniepomiaruopadów.
Na±wieciedanezbieranes¡zokoªo10000stacjimeteoro-
logicznych naziemnych i kilkuset statatków przynajmniej 4
razy na dob¦. W górnych warstwach atmosfery obserwacje
s¡prowadzoneprzezradiosondy,samolotyisatelity.Zawy-
mian¦informacjiiichodpowiedniostandaryzacj¦odpowiada
WMO,któraskupia175pa«stw.
Danespªywaj¡ do trzech±wiatowychcentrówmeteorolo-
gicznychwMelbourne,MoskwieiWaszyngtonie,któreprze-
syªaj¡ dane do centrów narodowych. W Polsce instytucj¡
odpowiedzialn¡ za koordynacj¦ i oparacowaniedanych me-
teorologicznychjestIMGW.
Metody prognozowania
Odko«calatczterdziestychrozwijanes¡metodysporz¡-
dzanaiprognoznapodstawieoblicze«opartychnamodelach
matematycznych mopisuj¡cy ewolucj¦ atmosfery w czasie.
Krótkoterminoweprognozysprawdzaj¡si¦w90%.Mo»liwo-
±cisporz¡dzanie±cisªychglobalnychprognoznaokresdªu»szy
ni»kilkadnis¡bardzoograniczone.
Andrzej Olczak, Ilustarcje zaczerpni¦te z ÿMeteteorology Today" | Donald Ahrens
XIV
3
obliczenia numeryczne
Dolatpie¢dziesi¡tychmapybyªysporz¡dzaner¦cznieina
ichpodstawiemeteorolodzysporz¡dzaliprognozy.Prognozy
krótkoterminowe(do6godzin)byªydo±¢precyzyjne.Bardzo
du»¡rol¦odgrywaªodo±wiadczeniemeteorologa.
Dzi± mo»emy sporz¡dza¢ dalsze prognozy posªuguj¡c si¦
komputerami.
Komputerynietylkoanalizuj¡dane,alewyliczaj¡przyszªe
stanypogody,czyliprognozuj¡.
Obliczeniateopartes¡namodelachmatematycznych(za-
wieraj¡cychbardzowielerówna«opisuj¡cychstanatmosfe-
ry), a w ich wyniku powstaj¡ mapy prognostyczne na 12,
24, 36 lub 48 godzin. Niektóre z modeli przewiduj¡ pewne
aspektypogodynadwatygodniedoprzodu.
Dwiemapyprognostyczne(napodstawieoblicze«numerycz-
nych),4maja,19997popªudniuna48godzindoprzodu.(a)
model MRF (medium rangeforecast);(b)model ETA.Linie
ci¡gªeoznaczaj¡wysoko±cipowierzchnistaªegoci±nienia(552
oznacza5520m)
Andrzej Olczak, Ilustarcje zaczerpni¦te z ÿMeteteorology Today" | Donald Ahrens
XIV
4
SystemAWIPS(AdvancedWeatherInteractiveProcessingSys-
tem)wdziaªaniu.
Andrzej Olczak, Ilustarcje zaczerpni¦te z ÿMeteteorology Today" | Donald Ahrens
XIV
5
Danezradarudopplerowskiego(Melbourne naFlorydzie, 25
marca1992).Tabelapokazuje,»ejest100%prawdopodobie«-
stwo wyst¡pienia gradu, a jego rozmiar mo»e dochodzi¢ do
7cm. Dzi¦ki takim metodom mo»na ostrzega¢ przed nadej-
±ciemtakichipodobnychzjawiskatmosferycznych.
Andrzej Olczak, Ilustarcje zaczerpni¦te z ÿMeteteorology Today" | Donald Ahrens
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl hannaeva.xlx.pl
1
Prognozowaniepogody
Gromadzenieinformacjimeteorologicznych
Metodyprognozowania
{
obliczenianumeryczne
{
innemetody
{
typyprognoz
{
jako±¢prognoz
Przewidywaniepogodynapodstawielokalnychobserwa-
cji
Prognozynapodstawiemappogody
{
okre±lenieruchuukªadówpogodowych
{
prognozadlasze±ciumiast
Przewidywaniameteorologa
{
mapydlapowierzchnistaªegoci±nienia(500hPa)
{
pomockomputera
{
prognoza
{
wsparciezestronysatelity
{
dzie«deszczowyiwietrzny
Andrzej Olczak, Ilustarcje zaczerpni¦te z ÿMeteteorology Today" | Donald Ahrens
XIV
2
Gromadzenie informacji
meteorologicznych
Pierwszemapycodziennegorozkªaduci±nieniazacz¦towy-
konywa¢wpierwszejpoªowieXIXwiekuwAnglii,Francjii
AmerycePóªnocnej.
