Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
17.a
J. Łotman: Pojęcie postaci
Model tekstu fabularnego zawiera 3 poziomy:
- poziom niefabularny struktury semantycznej;
- poziom typowego działania w obrębie danej struktury (ten poziom może być odbierany jako kod lub jako komunikat);
- poziom działania konkretnego.
Postać to wynik przecięcia się funkcji strukturalnych.
Konieczne elementy każdej fabuły:
- pole semantyczne podzielone na 2 podzbiory;
- granica między podzbiorami;
- działający bohater.
- s. 342 jeśli bohater nie różni się co do swej istoty od otoczenia albo nie ma możliwości oddzielenia się od niego – rozwinięcie fabuły jest niemożliwe;
- postać działająca nie musi dokonywać czynów;
- postać działająca przezwycięża granicę pola fabularnego. Wtedy wkracza w semantyczne antypole (w stosunku do pola wyjściowego). Aby ten ruch został zatrzymany – musi przekształcić się z postaci ruchomej w nieruchomą. Jeśli tego nie zrobi – fabuła nie jest zakończona;
- postać nie musi być antropomorficzna;
- wśród postaci – bohaterów z ludzkim wyglądem i ludzkimi imionami występują dwie grupy – postacie działające i warunki i okoliczności działania – s. 346 aby obie te grupy funkcji fabularnych „uczłowieczyły się”, potrzebny jest szczególny rodzaj nadanego światu znaczenia – przekonanie, że siłą działającą jest człowiek i człowiek stoi mu na przeszkodzie;
- postacie z I grupy różnią się od drugiej ruchomością względem otoczenia;
- działający bohater ma prawo do zachowywania się innego niż postać nieruchoma.
...
