Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
Bakterie beztlenowe• Ziarniaki Gram-dodatnie: Peptococcus, Peptostreptococcus, Sarcina• Ziarniaki Gram-ujemne: Veilonella; • Pałeczki Gram-ujemne nieprzetrwalnikujace: Bacteroides, Porphyromonas, Prevotella, Fusobacterium, Leptotrichia;• Pałeczki Gram-dodatnie nieprzetrwalnikujące: Actinomyces, Propionibacterium, Eubacterium, Lactobacillus, Bifidobacterium, Mobiluncus; • Pałeczki Gram-dodatnie przetrwalnikujace (laseczki): Clostridium;• Występowanie bakterii beztlenowych we florze fizjologicznej człowieka.• Uwarunkowania zakażeń wywołanych przez bakterie beztlenowe, czynniki sprzyjające, czynniki warunkujące chorobotwórczość, postacie kliniczne zakażeń beztlenowcami, wskazania, rodzaje materiałów i transport na badania w kierunku beztlenowców. • Zasady badania bakteriologicznego w kierunku beztlenowców: pobieranie materiału, transport (odpowiednie podłoże transportowe), ocena preparatu bezpośredniego barwionego metodą Grama, posiewy na odpowiednie podłoża w warunkach beztlenowych, kontrola wzrostu w warunkach beztlenowych (równoległy przesiew na podłoża tlenowe i beztlenowe), identyfikacja biochemiczna, ocena wrażliwości beztlenowców na antybiotyki.• Zakażenia wywoływane przez beztlenowe promieniowce Actinomyces israeli (promienica) oraz przez laseczki z rodzaju Clostridium (C tetani, C difficile, C botulinum, C perfringens i inne) – chorobotwórczość, diagnostyka, epidemiologia, leczenie.• Mechanizmy odpornościowe w zakażeniach wywołanych przez beztlenowce. Bakterie beztlenowenieprzetrwalnikujące:• Ziarniaki Gram(+) –Peptostreptococcus• Ziarniaki Gram(-) – Veilonella• Pałeczki Gram(+) – Propionibacterium• Pałeczki Gram(+) promieniowce - Actinomyces• Pałeczki Gram(-) – Bacteroides, Prevotella, Fusobacterium, Porphyromonasprzetrwalnikujące:• Laseczki Gram(+) – Clostridium Bakterie beztlenowe• nieprzetrwalnikujące: * flora fizjologiczna!!!, kolonizuje jamę ustną, przewód pokarmowy, pochwę, skórę... w jelicie grubym i kieszonce dziąsłowej w stosunku 1000:1 * zakażenia często mieszane !!! – po przerwaniu ciągłości tkanek, w miejscu fizjologicznego występowania beztlenowców: operacje, usunięcie zęba, cukrzyca - owrzodzenia, nowotwory ... * uraz zmniejsza ukrwienie i obniża stężenie tlenu!!! - martwica niedokrwienna, namnażanie względnych beztlenowców, potem ścisłych beztlenowców - stan zapalny, napływ granulocytów, ropień !!!• przetrwalnikujące: * w środowisku: gleba, piasek, osady denne, ścieki.. nieliczne w przewodzie pokarmowym zwierząt, ludzi Ziarniaki beztlenowe• zjadliwość i chorobotwórczość raczej niewielka, zakażenia mieszane: tlenowo-beztlenowe, z innymi beztlenowcami• Gram(+) – Peptostreptococcus fizjologicznie: jama ustna, jelita, pochwa zak. okołozębowe, jamy brzusznej, narządu rodnego, rany kąsane, w 80-90% mieszane.. Peptococcus, Sarcina - rzadko• Gram(-) – Veilonella fizjologicznie: jama ustna, pochwa zak. okołozębowe, głowy, szyi, narządu rodnego, mieszane... Pałeczki Gram(+) beztlenowe• „maczugowce beztlenowe” - Propionibacterium acnes, P. granulosum, P. avidum fizjologicznie: głębsze warstwy skóry, gruczoły potowe, łojowe lipolityczne, wytw. kwas octowy i propionowy, histaminę, tryptaminę, oporne na wewnątrzkomórkowe niszczenie przez granulocyty: nasilają zmiany trądzikowe rzadko zakażenia oportunistyczne: protezy, oko, kości, bakteriemia... wrażliwe: tetracykliny, makrolidy, klindamycyna• promieniowce, pałeczki Gram(+) rozgałęzione Actinomyces israelii, A. viscosus, A. naeslundii, A. odontolyticus fizjologicznie: płytka nazębna - współudział w próchnicy, pochwa promienica twarzowo-szyjna (po ekstrakcji zęba, urazach), klatki piersiowej, brzuszna, zak. wewnątrzmaciczne – wkładki mechaniczne wydzielina krwisto-ropna z „ziarnami siarki” wrażliwe: tetracykliny, penicylina, makrolidy, klindamycyna• Bifidobacterium, Lactobacillus - niechorobotwórcze, Eubacterium, Pałeczki Gram-ujemne beztlenowe ścisłe beztlenowce !!!