WPolscewchwiliobecnejjestokoªo300posterunkówme-
teorologicznych wykonuj¡cych pomiary i obserwacje cztery
razynadob¦,okoªo60stacjimeteorologicznychwykonuj¡ch
pomiarycogodzin¦orazokoªo1500posterunkówgdziedo-
konujesi¦codzienniepomiaruopadów.
Na±wieciedanezbieranes¡zokoªo10000stacjimeteoro-
logicznych naziemnych i kilkuset statatków przynajmniej 4
razy na dob¦. W górnych warstwach atmosfery obserwacje
s¡prowadzoneprzezradiosondy,samolotyisatelity.Zawy-
mian¦informacjiiichodpowiedniostandaryzacj¦odpowiada
WMO,któraskupia175pa«stw.
Danespªywaj¡ do trzech±wiatowychcentrówmeteorolo-
gicznychwMelbourne,MoskwieiWaszyngtonie,któreprze-
syªaj¡ dane do centrów narodowych. W Polsce instytucj¡
odpowiedzialn¡ za koordynacj¦ i oparacowaniedanych me-
teorologicznychjestIMGW.
Metody prognozowania
Odko«calatczterdziestychrozwijanes¡metodysporz¡-
dzanaiprognoznapodstawieoblicze«opartychnamodelach
matematycznych mopisuj¡cy ewolucj¦ atmosfery w czasie.
Krótkoterminoweprognozysprawdzaj¡si¦w90%.Mo»liwo-
±cisporz¡dzanie±cisªychglobalnychprognoznaokresdªu»szy
ni»kilkadnis¡bardzoograniczone.
Andrzej Olczak, Ilustarcje zaczerpni¦te z ÿMeteteorology Today" | Donald Ahrens
XIV
3
obliczenia numeryczne
Dolatpie¢dziesi¡tychmapybyªysporz¡dzaner¦cznieina
ichpodstawiemeteorolodzysporz¡dzaliprognozy.Prognozy
krótkoterminowe(do6godzin)byªydo±¢precyzyjne.Bardzo
du»¡rol¦odgrywaªodo±wiadczeniemeteorologa.
Dzi± mo»emy sporz¡dza¢ dalsze prognozy posªuguj¡c si¦
komputerami.
Komputerynietylkoanalizuj¡dane,alewyliczaj¡przyszªe
stanypogody,czyliprognozuj¡.
Obliczeniateopartes¡namodelachmatematycznych(za-
wieraj¡cychbardzowielerówna«opisuj¡cychstanatmosfe-
ry), a w ich wyniku powstaj¡ mapy prognostyczne na 12,
24, 36 lub 48 godzin. Niektóre z modeli przewiduj¡ pewne
aspektypogodynadwatygodniedoprzodu.
Dwiemapyprognostyczne(napodstawieoblicze«numerycz-
nych),4maja,19997popªudniuna48godzindoprzodu.(a)
model MRF (medium rangeforecast);(b)model ETA.Linie
ci¡gªeoznaczaj¡wysoko±cipowierzchnistaªegoci±nienia(552
oznacza5520m)
Andrzej Olczak, Ilustarcje zaczerpni¦te z ÿMeteteorology Today" | Donald Ahrens
XIV
4
SystemAWIPS(AdvancedWeatherInteractiveProcessingSys-
tem)wdziaªaniu.
Andrzej Olczak, Ilustarcje zaczerpni¦te z ÿMeteteorology Today" | Donald Ahrens
XIV
5
Danezradarudopplerowskiego(Melbourne naFlorydzie, 25
marca1992).Tabelapokazuje,»ejest100%prawdopodobie«-
stwo wyst¡pienia gradu, a jego rozmiar mo»e dochodzi¢ do
7cm. Dzi¦ki takim metodom mo»na ostrzega¢ przed nadej-
±ciemtakichipodobnychzjawiskatmosferycznych.
Andrzej Olczak, Ilustarcje zaczerpni¦te z ÿMeteteorology Today" | Donald Ahrens