Zgryźliwość kojarzy mi się z radością, która źle skończyła.
17. Utwory satyryczne (w poezji). Twórczość Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Jana Kasprowicza, Leopolda Staffa, Tadeusza Micińskiego, Bolesława Leśmiana.
Elementy satyry wprowadził na łamach „Chimery” Jan Lemański, autor ukazujących się od 1902r. zbiorków bajek, wierszy satyrycznych. Tradycyjna bajka została nieco zmieniona na styl młodopolski: ładunek moralizatorski uległ zmniejszeniu, alegorię wyparł symbol, nastąpiło nasycenie bajki liryzmem, wzrosła role elementu psychologicznego. Lemański dokonał parodii tradycyjnej bajki ( w tomie Proza ironiczna). Główny atak satyryka był skierowany przeciwko utylitarystycznej i hedonistycznej postawie życiowej. Język bajek Lemańskiego: oscyluje między stylem wysokim a niskim, zawiera prozaizmy i dialektyzmy, kalambury i pseudoetymologii.
Bajką posługiwał się również Julian Ejsmond i Benedykt Hertz. Satyryków skupiały pisma satyryczne oraz kabarety, zwłaszcza „Zielony Balonik”. W kabarecie tym twórczość satyryczną uprawiał Edward Leszczyński, ale przede wszystkim Tadeusz Boy Żeleński.
Jego wiersze satyryczne, piosenki i fraszki wprowadziły lekki i swobodny ton połączony z autentycznym dowcipem. Drwił z krakowskich powag naukowych, z filistrów, egzaltowanych panien i dostojnych matron, a nawet kolegów literatów. Wprowadzały one nową tematykę, ale ich satyryczność polegała także na parodii i trawestacji, np. fraszek Kochanowskiego czy bajek Jachimowicza. Utwory te zostały zebrane dopiero w 1913r. w tomie Słówka. Konkretne tytuły: Krakowski jubileusz, Jak wygląda niedziela oglądana przez okulary Jana Lemańskiego.
Z satyrycznymi utworami wiąże się też nazwisko Adolfa Nowaczyńskiego. Wydał w 1911r. wzorowane na meandrach Felicjana Faleńskiego Meandry, w których zawarł atak na romantyzm: „Gwiżdżę na waszą romantyczną Trójcę!”
Jedną z częstych form ówczesnej twórczości satyrycznej były też parodie współczesnych utworów literackich, drukowane m.in. w „Liberum Veto”.