• Bacteroides – B.fragilis, B.distasonis, B.thetaiotaomicron, B.vulgatus fizjologicznie: kał, jama ustna, pochwa zakażenia jamy brzusznej – ropnie, zap. otrzewnej, posocznica, ropnie mózgu, miednicy, wątroby, tkanek miękkich... zjadliwość: otoczka, kolagenaza, neuraminidaza, DNA-aza, proteaza, fibrynolizyna, nie LPS.. wytwarzają betalaktamazy plazmidowe, możliwa koniugacja • Prevotella - P.melaninogenica – pochwa, jama ustna P.oralis – jama ustna• Porphyromonas - P.gingivalis - jama ustna• Fusobacterium – F.nucleatum – silna endotoksyna, przekształca się w sferoplasty – brak ściany komórkowej, oporność na betalaktamy zakażenia okołozębowe, głowy, szyi, ran kąsanych przez człowieka• antybiotyki: penicyliny, cefoksytyna, klindamycyna, makrolidy, metronidazol, • w zakażeniach mieszanych: cefalosporyna +metronidazol, metronidazol+aminoglikozyd
Płytka poddziąsłowa → więcej beztlenowców, gł. formy nitkowate, spiralne, łatwiej osadza się kamień nazębny, choroby przyzębia
Laseczki beztlenowe – przetrwalnikujące, zjadliwość - wszystkie wytwarzają egzotoksyny !!!Rodzaj: Clostridium • C.perfringens – zgorzel gazowa – właściwości bardziej sacharolityczne toksyna a - 5 typów A-E,( fospolipaza = lecytynaza), kolagenaza, DNA-aza, hialuronidaza, hemolizyny, proteinazy, lipazy... często z C.novyi,C.septicum,, C.sordelli... niektóre szczepy C.perfringrns – enterotoksyny – zatrucia pokarmowe• C.septicum, C.histolyticum C.oedematiens – obrzęk złośliwy – właściwości bardziej proteolityczne• C.tetani –tężec - neurotoksyna: tetanospazmina+tetanolizyna• C.botulinum – zatrucie jadem kiełbasianym neurotoksyna, typy A-F, najsilniejsza ze znanych toksyn• C.difficile – biegunki poantybiotykowe, colitis psudomembranacea: enterototoksyny A i B Diagnostyka „grupy” Clostridium perfringens• ropa, tkanka martwicza – zakażenia przyranne egzogenne, ale mogą być endogenne (kał, pochwa) !! • odpowiednie pobranie i transport, • preparat bezpośredni – laseczki Gram(+), nieliczne przetrwalniki ułożone centralnie• hodowla – próbka ogrzana i nie ogrzana agar z krwią- warunki beztlenowe, podłoże tioglikolanowe (płynne) duże, hemolizujące(większość) kolonie, po 16-18 - 48 godz, • identyfikacja - testy biochemiczne , podłoże z żółtkiem – zmętnienie (lecytynaza)• próba biologiczna – świnka morska (domięśmiowo): trzeszczenie, rozpad mięśni, antytoksyna hamuje objawy• leczenie: nacięcie, drenaż, natlenienie, penicylina+klindamycyna/ penicylina+metronidazol, wieloważna antytoksyna Clostridium tetani• Zakażenia przyranne – odchody końskie, gleba... bakterie nieinwazyjne, okres wylęgania: kilka dni-tygodni, objawy związane z toksemią – napadowe kurcze toniczne, szczękościsk, porażenie mięśni oddechowych• hodowla – rzadko się udaje, bezwzględne beztlenowce, wzrost pełzający-2 dni, przetrwalniki biegunowe – „pałeczki dobosza”, słaba aktywność biochemiczna, test neutralizacji• Identyfikacja toksyny w surowicy chorego – test neutralizacji na myszkach• Leczenie: antytoksyna (choroba posurowicza), penicylina• Profilaktyka: szczepionka - anatoksyna Te (DiTePer), * zagrożenie: pielęgnacja rany, przypominająca dawka anatoksyny, antytoksyna Clostridium botulinum - intoksykacjaLaseczki występują w ziemi, mułach dennych.. - zatrucia toksyną wyprodukowaną w zanieczyszczonych pokarmach – warzywa konserwowane w domu, wędzone na zimno mięso, ryby, orzeszki ziemne..• Objawy: po 1-5 dniach, zaburzenia widzenia, połykania, mowy.. - toksyna blokuje uwalnianie acetylocholiny w synapsach płytek nerwowo-mięśniowych• Diagnostyka: * wykrycie laseczek/toksyny w żywności – nie zawsze pozostaje * wykrycie toksyny w surowicy chorego – test neutralizacji na myszkach, określenie serotypu, u ludzi A,B,E• Leczenie: antytoksyna wieloważna lub swoista ...zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl hannaeva.xlx.pl
Płytka nazębna – naturalny biofilm, zorganizowana – skupisko beztlenowców j. ustnej
Kolejne etapy tworzenia się płytki nazębnej:
1- pojedyncze ziarniaki Gram(+) na powierzchni szkliwa, selektywna kolonizacja przez grupy pionierskie
2 – mikrokolonie, dołączają beztlenowe ziarniaki Gram(-), pałeczki
3 – dodatkowa agregacja i osłonka
4,5 – coraz większa złożoność: beztlenowe bakterie nitkowate, wrzecionowce, krętki
6 – kolby kukurydzy, rozmiar krytyczny,bakterie mogą się oderwać, przenoszą się w inne miejsce kolonizacyjne, wywołują różne zakażenia
Płytka naddziąsłowa → próchnicaPłytka poddziąsłowa → więcej beztlenowców, gł. formy nitkowate, spiralne, łatwiej osadza się kamień nazębny, choroby przyzębia
Laseczki beztlenowe – przetrwalnikujące, zjadliwość - wszystkie wytwarzają egzotoksyny !!!Rodzaj: Clostridium • C.perfringens – zgorzel gazowa – właściwości bardziej sacharolityczne toksyna a - 5 typów A-E,( fospolipaza = lecytynaza), kolagenaza, DNA-aza, hialuronidaza, hemolizyny, proteinazy, lipazy... często z C.novyi,C.septicum,, C.sordelli... niektóre szczepy C.perfringrns – enterotoksyny – zatrucia pokarmowe• C.septicum, C.histolyticum C.oedematiens – obrzęk złośliwy – właściwości bardziej proteolityczne• C.tetani –tężec - neurotoksyna: tetanospazmina+tetanolizyna• C.botulinum – zatrucie jadem kiełbasianym neurotoksyna, typy A-F, najsilniejsza ze znanych toksyn• C.difficile – biegunki poantybiotykowe, colitis psudomembranacea: enterototoksyny A i B Diagnostyka „grupy” Clostridium perfringens• ropa, tkanka martwicza – zakażenia przyranne egzogenne, ale mogą być endogenne (kał, pochwa) !! • odpowiednie pobranie i transport, • preparat bezpośredni – laseczki Gram(+), nieliczne przetrwalniki ułożone centralnie• hodowla – próbka ogrzana i nie ogrzana agar z krwią- warunki beztlenowe, podłoże tioglikolanowe (płynne) duże, hemolizujące(większość) kolonie, po 16-18 - 48 godz, • identyfikacja - testy biochemiczne , podłoże z żółtkiem – zmętnienie (lecytynaza)• próba biologiczna – świnka morska (domięśmiowo): trzeszczenie, rozpad mięśni, antytoksyna hamuje objawy• leczenie: nacięcie, drenaż, natlenienie, penicylina+klindamycyna/ penicylina+metronidazol, wieloważna antytoksyna Clostridium tetani• Zakażenia przyranne – odchody końskie, gleba... bakterie nieinwazyjne, okres wylęgania: kilka dni-tygodni, objawy związane z toksemią – napadowe kurcze toniczne, szczękościsk, porażenie mięśni oddechowych• hodowla – rzadko się udaje, bezwzględne beztlenowce, wzrost pełzający-2 dni, przetrwalniki biegunowe – „pałeczki dobosza”, słaba aktywność biochemiczna, test neutralizacji• Identyfikacja toksyny w surowicy chorego – test neutralizacji na myszkach• Leczenie: antytoksyna (choroba posurowicza), penicylina• Profilaktyka: szczepionka - anatoksyna Te (DiTePer), * zagrożenie: pielęgnacja rany, przypominająca dawka anatoksyny, antytoksyna Clostridium botulinum - intoksykacjaLaseczki występują w ziemi, mułach dennych.. - zatrucia toksyną wyprodukowaną w zanieczyszczonych pokarmach – warzywa konserwowane w domu, wędzone na zimno mięso, ryby, orzeszki ziemne..• Objawy: po 1-5 dniach, zaburzenia widzenia, połykania, mowy.. - toksyna blokuje uwalnianie acetylocholiny w synapsach płytek nerwowo-mięśniowych• Diagnostyka: * wykrycie laseczek/toksyny w żywności – nie zawsze pozostaje * wykrycie toksyny w surowicy chorego – test neutralizacji na myszkach, określenie serotypu, u ludzi A,B,E• Leczenie: antytoksyna wieloważna lub swoista ...